PRZYSTANEK I – JEZIORO WIGRY

Sielawa (Coregonus albula)

Zapoznajmy się bliżej z niektórymi rybami występującymi w jeziorze Wigry.

Sielawa (Coregonus albula L.) należy do ryb z rodziny głąbielowatych; zamieszkuje jeziora głębokie o chłodnej, czystej i dobrze natlenionej wodzie. Prowadzi ławicowy tryb życia. Wielkość do około 30 cm, masa do 250 g. W zależności od warunków środowiska sielawa charakteryzuje się dużą zmiennością. Ciało sielaw żyjących w jeziorach ubogich w pokarm jest smuklejsze w porównaniu z osobnikami żyjącymi w wodach obfitujących w pokarm. Rozród sielawy rozpoczyna się w połowie listopada i trwa do pierwszych dni grudnia. Okres rozwoju zarodków ikry na tarliskach trwa 4–5 miesięcy, a wylęg narybku przypada na przełom marca i kwietnia. Sielawa odżywia się planktonem skorupiakowym (zooplanktonem). Żyje krótko, średnio 4 lata, osobniki starsze są rzadko spotykane.

Sieja (Coregonus lavaretus)

Sieja (Coregonus lavaretus L.) podobnie jak sielawa jest rybą z rodziny głąbielowatych. Zamieszkuje przeważnie czyste i głębokie jeziora, spotkać ją można także w Morzu Bałtyckim, w Zatoce Puckiej, Zatoce Pomorskiej i Zalewie Szczecińskim. W porównaniu z sielawą jest dużo większa, osiąga długość do 90 cm oraz wagę do 6 kg, różni się także położeniem otworu gębowego. U sielawy znajduje się on na końcu pyska, u siei zaś – na dole. Sieja odżywia się głównie zooplanktonem, większe osobniki odżywiają się także fauną denną oraz także drobnymi rybami, głównie stynką. Okres rozrodu przypada na grudzień (podobnie jak w przypadku sielawy, wylęganie larw następuje na przełomie marca i kwietnia).

Szczupak (Esox lucius)

Szczupak (Esox lucius L.) jest rybą z rodziny szczupakowatych. Gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony, występuje w różnorodnych środowiskach wodnych: rzekach, kanałach, gliniankach, stawach, jeziorach oraz słonawych wodach zalewów: Wiślanego i Szczecińskiego. Posiada charakterystyczny strzałowaty kształt oraz duży, szeroko rozwierający się silnie uzębiony pysk. Liczba zagiętych ku tyłowi zębów szczupaka dochodzi do 700. Takie przystosowanie wiąże się z trybem odżywiania. Szczupak jest typowym drapieżnikiem. Odżywia się głównie rybami, wśród których dominuje płoć, okoń, ukleja, jazgarz, krąp. Zmniejszając nadmiar tych ryb, przyczynia się do poprawy czystości wody oraz do utrzymywania rybostanu w dobrej kondycji wzrostowej oraz zdrowotnej. Dlatego też w ekosystemach, w których występuje duża liczba szczupaków panuje równowaga biologiczna. Szczupak osiąga duże rozmiary przekraczające nierzadko jeden metr długości oraz ciężar kilkunastu kilogramów.

Sum (Silurus glanis) 

Sum (Silurus glanis L.) należy do ryb z rodziny sumowatych. Jest to największa nasza ryba słodkowodna. Prowadzi denny tryb życia, bytując w głębokich partiach wód rzecznych i jeziornych. Żeruje najchętniej o zmroku lub w nocy. Posiada duży otwór gębowy pozwalający na zjadanie organizmów wielkości 20 % długości jego własnego ciała. W pokarmie dorosłego suma 80 % stanowią ryby. Są to przeważnie pospolite gatunki karpiowate. Stąd sum, podobnie jak szczupak, jest bardzo pożyteczny i pełni ważną rolę w bioregulacji. W naszych wodach śródlądowych sumy osiągają po 10–15 latach życia długość ciała przekraczającą nierzadko 1,5 metra oraz ciężar 50 kg.

Troć jeziorowa (Salmo trutta m. lacustris)

Troć jeziorowa (Salmo trutta m. lacustris L.) blisko spokrewniona z łososiem oraz trocią wędrowną, należy do rodziny łososiowatych. Jest gatunkiem bardzo rzadkim w kraju; jej obecne naturalne występowanie w wodach Polski ogranicza się zaledwie do kilku zbiorników. Życie troci jest niezmiernie ciekawe. Wymaga ono występowania dwóch środowisk, pomiędzy którymi odbywają się wędrówki. Rozród tego gatunku oraz wzrost narybku odbywa się w środowisku rzecznym. Po upływie 1–3 lat młode trocie spływają do jezior. Intensywnie w nich przyrastają i po osiągnięciu dojrzałości podejmują wędrówkę do macierzystej rzeki w celu rozrodu. W czasie pobytu w rzekach młode trocie odżywiają się fauną denną, głównie skorupiakami oraz larwami owadów. W miarę wzrostu atakują większy pokarm, zjadając drobne ryby rzeczne (w jeziorze głównie: płoć, okonia, ukleję, sielawę). Oprócz tego w skład pokarmu wchodzą żaby, ślimaki oraz inne bezkręgowce (ośliczki, kiełże, owady). Troć jest rybą osiągającą masę nawet 10 kg.