Proszę chwilę zaczekać, ładuję stronę ...

Wigierski Park Narodowy    •   Stacja Bazowa WIGRY    •    Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego

Raport o stanie środowiska przyrodniczego w roku 2011

Spis treści

Strona tytułowa

Strona główna WPN

  

4.1.3. Opady atmosferyczne

  

Suma roczna opadów atmosferycznych z terenu zlewni badawczej wynosiła 582,2 mm i była o 9,0 mm niższa niż średnia suma z wielolecia 1971-2000 dla Suwałk oraz o 37,8 mm niż średnia suma z okresu 2002-2010 dla Sobolewa. Miesięczne sumy opadów w 2011 roku na tle średnich sum miesięcznych z wielolecia 1971-2000 (Suwałki) oraz okresu 2002-2010 (Sobolewo) przedstawia rysunek 15 W porównaniu do roku poprzedniego wielkość opadów zmniejszyła się aż o 133,0 mm (Tab. 11).

Wielkość opadów wskazuje, że miniony rok był rokiem normalnym. Największe opady zanotowano w lipcu - 150,0 mm (była to ponad 1/4 rocznych opadów), kiedy to wystąpiło 12 dni z opadem bardzo słabym i słabym oraz po 3 dni z opadem umiarkowanym, umiarkowanie silnym i silnym. Maksymalny opad dobowy wyniósł w tym okresie 27,2 mm, a godzinny 17,0 mm (Tab. 11). Najsuchszym miesiącem był marzec - spadło wówczas 14,6 mm opadów, które rozłożone były w okresie 6 dni. Maksymalny opad dobowy wynosił dla tego miesiąca 3,8 mm, a godzinny 2,2 mm. Łącznie w roku kalendarzowym wystąpiło 189 dni z opadem. Charakterystykę opadów w roku kalendarzowym 2011 przedstawiono na rysunkach 16-19.

  

  

Rys. 15. Miesięczne sumy opadów atmosferycznych (Sobolewo, 2011)

na tle opadów z wielolecia 1971-2000 i okresu 2002-2010

  

Tabela 11. Miesięczne i roczne charakterystyki opadów atmosferycznych w 2011 roku (Sobolewo)

Miesiąc

Opad

całkowity

[mm]

Opad

maksymalny

dobowy [mm]

Opad

maksymalny

godzinny [mm]

Liczba dni

z opadem

2011-01

28,0 8,2 2,0 17

2011-02

40.0 16,8 2,4 14

2011-03

14,6 3,8 2,2 6

2011-04

33,8 8,0 2,2 12

2011-05

49,0 6,4 3,0 22

2011-06

81,4 18,6 17,8 15

2011-07

150,0 27,2 17,0 21

2011-08

73,8 24,0 11,2 12

2011-09

28,8 5,4 3,4 13

2011-10

24,2 11,6 3,6 15

2011-11

19,2 5,0 2,6 22

2011-12

39,4 6,2 2,0 20

2011

582,2 27,2 17,8 189

SDkal.

152,40 8,74 48,28

  

  

  

Rys. 16. Odchylenie miesięcznych sum opadów (2011)

od średniej z wielolecia 1971-2000 oraz okresu 2002-2010

  

  

  

Rys. 17. Liczba dni w roku (2011) bez opadów, z opadami bardzo słabymi (0,1-1,0 mm), słabymi (1,1-5,0 mm),

umiarkowanymi (5,1-10,0 mm), umiarkowanie silnymi (10,1-20,0 mm) i silnymi (20,1-30,0 mm)

  

  

  

Rys. 18. Przebieg roczny częstości (%) dni z opadem w 2011 roku (Sobolewo)

  

  

  

Rys . 19. Liczba dni w roku z opadami o różnej wielkości w poszczególnych porach roku 2011

  

  

Rozpatrując opady atmosferyczne w czterech głównych porach roku kalendarzowego widać zdecydowaną przewagę opadów w okresie letnim - stanowiły one ponad 52% całkowitego opadu rocznego. Najmniej opadów wystąpiło w okresie jesiennym - stanowiły one zaledwie 12,4% opadu rocznego.

Roczny przebieg opadów atmosferycznych charakteryzuje tzw. współczynnik pluwiometryczny. Rozkład tego współczynnika dla roku 2011 oraz wielolecia przedstawia rysunek 20.

  

Rys. 20. Rozkład współczynnika pluwiometrycznego w roku 2011

   

  

  

4.1.4. Wilgotność powietrza atmosferycznego

 

Średnia względna wilgotność powietrza atmosferycznego na Stacji Bazowej „Wigry” w roku kalendarzowym 2011 wynosiła 78,44% (Tab. 12). Najwyższą wilgotnością charakteryzował się listopad – 90,72%, a najniższą kwiecień – 67,58% (Tab. 12, rys. 21). Najniższe chwilowe minimalne wartości wilgotności wystąpiły w kwietniu (44,96%), a najwyższe w styczniu (83,33%). Maksymalne wartości chwilowe były bardziej wyrównane i w ciągu całego roku nigdy nie spadały poniżej 83,0%. Najwyższą średnią wilgotnością powietrza charakteryzował się okres zimowy - 84,71% i jesienny -83,69%, a najniższą okres wiosenny - 69,57% (Rys. 22).

