.

3. System pomiarowy 

W 2002 roku na terenie zlewni badawczej oraz w jej otulinie realizowano 9 programów pomiarowych (Tab. 1), które prowadzone były na 11 powierzchniach i stanowiskach kontrolno-pomiarowych (Rys. 2).

Rys. 2. Rozmieszczenie powierzchni i stanowisk badawczych na terenie zlewni badawczej Wigierskiej Stacji Bazowej 
Fig. 2. Location of the measurement areas and points in the experimental catchment of Base Station Wigry

 

3.1. Meteorologia

W roku hydrologicznym 2002 po raz pierwszy prowadzono pomiary meteorologiczne. Do badań wykorzystano automatyczną stację meteorologiczną Milos 500 firmy Vaisala, którą ustawiono na terenie ogródka meteorologicznego w Sobolewie. 

3.2. Chemizm opadów atmosferycznych

W roku hydrologicznym 2002 do badań chemizmu opadów atmosferycznych z terenu otwartego pobierano jedynie opad mokry. Wody opadowe zbierane były na terenie ogródka meteorologicznego w Sobolewie (stanowisko nr 005) w każdy wtorek o godz. 800, za pomocą kolektora opadu mokrego UNS 130/S firmy Eigenbrodt. 

3.3. Chemizm opadów podkoronowych

Wody opadowe przechodzące przez warstwę koron drzew (sosna, świerk) zbierane były z leśnej powierzchni badawczej zlokalizowanej w pobliżu ogródka meteorologicznego w Sobolewie (stanowisko nr 006). Poboru prób opadów dokonywano w okresach tygodniowych, a następnie przenoszono je do laboratorium, gdzie były przechowywane w temperaturze 6 °C. W miesiącach grudzień-marzec zebrana została próba zlewana. Badania jakości wód wykonywane były przez laboratoria WPN i WIOŚ, z próby zbiorczej na koniec każdego miesiąca. 

3.4. Chemizm spływów po pniach drzew

Wody spływające po pniach drzew (sosna, świerk) zbierane były z leśnej powierzchni badawczej zlokalizowanej w pobliżu ogródka meteorologicznego w Sobolewie (stanowisko nr 004). Poboru prób dokonywano w okresach tygodniowych, a następnie przenoszono je do laboratorium, gdzie były przechowywane w temperaturze 6 °C. Podobnie jak w przypadku opadu podkoronowego w miesiącach grudzień-marzec zebrano jedną próbę zlewaną. Badania jakości wód wykonywane były przez laboratoria WPN i WIOŚ, z próby zbiorczej na koniec każdego miesiąca.

3.5. Wody podziemne

Wody gruntowe badano w otworze piezometrycznym zlokalizowanym w Sobolewie (stanowisko nr 007). Piezometr posadowiony jest na głębokości 17,9 m ppt. Swobodne zwierciadło wody znajduje się na głębokości 12,05 m ppt., licząc od górnej krawędzi metalowej obudowy piezometru. W 1997 roku piezometr został włączony do krajowej sieci pomiarowej Państwowego Instytutu Geologicznego pod numerem ewidencyjnym II/862-Q.

Poziom statycznego zwierciadła wody w piezometrze badano w każdy poniedziałek o godz. 800 za pomocą taśmy miarowej ze "świstawką". Właściwości fizyczne i chemiczne wód podziemnych badano czterokrotnie w ciągu roku hydrologicznego: w grudniu 2001 roku oraz w marcu, czerwcu i we wrześniu.2002 roku. Przed każdym pobraniem próby z otworu piezometru wypompowywano około cztery objętości słupa wody stagnującej w otworze. W próbach określono stężenia parametrów z zakresu podstawowego programu pomiarowego ZMŚP. Wszystkie analizy fizyczne i chemiczne wykonano w laboratorium WPN.

3.6. Wody powierzchniowe

Badania wód powierzchniowych dotyczyły pomiarów poziomu i prędkości przepływu wód w rzece Czarna Hańcza - w punkcie kontrolno-pomiarowym w Sobolewie (stanowisko nr 008) oraz właściwości fizycznych i chemicznych wód rzeki w punktach w Sobolewie (stanowisko nr 008) i przy ujściu rzeki do jeziora Wigry (stanowisko nr 009). Próby wody do badań pobierane były z nurtu rzeki jeden raz w miesiącu. Pomiar stanu wód prowadzony był w sposób ciągły przy wykorzystaniu limnigrafu typu L-861. Z zapisu limnigrafu określano średnie, maksymalne i minimalne stany dobowe. Pomiaru prędkości przepływu wody w rzece dokonano 12-krotnie, przy pomocy elektromagnetycznego przepływomierza model 801 firmy SEBA, starając się uchwycić jak największe zróżnicowanie stanów wody. 

3.7. Struktury i dynamiki szaty roślinnej

Badania składu florystycznego, struktury i dynamiki fitocenoz przeprowadzono na stałej powierzchni (40 x 40 m) - w borze bagiennym (powierzchnia nr 015). Na powierzchni dokonano pomiaru pierśnicy wszystkich drzew, wysokości drzew i wysokości ich koron. Każdą powierzchnię podzielono na 16 mniejszych powierzchni (10 x 10 m) i określono na nich pokrycie przez poszczególne warstwy roślinności, skład gatunkowy oraz żywotność występujących roślin.

3.8. Flora i roślinność zlewni badawczej

Badania botaniczne prowadzono na terenie całej zlewni badawczej oraz w jej otulinie. Rejestrowano nowe gatunki roślin oraz nowe stanowiska gatunków rzadkich, zagrożonych, chronionych i obcych rodzimej florze.

3.9. Fauna bezkręgowców 

Na trzech powierzchniach badawczych (w borze bagiennym - stanowisko nr 015, w grądzie - stanowisko nr 014 i w olsie - stanowisko nr 020), w okresie wiosennym, letnim i jesiennym, rozstawiono pułapki do odłowu fauny bezkręgowców. W każdym z okresów pułapki eksponowano przez 6 tygodni, a materiał wybierano z nich co 2 tygodnie. Na każdej powierzchni zainstalowano po 10 pułapek Barbera oraz po 6 pułapek Moerick'ego koloru żółtego, ustawionych na powierzchni gruntu i zawieszonych 1 metr nad jego powierzchnią. Uzyskany materiał posegregowano i oznaczono do ważniejszych grup taksonomicznych, a pszczołowate oznaczono do gatunku.

dalej

.

.