Zlewnia badawcza Stacji Bazowej WIGRY leży w zachodniej części Wigierskiego Parku Narodowego i zajmuje obszar o powierzchni 7,44 km², należący do przyrzecza Czarnej Hańczy. Powierzchnia całkowita zlewni Czarnej Hańczy od jej źródeł do ujścia do jeziora Wigry wynosi 170,2 km². Obszar zlewni badawczej zalicza się do Pojezierza Wigierskiego - mikroregionu należącego do Pojezierza Wschodniosuwalskiego (Kondracki 1988).

Morfologia zlewni jest genetycznie związana z akumulacyjną i erozyjną działalnością dwóch ostatnich zlodowaceń: środkowopolskiego i północnopolskiego. Ostatecznie krajobraz ukształtowały utwory i formy lodowcowe i wodnolodowcowe z okresu recesji lądolodu fazy pomorskiej (Bajkiewicz-Grabowska 1997). Główną jednostką morfologiczną w obrębie omawianej zlewni jest płaskodenna, podmokła dolina Czarnej Hańczy, o szerokości dna wahającej się od 180 do 850 m. Od północnego wschodu do doliny przylegają moreny oscylacyjne, powstałe z wygniatania i akumulacji czołowej. Zbocza doliny są tu bardzo wyraźne, a ich nachylenie wynosi 5-18°. Od południa dolina Czarnej Hańczy graniczy ze strefą brzeżną sandru suwalsko-augustowskiego. Czarna Hańcza płynie na tym odcinku znacznie wolniej, niż w swoim górnym biegu - średni spadek rzeki jest mały (0,87‰), głębokość koryta waha się od 96 do 153 cm, dno rzeki jest piaszczyste lub muliste, a krętość rzeki osiąga wartość 1,51 i jest najwyższa na całej swojej długości. Brzegi rzeki są zbudowane z piasków i żwirów glacjofluwialnych warstwowanych poziomo. W dolinie występują liczne zabagnienia i torfowiska. Warunki infiltracji są słabe, gdyż przeważają tu gliny zwałowe.

Pod względem klimatycznym zlewnia badawcza znajduje się w Regionie Mazursko-Podlaskim, obejmującym swym zasięgiem wschodnią część Pojezierza Mazurskiego oraz część Podlasia. Średnia miesięczna temperatura powietrza z wielolecia 1971-2001 waha się od (4,0 °C (styczeń) do +16,7 °C (lipiec), przy średniej rocznej +6,3 °C. Najniższa średnia temperatura minimalna wynosi -8,5 °C (styczeń-luty), a maksymalna 21,9 °C (lipiec-sierpień). Zima rozpoczyna się już 19 listopada i trwa do 8 kwietnia, tj. prawie 5 miesięcy. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 591,2 mm, a w roku przeciętnym największe miesięczne sumy opadów są notowane w lipcu (83,1 mm), minimalne zaś w lutym (24,9 mm).

Bajkiewicz-Grabowska E., 1997: Charakterystyka fizycznogeograficzna zlewni eksperymentalnej Wigierskiej Stacji Bazowej.
W: L. Krzysztofiak (Red.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Stacja Bazowa Wigry (Wigierski Park Narodowy): 18-28. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.

Kondracki J., 1988: Geografia fizyczna Polski. PWN Warszawa.   

ciąg dalszy  »  

strona główna