Analiza i ocena działalności ochronnej WPN

Głównym zagrożeniem dla substancji przyrodniczej i mienia Wigierskiego Parku Narodowego oraz jego prawidłowej działalności są przestępstwa i wykroczenia polegające głównie na :

W celu ochrony Wigierskiego Parku Narodowego przed szkodnictwem, na jego terenie działa Straż Parku w obsadzie 7 osób. Straż Parku wyposażona jest w broń palną krótką (pistolety O-83), ręczne miotacze gazu, pistolety gazowe oraz indywidualne środki łączności (radiotelefony noszone Motorola P-200 - 2 szt.i 5 szt. typu Motorola GP340 LB). Straż Parku dysponuje 3 samochodami terenowymi Łada NIVA. Samochody te wyposażone są w radiotelefony przewoźne. Ponadto Straż Parku posiada łódź motorową oraz łódź wiosłową, przystosowaną do pływania z przyczepnym silnikiem zaburtowym. Celem uzyskania szybkich połączeń z Policją, Strażą Pożarną i Pogotowiem Ratunkowym Straż Parku wyposażona została w telefony komórkowe.

W 2001 roku funkcjonariusze Straży Parku przeszli szkolenie doskonalące w zakresie obrony cywilnej oraz zapoznani zostali z instrukcją alarmową w sprawie postępowania w przypadku zgłoszenia lub stwierdzenia faktu podłożenia ładunku wybuchowego w obiekcie.

W dniach 3 - 9 października, strażnik Adam Januszewicz uczestniczył w szkoleniu w Parku Narodowym Peak (Anglia). Szkolenie miało na celu zaprezentowanie funkcjonowania straży w angielskich parkach narodowych.

Dotychczasowe działanie Straży Parku jest prawidłowe i zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, co potwierdziły wewnętrzne kontrole dokumentacji prowadzonej przez funkcjonariuszy Straży Parku, jak również kontrole odbywanych patroli w dnie powszednie, świąteczne oraz ustawowo wolne od pracy.

Opracowywane miesięczne plany pracy Straży Parku w zakresie ochrony mienia, zakładają penetrację całego obszaru Wigierskiego Parku Narodowego. Są to patrole samochodowe i piesze oraz patrole łodzią motorową lub wiosłową po akwenach i ciekach wodnych WPN, ze szczególnym uwzględnieniem newralgicznych miejsc w różnych porach doby i roku.

W miesiącach letnich (od czerwca do sierpnia) w weekendy regularnie miały miejsce wspólne patrole z Policją. W ramach współpracy z Policją (Komenda Miejska Policji w Suwałkach, Komendy Powiatowe w Augustowie i Sejnach), funkcjonariusze Straży Parku odbyli wspólnie z funkcjonariuszami z tych Komend 33 patrole. W trakcie tych patroli:

Współdziałanie Straży Parku z Policją polegało na wspólnych patrolach zmotoryzowanych i pieszych po drogach, szlakach turystycznych i terenie WPN oraz łodzią motorową po jeziorze Wigry. Patrole po lądzie odbywały się w szczególności w miejscach zbiorowego wypoczynku, tj. w miejscowościach: Gawrych Ruda, Stary Folwark, Bryzgiel, Wigry, Czerwony Krzyż, Rosochaty Róg, Krusznik i Krzywe. Celem tych wspólnych służb było zapobieganie kradzieżom drewna, kłusownictwu, oraz zapobieganie naruszeniom przepisów dotyczących ochrony przyrody. W ramach współpracy na bieżąco dokonywano wymiany informacji o zagrożeniach i możliwości zapobiegania oraz przeciwdziałania tym zagrożeniom. Współpraca układała się dobrze i przyczyniła się do ujawnienia wielu wykroczeń oraz polepszenia stanu bezpieczeństwa na terenie Wigierskiego Parku Narodowego.

1. Z przeprowadzonej analizy zagrożeń i przyczyn ich powstawania wynika, że w aktualnie istniejących warunkach całkowita eliminacja przestępstw i wykroczeń jest praktycznie niemożliwa. Natomiast możliwe wydaje się zmniejszenie ich ilości i częstotliwości, dzięki zaangażowaniu wszystkich Służb Parku. Polega to na systematycznym i częstym patrolowaniu terenu WPN, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc i obszarów newralgicznych najbardziej narażonych na zabór mienia i kłusownictwo, oraz dziką niekontrolowaną turystykę.

2. Do pełnego zaspokojenia potrzeb Straży Parku niezbędny jest zakup silnika spalinowego (ekologicznego), o mocy 5 KM oraz echosondy przenośnej, z możliwością jej montażu na pokładzie łodzi motorowej.

W ramach działalności sekcji remontowo - budowlanej w minionym roku wykonano prace o łącznej wartości 767 tysięcy złotych. Dotacje pozabudżetowe na budowę i remonty obiektów wyniosły 677796 złotych, co stanowi 88% środków przeznaczonych na te cele. Najpoważniejszym przedsięwzięciem budowlanym była w 2001 roku budowa dwóch budynków sanitarnych na polu namiotowym Jastrzęby, w całości sfinansowana przez 3 instytucje: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Polsko - Szwajcarską Komisję Środków Złotowych oraz Fundację EkoFundusz. Zestawienie prac remontowo - budowlanych w 2001 roku przedstawia tabela.

