1. Wprowadzenie
Wigierska Stacja Bazowa Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego zlokalizowana jest w północno-wschodniej Polsce, na terenie Wigierskiego Parku Narodowego (Rys. 1) i prowadzi monitoring środowiska przyrodniczego na obszarze leśno-torfowiskowym, w krajobrazie młodoglacjalnym. Jednym z podstawowych zadań Stacji jest określanie stanu, kierunków i tempa zmian zachodzących w środowisku, zarówno w rezultacie procesów naturalnych, jak i w wyniku różnorodnych form antropopresji
(Krzysztofiak 1997).
Rys. 1. Lokalizacja Wigierskiej Stacji Bazowej ZMŚP w Polsce
Fig. 1. Location of the Base Station Wigry, Integrated Monitoring of the Natural Environment in Poland
W 2002 roku na Stacji realizowane były programy pomiarowe dotyczące: chemizmu opadów atmosferycznych, wód podkoronowych i wód spływających po pniach drzew, stanów i chemizmu wód gruntowych, stanów, przepływów i chemizmu wód rzeki Czarnej Hańczy, flory i roślinności zlewni badawczej oraz fauny bezkręgowców
(Tab. 1).
Tabela 1. Program pomiarowy realizowany na Wigierskiej Stacji Bazowej w 2002 r.
Table 1. Measurement program at the Base Station Wigry for the year 2002
Kod
|
Program
|
Parametr
|
Częstotliwość
pomiarów
|
Metoda pomiarowa
|
001
|
Meteorologia
A1
|
kierunek wiatru
|
Pomiar ciągły
|
Automatyczna stacja
meteorologiczna Milos 500
firmy Vaisala
|
prędkość wiatru.
|
Pomiar ciągły
|
Temp. powietrza (2
m)
|
Pomiar ciągły
|
Temp. powietrza na
gruncie (5 cm)
|
Pomiar ciągły
|
Temperatura gruntu
(5,20,50,100 cm)
|
Pomiar ciągły
|
Wysokość opadu
|
Pomiar ciągły
|
Wilgotność
powietrza
|
Pomiar ciągły
|
Usłonecznienie
|
Pomiar ciągły
|
Promieniowanie
|
Pomiar ciągły
|
Miąższość pokrywy
śnieżnej
|
1/tydzień
|
005
|
Chemizm opadu
i
pokrywy śnieżnej
C1
|
Objętość opadu
|
52/rok
|
Pomiar
w cylindrze
miarowym
|
Przewodność
elektrolit.
|
52/rok
|
Konduktometr
|
Odczyn pH
|
52/rok
|
pH-metr
|
Zasadowość
|
52/rok
|
Miareczkowa
|
Chlorki
|
52/rok
|
Miareczkowa
|
Siarka siarczanowa
|
52/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot azotanowy
|
52/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot amonowy
|
52/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Sód
|
52/rok
|
ASA
|
Potas
|
52/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Wapń
|
52/rok
|
Miareczkowa
|
Magnez
|
52/rok
|
Miareczkowa
|
006
|
Chemizm opadu
podokapowego
C2
|
Objętość opadu
|
12/rok
|
Pomiar
w cylindrze
miarowym
|
Przewodność
elektrolit.
|
12/rok
|
Konduktometr
|
Odczyn pH
|
12/rok
|
pH-metr
|
Zasadowość
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Chlorki
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Siarka siarczanowa
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot azotanowy
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot amonowy
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Sód
|
12/rok
|
ASA
|
Potas
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Wapń
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Magnez
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
004
|
Chemizm
spływu po
pniach
C3
|
Objętość wody
|
12/rok
|
Pomiar w cylindrze
miarowym
|
Przewodność
elektrolit.
|
12/rok
|
Konduktometr
|
Odczyn pH
|
12/rok
|
pH-metr
|
Zasadowość
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Chlorki
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Siarka siarczanowa
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot azotanowy
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot amonowy
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Sód
|
12/rok
|
ASA
|
Potas
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Wapń
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Magnez
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
007
|
Chemizm wód
gruntowych
F2
|
Temperatura wody
|
4/rok
|
Termometr cyfrowy
|
Przewodność
elektrolit.
|
4/rok
|
Konduktometr
|
Odczyn pH
|
4/rok
|
pH-metr
|
Glin ogólny
|
4/rok
|
ASA
|
Sód
|
4/rok
|
ASA
|
Potas
|
4/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Wapń
|
4/rok
|
Miareczkowa
|
Magnez
|
4/rok
|
Miareczkowa
|
Mangan
|
4/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Zasadowość
|
4/rok
|
Miareczkowa
|
Chlorki
|
4/rok
|
Miareczkowa
|
Siarka siarczanowa
|
4/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot azotanowy
|
4/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot amonowy
|
4/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Żelazo
|
4/rok
|
Spektrofotometryczna
|
008
009
|
Chemizm wód
powierzchniowych
(rzeki)
H1
|
rzepływ wody
|
12/rok
|
Młynek
hydrometryczny
|
Stan wody
|
12/rok
|
Łata wodowskazowa
|
Temperatura wody
|
12/rok
|
Termometr cyfrowy
|
Przewodność
elektrolit.
|
12/rok
|
Konduktometr
|
Odczyn pH
|
12/rok
|
pH-metr
|
Zawiesina ogólna
|
12/rok
|
Wagowa
|
Sód
|
12/rok
|
ASA
|
Potas
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Wapń
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Magnez
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Mangan
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Zasadowość
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Chlorki
|
12/rok
|
Miareczkowa
|
Siarka siarczanowa
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot azotanowy
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Azot amonowy
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Fosforany
|
12/rok
|
Spektrofotometryczna
|
Cała
zlew-
nia
|
Flora
i roślinność
zlewni
J1
|
Skład gatunkowy
roślin,
zespoły roślinne
|
1/rok
|
Instrukcja ZMŚP
|
048-
053
|
Struktura i
dynamika
szaty roślinnej
J2
|
Skład gatunkowy,
zdrowotność
|
1/3 lata
|
|
014
015
020
|
Fauna bezkręgowców
O1
|
Skład gatunkowy
i
łowność Carabidae,
Formicidae, Apoidae
|
|
Pułapki Barbera
i Moerick'ego
|
dalej
.
|