 

Tabela 12. Wilgotność względna powietrza atmosferycznego

w Sobolewie w 2011 roku

Miesiąc

Wilgotność powietrza [%]

AVG

STD

Min

Max

2011-01

89,05

3,60

83,33

94,83

2011-02

77,40

9,43

52,79

91,29

2011-03

71,02

9,97

49,08

87,50

2011-04

67,58

14,34

44,96

93,13

2011-05

70,12

8,27

50,29

83,63

2011-06

70,67

10,85

47,21

90,21

2011-07

81,17

7,51

67,46

93,00

2011-08

75,47

6,81

62,08

89,04

2011-09

78,48

5,44

65,00

87,08

2011-10

81,86

6,68

67,04

94,08

2011-11

90,72

4,41

75,54

95,58

2011-12

87,70

4,16

75,67

93,00

Rok kal. 2011

78,44

7,87

44,96

95,58

 

  

Rys. 21. Wilgotność względna powietrza atmosferycznego na Stacji Bazowej WIGRY

w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2011

  

  

  

Rys. 22. Wilgotność względna powietrza atmosferycznego na Stacji Bazowej WIGRY

w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2011

  

  

  

4.1.5. Promieniowanie słoneczne

 

Na Stacji Bazowej „Wigry” prowadzone są automatyczne pomiary natężenia całkowitego promieniowania słonecznego (gęstości strumienia energii) oraz usłonecznienia rzeczywistego (czasu dopływu bezpośredniego promieniowania słonecznego do powierzchni Ziemi).

W roku kalendarzowym 2011 przeciętna wartość natężenia promieniowania słonecznego wynosiła 185,54 W/m2 (Tab. 13). Najwyższą średnią wartość miesięczną zanotowano w czerwcu – 322,50 W/m2, a najniższą w grudniu – 31,54 W/m2. W okresie letnim suma promieniowania słonecznego wynosiła 1638,13 MJ/m2 i prawie o 27% przewyższała wielkość promieniowania docierającego do podłoża w okresie wiosennym, a o ponad 85% wielkość promieniowania z okresu zimowego (Rys. 23).

W 2011 roku usłonecznienie, stanowiące czas dopływu energii słonecznej (>120 W/m2) do podłoża, wynosiło 1744,68 godziny. Roczny przebieg usłonecznienia pokazano na rysunku 24. Promieniowanie słoneczne najdłużej operowało na powierzchni gruntu w okresie letnim – przez 240,74 godz./miesiąc i wiosennym – 193,14 godz./miesiąc. Najkrótszy czas trwania usłonecznienia charakteryzował okres zimowy – zaledwie 37,30 godz./miesiąc (Rys. 25).

  

Tabela 13. Wartości usłonecznienia (SOL_P),

natężenia całkowitego promieniowania słonecznego (SOL_T)

i energii promieniowania (SOL_E) w Sobolewie w 2011 roku

Miesiąc

SOL_P

[H]

% czasu

od wschodu

do zachodu

SOL_T

[W/m2]

SOL_E

[MJ/m2]

2011-01

12,30

4,94

43,06

42,47

2011-02

93,63

34,26

138,22

161,84

2011-03

161,92

44,05

207,02

220,94

2011-04

190,67

45,25

248,67

423,81

2011-05

226,83

45,76

285,33

555,49

2011-06

280,90

54,91

322,50

634,21

2011-07

191,88

37,40

249,21

492,09

2011-08

249,43

54,27

286,46

511,83

2011-09

177,15

46,45

217,22

345,58

2011-10

108,25

33,09

130,74

188,45

2011-11

45,75

17,78

66,47

72,11

2011-12

5,97

2,57

31,54

31,08

2011

1744,68

38,87

185,54

3679,90

  

  

  

Rys. 23. Sumy energii promieniowania całkowitego w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2011 (Sobolewo)

  

  

  

Rys. 24. Przebieg usłonecznienia i sum energii promieniowania całkowitego słonecznego w czasie roku w Sobolewie

  

  

  

Rys. 25. Usłonecznienie w poszczególnych porach roku 2011 (Sobolewo)

  

  

  

4.1.6. Wiatr

 

Pomiary dotyczące wiatru polegały na określeniu jego kierunku i prędkości na wysokości 10 m nad gruntem. Kierunki wiatru wyznaczone zostały według 16-stopniowej skali. W roku 2011 najczęściej wiatr wiał z sektora południowo-zachodniego (Rys. 26). Szczegółowe zestawienie częstości kierunków wiatru przedstawia tabela 14.

