4.8. Metale ciężkie i siarka w porostach

  

  

Na 8 stanowiskach badawczych leżących w granicach zlewni eksperymentalnej i 12 położonych w jej otulinie pobrano próby plechy porostu Hypogymnia physodes (L.) Nyl., które poddano badaniom na zawartość metali ciężkich – kadmu, ołowiu, miedzi, cynku, chromu, niklu i żelaza oraz siarki.

  

  

Metale ciężkie

Średnia koncentracja kadmu w plechach Hypogymnia physodes zebranych z terenu zlewni wynosi 0,52 μg/g s.m. Najmniejsze stężenie tego pierwiastka (0,09 μg Cd/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 037 (Rys. 64), zlokalizowanym w środkowej części zlewni badawczej. Najwyższe stężenie (1,04 μg Cd/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 031, w dolinie rzecznej, tuż przy samej rzece, w północno-zachodniej części zlewni.

  

  


  

Rys. 64. Koncentracja kadmu w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnie stężenie kadmu w porostach zebranych w otulinie zlewni było nieco wyższe i wynosiło 0,69 μg Cd/g s.m. Najniższe stężenie (0,28 μg Cd/g s.m.) stwierdzono przy w Czerwonym Krzyżu (stanowisko nr 3), w Mikołajewie na skraju lasu przy drodze do Czerwonego Krzyża (nr 4), w pobliżu jeziora Pietronajć (nr 6) ora znad jeziorem Suchar III w Krzywem (nr 9). Najwyższe stężenie (1,59 μg Cd/g s.m.) stwierdzono przy drodze Bindasowej (stanowisko nr 11).

  

  


  

Rys. 65. Koncentracja ołowiu w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnie stężenie ołowiu w porostach z terenu zlewni wynosiło 5,39 μg Pb/g s.m. i było podobne do średniego stężenia w otulinie zlewni (5,94 μg Pb/g s.m.). Najniższe koncentracje tego pierwiastka (0,94 μg Pb/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 031 (Rys. 65), w dolinie rzecznej, tuż przy samej rzece, w północno-zachodniej części zlewni, a najwyższe (14,53 μg Pb/g s.m.) na stanowisku nr 044, przy drodze leśnej, w środkowo-północnej części zlewni. W otulinie zlewni średnie stężenie ołowiu w plechach wynosiło 5,94 μg Pb/g s.m. – o 12,5 μg Pb/g s.m mniej niż w roku 2003 i o 1,63 μg Pb/g s.m. mniej niż w 2005 roku. Najniższą wartość (0,93 μg Pb/g s.m.) zanotowano na stanowisku nr 1 w Leszczewku – przy drodze asfaltowej do Suwałk, a najwyższą (12,19 μg Pb/g s.m.) na stanowisku nr 10, przy Dyrekcji WPN w Krzywem.

  

  


  

Rys. 66. Koncentracja miedzi w plechach Hypogymnia physodes

  

  


  

Rys. 67. Koncentracja cynku w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnie stężenie miedzi z terenu zlewni wynosiło 3,53 μg Cu/g s.m. Najniższą wartość (1,8 μg Cu/g s.m.) stwierdzono w porostach zebranych na stanowisku nr 039 (Rys. 66), a najwyższą (5,6 μg Cu/g s.m.) na stanowisku nr 034, nad rzeką we wschodniej części zlewni. W otulinie zlewni średnie stężenie miedzi było bardzo podobne (3,25 μg Cu/g s.m.). Najniższą wartość stężenia tego metalu (1,8 μg Cu/g s.m.) zarejestrowano na powierzchni nr 5, w Królówku – w lesie przy drodze Piertanie – Królówek, a najwyższe (3,9 μg Cu/g s.m.) na stanowisku nr 2, nad jeziorem Mozguć w Magdalenowie.

  

Średnie stężenie cynku było nieco wyższe na terenie zlewni, niż w jej otulinie. Najniższe (29 μg Zn/g s.m.) stężenia tego pierwiastka stwierdzono w porostach zebranych na stanowisku nr 042 (Rys. 67), w lesie, w południowej części zlewni. Najwyższe stężenie cynku (95 μg Zn/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 031, nad rzeka, w północno-zachodniej części zlewni. W otulinie zlewni najniższe koncentracje cynku (36 μg Zn/g s.m.) stwierdzono w Czerwonym Krzyżu (stanowisko nr 3). Najwyższą koncentrację cynku (90 μg Zn/g s.m.) stwierdzono w Leszczewku – przy drodze asfaltowej do Suwałk (stanowisko nr 1).

