|
4. Wyniki badań
4.1. Meteorologia
Wyniki uzyskane z pomiarów meteorologicznych na stacji w Sobolewie w roku 2009 odniesiono do przeciętnych warunków charakterystycznych dla Suwalszczyzny w latach 1971-2001 oraz do poprzednich lat badań. Rok 2009 pod względem termiczno-opadowym był rokiem normalnym (Rys. 3). Średnia roczna wartość temperatury i suma opadów atmosferycznych na tle pozostałych latach badań przedstawiono w tabeli 3.
Rys. 3. Klasyfikacja termiczno-opadowa dla dostępnych lat badań Fig. 3. Thermal-precipitation classification for the available research years
Tabela 3. Średnie roczne temperatury powietrza i sumy roczne opadów na stacji meteorologicznej w Sobolewie Table 3. Yearly average values of air-temperature and yearly sums of precipitation on the metrological station in Sobolewo
4.1.1. Temperatura powietrza atmosferycznego
Średnie wartości temperatury powietrza obliczono na podstawie średnich jednogodzinnych wartości. Rok kalendarzowy 2009 był rokiem normalnie ciepłym. Jego średnia temperatura na wysokości 2 m n.p.g. wynosiła 6,11°C i była niższa o 0,19°C od średniej z wielolecia i o 1,97°C od roku poprzedniego. Najcieplejszym miesiącem był lipiec (17,81°C), ale maksymalne temperatury występowały w czerwcu i dochodziły do 29,20°C. Najchłodniejszym miesiącem był styczeń (-3,85°C), z minimalną temperaturą dochodzącą do -21,10°C (Rys. 4, tab. 4). W okresie zimowym temperatury przy gruncie były nieco niższe – w styczniu sięgały -25,50°C. Najwyższe temperatury przy gruncie występowały w okresie czerwiec-lipiec i przekraczały nawet 34°C.
Rys. 4. Średnie miesięczne wartości temperatury powietrza na Stacji Bazowej WIGRY w 2009 r. na tle średnich z lat 1971-2001 Fig. 4. Monthly average values of air-temperature for WIGRY Base Station in 2009 on the background of many years’ average 1971-2001
Rok hydrologiczny był nieco cieplejszy od roku kalendarzowego o 0,22°C, a w porównaniu do poprzedniego roku hydrologicznego był chłodniejszy aż o 1,55°C.
Rozpatrując temperaturę powietrza w poszczególnych sezonach roku (dzieląc rok kalendarzowy na cztery pory) wyraźnie zaznaczyło się ciepłe lato (Rys. 5). W okresie letnim wystąpiło 9 dni z temperaturą maksymalną powyżej 25 °C (Tab. 4). W stosunku do roku poprzedniego maksymalne temperatury były niższe (nie zanotowano temperatur powyżej 30°C) oraz liczba najcieplejszych dni zdecydowanie zmniejszyła się. Różnica między średnią temperaturą trzech miesięcy okresu letniego i wiosennego wynosi 8,89°C, a między latem i jesienią 8,84°C. Średnia temperatura miesięcy zimowych była ujemna i wynosiła -3,28°C (w poprzednim roku była ona dodatnia). Najchłodniejszym miesiącem zimowym był styczeń (-3,85°C), z minimalną temperaturą dochodzącą do -21,10°C.
Rys. 5. Temperatura powietrza w Sobolewie w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2009 Fig. 5. Air-temperature in Sobolewo, in the seasons of 2009
Średnie temperatury powietrza dla roku hydrologicznego mierzone na wysokości 2 m i przy gruncie wynosiły odpowiednio 6,33 i 5,86°C (Tab. 3). Minimalne temperatury na 2 m n.p.g. zanotowano w lutym -21,30°C, a przy gruncie w styczniu -25,50°C.
Tabela 4. Liczba dni charakterystycznych (Sobolewo, rok kalendarzowy 2009) Table 4. Number of characteristic days (Sobolewo, 2009 year)
4.1.2. Temperatura gleby
Na wszystkich badanych głębokościach średnie roczne temperatury gleby (zarówno dla roku kalendarzowego jaki i hydrologicznego) wynosiły około 8,0°C (Tab. 5). Przebieg temperatur gleby na poszczególnych głębokościach przedstawiają rysunki 6, 7 i 8.
Rys. 6. Zmiany wartości temperatury gleby na głębokościach 5 i 20 cm w roku kalendarzowym 2009 (Sobolewo) Fig. 6. Changes of the ground temperature at 5 and 20 cm in 2009 year (Sobolewo)
Rys. 7. Zmiany wartości temperatury gleby na głębokościach 50 i 100 cm w roku kalendarzowym 2009 (Sobolewo) Fig. 7. Changes of the ground temperature at 50 and 100 cm in 2009 year (Sobolewo)
Rys. 8. Zmiany wartości temperatury gleby na głębokościach 5, 20, 50 i 100 cm w roku kalendarzowym 2009 (Sobolewo) Fig. 8. Changes of the ground temperature at 5, 20, 50 and 100 cm in 2009 year (Sobolewo)
Temperatury gleby w miesiącach zimowych i jesiennych wzrastały wraz z głębokością, natomiast w miesiącach wiosennych i letnich malały (Rys. 9). W okresie zimowym gleba przemarzała do głębokości 50 cm, a temperatury chwilowe dochodziły do -8,6°C na głębokości 5 cm, -6,9°C na głębokości 20 cm i -2,5°C na głębokości 50 cm. Nie zanotowano temperatur ujemnych na głębokości 100 cm, ale w styczniu, lutym i marcu minimalna temperatura dochodziła do 0°C. W okresie letnim średnie temperatury gleby do głębokości 50 cm oscylowały w granicach 18°C, a maksymalne temperatury dochodziły nawet powyżej 36°C (na głębokości 5 cm).
Rys. 9. Średnie temperatury gleby na różnych głębokościach w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2009 (Sobolewo) Fig. 9. Average ground temperatures values on different depths in the seasons of 2009 year (Sobolewo)
|