  

  

Rys. 26. Częstość (%) kierunków wiatru w 2011 roku (Sobolewo)

  

  

Tabela 14. Średnia częstość kierunków wiatru

w procentach ogólnej liczby obserwacji w danym miesiącu (Sobolewo, 2011)

Kierunek

Częstość [%] kierunków wiatru

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

ROK

N

3,7

4,4

1,7

8,6

10,1

5,9

7,2

6,6

0,5

1,5

4,5

0,7

4,5

NNE

2,5

5,1

2,0

3,4

6,4

3,1

5,9

2,4

0,5

0,0

2,5

0,7

2,8

NE

2,1

9,9

2,3

4,6

3,7

2,8

5,9

1,6

0,0

0,4

1,1

0,0

2,8

ENE

3,1

13,7

5,7

4,8

3,4

5,1

11,6

2,4

0,7

2,4

3,4

0,6

4,6

E

1,5

8,5

7,2

3,8

4,3

8,4

10,6

6,2

5,1

9,4

5,9

0,6

5,8

ESE

3,1

5,0

3,2

2,7

2,8

3,7

6,3

6,2

6,0

6,4

6,1

2,3

4,4

SE

4,7

2,0

1,7

5,3

3,6

4,0

4,2

5,3

2,7

2,4

4,0

3,2

3,6

SES

5,9

0,7

1,3

1,3

2,1

3,1

5,7

4,6

2,1

4,0

3,1

7,3

3,5

S

8,9

1,1

3,5

2,7

1,9

1,4

3,8

4,6

2,3

2,9

3,6

11,5

4,2

SSW

9,2

1,4

7,8

0,8

5,4

2,1

3,8

10,2

2,7

9,1

5,4

17,8

6,6

SW

12,9

6,9

9,2

2,3

9,7

3,8

9,3

15,9

14,2

17,8

20,3

32,2

13,3

WSW

17,6

17,9

13,2

5,9

4,7

5,2

5,7

9,9

21,9

18,5

21,6

10,8

12,9

W

9,9

8,7

15,8

15,3

10,1

9,2

2,1

6,0

17,0

10,0

8,8

6,9

10,0

WNW

10,1

5,0

11,7

15,5

10,1

11,1

5,5

5,1

12,2

3,1

4,5

3,2

8,0

NW

1,2

5,1

8,7

14,1

11,6

21,8

6,1

8,6

9,7

7,4

3,1

1,5

8,0

NNW

3,7

4,6

5,2

9,0

10,1

9,2

6,5

4,4

2,3

4,9

2,2

0,7

5,1

    

    

  

Rys. 27. Częstość (%) kierunków wiatru

w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2011 (Sobolewo)

  

  

W okresie zimowym i jesiennym zdecydowanie przeważały wiatry z sektora południowo-zachodniego, z dominacją wiatrów południowo-zachodnich zimą i zachodnio-południowo-zachodnich jesienią (Rys. 27). Wiosną dominowały wiatry z sektora północno-zachodniego, z nieznaczną przewagą wiatrów zachodnich. W okresie letnim natomiast kierunki wiatru były bardziej wyrównane, z niewielką przewagą wiatrów z kierunku północno-zachodniego, południowo zachodniego i wschodniego.

Średnia roczna prędkość wiatru dla roku 2011 wynosiła 1,78 m/s (Tab. 15). Wartość ta, podobnie jak i średnie miesięczne prędkości wiatru, była charakterystyczna dla wiatru bardzo słabego i słabego. Najwyższe chwilowe prędkości wiatru zanotowano w listopadzie (6,44 m/s). Najdłuższymi okresami ciszy charakteryzowały się miesiące lipiec - okres bezwietrzny stanowił 29,17% oraz maj i kwiecień (odpowiednio 28,23% i 27,22%). W układzie pór roku w miesiącach letnich występowało najwięcej okresów bez wiatru - 25,36% (Rys. 28). Nie wiele krótsze były okresy cisz w miesiącach wiosennych i jesiennych, natomiast zimą stanowiły one niecałe 11%.

  

  

Rys. 28. Średni udział procentowy cisz dla poszczególnych pór roku kalendarzowego 2011

i okresu 2002-2010 w Sobolewie

  

  

Tabela 15. Prędkość wiatru i procentowy udział ciszy (Sobolewo, 2011)

Miesiąc

Prędkość wiatru [m/s]

Cisza

AVG

Max

%

2011-01

1,77

5,07

9,14

2011-02

2,36

5,90

16,07

2011-03

2,11

4,30

19,35

2011-04

1,92

5,83

27,22

2011-05

1,64

3,16

28,23

2011-06

1,74

2,98

20,28

2011-07

1,15

2,32

29,17

2011-08

1,48

5,02

26,48

2011-09

1,75

3,59

21,53

2011-10

1,53

4,05

25,94

2011-11

1,61

6,44

22,78

2011-12

2,26

5,52

7,80

Rok 2011

1,78

6,44

21,19

   

   

   

   

ciąg dalszy  »  

   

spis treści