Lp.	zakres robót	czas realizacji	Koszt [zł]
1	Budowa drugiej studni zrzutowej na potrzeby pompy ciepła w budynku Dyrekcji Parku. (Dotacja NFOŚiGW: 33000)	V – VIII	33000
2	Remont stodoły w osadzie O.O. Krzywe na potrzeby ekspozycji etnograficznej (wykonane siłami własnymi Parku - materiały wraz z własną tarcicą)	III – VI	20000
3	Wykonanie 2 budynków sanitarnych wraz z sieciami wod.-kan. na polu namiotowym Jastrzęby (Dotacje – Polsko-Szwajcarska Komisja Środków Złotowych: 62160,69; EkoFundusz: 62160,69; NFOŚiGW: 106500,00)	V – XII	290000
4	Wykonanie platformy widokowej na budynku lodowni koło osady O.O. Powały w Bryzglu (Dotacje – P-SKŚZ: 23037,38; EkoFundusz: 14624,04)	V – VIII	46000
5	Wykonanie parkingu naprzeciw osady O.O. Powały w Bryzglu (Dotacje – P-SKŚZ: 12656,54; EkoFundusz: 12656,54)	V – VIII	25000
6	Wykonanie 5 tablic informacyjnych: w Bryzglu (3 tablice – panorama na platformie widokowej, slipowisko, naprzeciw gospodarstwa agroturystycznego “Widok”), Jastrzęby, Krusznik (panorama na wieży widokowej). (Dotacje – P-SKŚZ: 4000,00; EkoFundusz: 4000,00)	V – VIII	10000
7	Instalacja kolektorów słonecznych (4 zestawy – Lipniak, Gawarzec, Mikołajewo-Budzisko, Maćkowa Ruda) i kotłów c.o spalających drewno (5 sztuk – Sobolewo I, Krusznik, Buda Ruska, Maćkowa Ruda, Mikołajewo-Budzisko). NFOŚiGW: 64000	IV – VI	64000
8	Zabudowa ścieżki edukacyjnej „Jeziora” – kładka widokowa długości 50 m., platforma widokowa nad jeziorem Wigry, tablice informacyjne, oznakowanie trasy ścieżki, spowalniacze (Dotacja NFOŚiGW: 83000)	VI – VII	83000
9	Budowa sieci wodno – kanalizacyjnej do miejsca edukacji „Dziupla” we wsi Krzywe (Dotacja NFOŚiGW: 110000,00)	X – XII	110000
10	Modernizacja instalacji c-o w dwóch mieszkaniach (nr 14 i 15) budynku Dyrekcji Parku (NFOŚiGW: 16000)	X	16000
11	Dokończenie modernizacji miejsca edukacji „Dziupla” w Krzywem: modernizacja budynku, wykonanie sanitariatów (Dotacja NFOŚiGW: 70000,00)	IX - X	70000
	RAZEM w tym dotacje		767 000 677 796

Wszystkie ruchome składniki wynagrodzenia, takie jak umundurowanie, nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne zostały w pełni zrealizowane.

Prace z zakresu ochrony ekosystemów lądowych są wykonywane przez, wyłonione w drodze przetargu, Zakłady Usług Leśnych.

W 2001 roku pracowało 8 Zakładów Usług Leśnych, zatrudniających około 60 osób.

Tematykę szkoleń, seminariów i konferencji, w których uczestniczyli pracownicy WPN, przedstawia poniższa tabela.