  

  


  

Rys. 68. Koncentracja żelaza w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnia koncentracja żelaza w badanych próbach porostów wynosiła 444,75 μg Fe/g s.m. – z terenu zlewni i 417,13 μg Fe/g s.m. – z terenu otuliny. Na terenie zlewni najniższe stężenie (147 μg Fe/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 042 (Rys. 68), a najwyższe (662 μg Fe/g s.m.) na stanowisku 039. W otulinie zlewni najmniejszą koncentrację żelaza (215 μg Fe/g s.m) stwierdzono na stanowisku nr 6, zlokalizowanym nad jeziorem Pietronajć, a największą (822 μg Fe/g s.m.) na stanowisku nr 3, w Czerwonym Krzyżu.

  

  


  

Rys. 69. Koncentracja chromu w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnia koncentracja chromu w plechach porostów zebranych z terenu zlewni wynosiła 1,20 μg Cr/g s.m. W porostach zebranych na stanowisku 037 – w środkowej części zlewni, nie stwierdzono tego pierwiastka, natomiast najwyższe jego stężenie (1,94 μg Cr/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 044 (Rys. 69). W otulinie zlewni średnia koncentracja chromu w porostach była wyższa niż na terenie zlewni i wynosiła 2,19 μg Cr/g s.m. Najniższe stężenie (0,92 μg Cr/g s.m.) stwierdzono w porostach zebranych przy drodze leśnej w Królówku (stanowisko nr 5), a najwyższe (5,59 μg Cr/g s.m.) w porostach zebranych przy drodze asfaltowej w Leszczewku (stanowisko nr 1).

  

  


  

Rys. 70. Koncentracja niklu w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnia koncentracja niklu w badanych plechach porostów z terenu zlewni wynosiła 2,03 μg Ni/g s.m. Najniższe stężenie tego pierwiastka (0,54 μg Ni/g s.m.) stwierdzono w plechach zebranych na stanowisku zlokalizowanym we wschodniej części zlewni, przy ujściu rzeki do jeziora Wigry (stanowisko nr 034). Najwyższe stężenie (4,44 μg Ni/g s.m.) stwierdzono w plechach pochodzących ze stanowiska nr 044, zlokalizowanego przy śródleśnej drodze (Rys. 70). Dla prób porostów zebranych z terenu otuliny zlewni stwierdzono średnią koncentrację niklu na poziomie 2,19 μg Ni/g s.m. Najmniejsze stężenia (0,92 μg Ni/g s.m.) zarejestrowano w plechach zebranych przy drodze leśnej w Królówku (stanowisko nr 5), a największe (5,59 μg Ni/g s.m.) w Leszczewku, przy drodze asfaltowej do Suwałk (stanowisko nr 1).

  

  

  

Siarka

Średnie stężenie siarki w plechach Hypogymnia physodes zebranych z terenu zlewni w 2007 roku wynosi 1461 μg S/g s.m. i jest nieznacznie większe niż w roku 2005. Najniższe stężenia siarki (1173 μg S/g s.m.) zarejestrowano na stanowisku nr 034, zlokalizowanym we wschodniej części zlewni, przy ujściu rzeki do jeziora Wigry, natomiast najwyższe (1893 μg S/g s.m.) na stanowisku nr 044 (Rys. 71), zlokalizowanym przy drodze leśnej w pobliżu miejscowości Sobolewo.

  

  


  

Rys. 71. Koncentracja siarki w plechach Hypogymnia physodes

  

  

Średnia koncentracja siarki w porostach z obszaru otuliny zlewni wynosi 1470,08 μg S/g s.m. i jest podobna do wartości stwierdzonej dla obszaru zlewni oraz nieznacznie wyższa w stosunku wyniku z do poprzedniego okresu badań. Najwyższe stężenie (1836 μg S/g s.m.) zanotowano przy drodze Bindasowej (stanowisko nr 11) oraz na Słupiu, nad jeziorem Suchar Wielki (stanowisko nr 20). Najniższe stężenie (1062 μg S/g s.m.) stwierdzono na stanowisku nr 5, przy leśnej drodze w Królówku.

   

   

   

   

ciąg dalszy  »  

   

strona główna