.

4.3.2. Poprawność wykonanych analiz chemicznych

Uzyskane wyniki składu chemicznego wód podziemnych poddano ocenie poprawności wykonanych analiz chemicznych. Ocenę przeprowadzono według normy PN-89/C-04638/01,02,03, poprzez określenie zgodności sumy równoważników kationów (SrK) z sumą równoważników anionów (SrA) i wyliczenie względnego błędu w analizie. W badanych próbach wody suma jonów mieściła się w zakresie od 5 do 15 mval/dm3 co oznaczało, że dopuszczalny błąd względny analizy może mieścić się w zakresie ± 5 %.

Kontrola bilansu jonowego wody podziemnej z piezometru położonego w miejscowości Sobolewo wykazała, że analizy zostały wykonane z wystarczającą dokładnością, zaś zakres popełnionego błędu mieścił się w przedziale od -2,2 % do 4,4 % (Rys. 59).


Rys. 59. Błąd względny analiz chemicznych wód podziemnych (Sobolewo, 2002)
Fig. 59. Relative error of chemical analyses of groundwater (Sobolewo, 2002)

 

4.3.3. Chemizm wód podziemnych

W roku hydrologicznym 2002, podobnie jak i w ostatnich latach, stężenia jonów sodu, potasu, magnezu oraz jonów chlorkowych i żelazowych mieściły się w klasie czystości wód podziemnych Ia, czyli wód o najwyższej jakości. Również wartości odczynu pH i stężenia azotu amonowego przez cały okres badań były charakterystyczne dla klasy Ia. Znacznie zmieniło się średnie stężenie glinu, które w roku 2001 wyniosło 103,7 mg Al/dm3, a w roku 2002 zaledwie 39,8 mg Al/dm3. Tak niskie wartości glinu zaliczyły badaną wodę również do klasy Ia. Średnie wartości azotanów (1,9 mg N-NO3/dm3) i siarczanów (69 mg S-SO4/dm3) zbliżone były do wartości z roku poprzedniego i plasowały próby wody w klasie Ib, czyli w klasie wód o wysokiej jakości.

Od początku prowadzonych badań, czyli od roku 1995, notowane wartości przewodności elektrycznej charakteryzowały się bardzo małą zmiennością sezonową i mieściły się w II klasie czystości, czyli wód o średniej jakości. W minionym roku średnia wartość przewodności wynosiła 66,8 mS/m. W II klasie czystości mieściły się również stężenia manganu, które w minionym roku wykazywały znaczne różnice między niektórymi badanymi okresami – w grudniu stężenie wynosiło 72 mg Mn/dm3, a w miesiącu wrześniu 423 mg Mn/dm3. Charakterystyka chemiczna wód podziemnych zawarta została w tabelach 20 i 21.

Tabela 20. Średnie roczne stężenia jonów w wodzie gruntowej w Sobolewie w latach hydrologicznych 1994-2002
Table 20. Mean yearly concentrations of ions in groundwater in Sobolewo in hydrological years 1994-2002

Rok Sód Potas Wapń Magnez Mangan Chlorki Żelazo Siarka
siarcza-
nowa
Azot
azota-
nowy
Azot
amo-
nowy
Fosfor
ogólny
Glin
ogólny
Zasa-
dowość

Prze-
wod-
ność
właś-
ciwa

Od-
czyn

mg/dm3 mS/m pH
1994     111,6 27,2 300,0 20,4 45,0 24,1 2,1       236,0    
1995 14,3 2,1 95,1 17,4 193,0 21,3 163,3 23,9 5,0     29,2 237,0 65,7 7,41
1996 14,0 2,1 85,9 20,1 141,3 22,6 1180,0 23,9 0,8     40,9 237,8 63,9  
1997 15,5 1,9 86,3 18,0 210,3 23,9 3947,5 24,4 1,3 0,16 47,5 85,1 226,3 62,8 7,20
1998 18,6 1,8 90,0 16,2 141,0 14,5 850,0 23,0 0,3 0,13 47,5 72,8 222,8 59,4 7,11
1999 17,3 2,0 92,3 14,4 74,3 17,2 365,0 24,9 0,3 0,02 24,3 129,3 232,5 62,4 7,16
2000 16,3 2,9 93,8 13,4 71,0 11,4 477,5 23,7 0,7 0,04 33,8 90,0 245,0 64,0 7,24
2001 14,9 2,0 93,3 15,8 128,0 18,4 152,5 23,0 2,1 0,04 37,5 103,7 237,0 67,7 7,47
2002 13,1 2,0 102,0 15,7 194,5 15,0 305,0 23,1 1,9 0,02 28,3 39,8 246,5 66,8 7,54

Tabela 21. Chemizm wód gruntowych w Sobolewie w roku hydrologicznym 2002
Table 21. Chemistry of groundwater in Sobolewo in hydrological year 2002

Data Sód Potas Wapń Magnez Mangan Chlorki Żelazo Siarka
siarcza-
nowa
Azot
azota-
nowy
Azot
amo-
nowy
Fosfor
ogólny
Glin
ogólny
Zasa-
dowość
Prze-
wod-
ność
właś-
ciwa
Od-
czyn
mg/dm3 mS/m pH
12
XII
13,7 2,7 103,2 14,6 72,0 16,0 400,0 23,0 1,9 0,00 33,0 69,0 220,0 68,7 7,50
23
III
14,1 1,7 96,8 18,5 126,0 17,7 470,0 22,4 1,9 0,00 50,0 46,0 229,0 67,5 7,74
8
VI
12,1 2,1 104,0 14,6 157,0 18,3 250,0 23,3 2,0 0,03L 30,0 37,0 252,0 65,7 7,60
4
IX
12,6 1,6 104,0 15,1 423,0 8,0 100,0 23,7 1,9 0,03L 0,0 7,0 285,0 65,2 7,56

Ciąg dalszy

.

.