Lp.	Tematyka	Termin	Organizator Miejsce	Liczba uczest.*
1	Szkolenie komendantów Straży Parku i specjalistów do spraw ochrony p.poż.	15-19. I	KZPN, Pieniński PN	2
2	Podatek dochodowy od osób fizycznych w 2001r	26.I.	POLEXPERT Warszawa	1
3	Podatek VAT	7.II.	Podlaski Ośrodek Doskon. Zawodow. Białystok	2
4	Wizyta studialna ,,Bioróżnorodność obszarów chronionych” Francja	1.IV-14.IV	Leonardo Da Vinci, PNR Brenne	4
5	Warsztaty “Analiza chłonności turystycznej obszarów wrażliwych ekologicznie”	19 – 20.IV	Euroregion Niemen Suwałki	2
6	III międzynarodowe spotkanie robocze “Zrównoważony Europejski Rozwój Gospodarczy”.	18 – 22.IV	Programu SEED/ECOS Turyn (Włochy)	1
7	Seminarium “Współpraca transgraniczna w rejonie Jeziora Wisztyniec”	25 – 26.V	Niestierow, Obwód Kaliningradzki	1
8	Ochrona informacji niejawnych	28.V	Podlaski Ośrodek Doskon. Zawodow. Białystok	1
9	Sympozjum Hymenopterologiczne	maj	Sekcja Owadów Społecznych PTE	2
10	Konferencja “Turystyka wysokiej jakości – zrównoważony rozwój w newralgicznych obszarach czterech regionu Morza Bałtyckiego”	19 – 20.VI	Neubrandenburg (Niemcy)	1
11	Szkolenie dotyczące badania rynku turystycznego, jego chłonności i pojemności	19 – 25.VI	Euroregion Niemen Suwałki	2
12	Narada robocza w sprawie projektu “Model danych dla polskich parków narodowych”	26 – 28.VI	KZPN, Trzebież	4
13	Seminarium “Turystyka na obszarach chronionych, na przykładzie Wigierskiego Parku Narodowego i Suwalskiego Parku Krajobrazowego”	29.VI	WPN Krzywe	3
14	Pokaz silników “VOLVO PENTA” na statku żeglugi pasażerskiej	09.VII	ARMATOR, MARCO MOTORS, Wigry	1
15	Wizyta studialna “Turystyka w parkach regionalnych Francji”	18.VIII-02.IX	Leonardo Da Vinci, PNR Brenne	4
16	Seminarium “Public relations for Protected Areas”.	27.VIII – 1.IX	Federacja Eurparc, Park Narodowy Niskie Tatry	1
17	Dziedzictwo kulturowe w regionie	7-9.IX	Centrum Animacji Kulturowej Warszawa	1
18	Zamówienia publiczne	12-13.IX	Centrum Doskonalenia Kadr Białystok	1
19	Konferencja “Turystyka aktywna na obszarach chronionych”	16-17.IX	Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Augustów	4
20	Konferencja “Aktywność gospodarcza i inwestycje na terenach wiejskich z uwzględnieniem obszarów chronionych”	26 – 28.IX	EXPERT-SITR Suwałki	1
21	XII Ogólnopolskie Sympozjum ZMSP	wrzesień	Stacja Bazowa ZMŚP „Święty Krzyż”	1
22	Płazy WPN, ich znaczenie i ochrona	wrzesień	Suwalsko-Augustowskie Towarzystwo Naukowe	3
23	Konferencja “Rozwój regionalny w oparciu o obszary chronione Francji i Polski”	25-26.X	WPN, Federacja Francuskich Parków Regionalnych i inni. DPT “Wigry”	10
24	Zmiany w rozliczaniu czasu pracy	30.X	Centrum Doskonalenia Kadr Białystok	1
25	Kurs specjalistyczny bhp	5-9.XI	Zakład Szkoleniowo- Usługowy B-stok	2
26	Wizyta studialna “Edukacja w parkach regionalnych Francji”	17 – 30.IX	Leonardo Da Vinci, PNR Brenne	4
27	Szkolenie strażników	3 – 9.X	Federacja Europarc, Peak National Park	1
28	Wizyta studialna w ośrodku edukacyjnym “Jugenwaldheim”	13 – 19.X	Park Narodowy Müritz	1
29	Wizyta studialna “Współpraca z samorządami w parkach regionalnych Francji”	19 – 30.XI	Leonardo Da Vinci, PNR Brenne	4
30	Konferencja “Współpraca i solidarność regionów w działaniach międzynarodowych. Decentralizacja.	24.XI.01	Tours, Francja	1
31	Warsztaty “Rozwijanie współpracy polsko – litewskiej na terenach przygranicznych, w ramach ochrony bioróżnorodności, wykorzystania biomasy jako paliwa, tworzenia ścieżek rowerowych”	30.XI – 1.XII	Stowarzyszenie Miłośników Suwalskiego Parku Krajobrazowego, SIRT “Maniówka”, Nowa Wieś	3
32	Ustawa o rachunkowości	1.XII	Agencja Szkoleniowa Skierniewice	1
33	Wizyta studialna w Federacji Francuskich Parków Regionalnych	3 – 21.XII	Federacja Europarc, Paryż	1
34	Krajoznawstwo i turystyka w edukacji regionalnej	10.XII	PTTK Suwałki	1
35	Usługi hotelarskie	11.XII	PTTK Suwałki	1
36	“Poznaj swój kraj-region Łowicki” z cyklu edukacja Regionalna- Dziedzictwo kulturowe w Regionie.	7-9.IX.	Centrum Animacji Kultury	1
37	Seminarium podsumowujące projekt “Wpływ rozwoju turystyki na zatrudnienie i środowisko naturalne Pojezierza Suwalsko - Augustowsko - Sejneńskiego”	5.XII	Euroregion Niemen	2
38	Konferencja “Odnawialne źródła energii u progu XXI wieku”	10 – 11.XII	EC BREC Warszawa	2
39	Wizyta studialna w dzielnicy Berlina Treptow-Kopenig	17 – 18.XII	Projekt SEED	3
40	Studia Podyplomowe „Ochrona Parków Narodowych”	III-XI	SGGW w W-wie	1

* liczba uczestników – dotyczy nie wszystkich uczestników, tylko pracowników WPN