Archiwum

Organizatorzy: Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska i Park Narodowy „Ujście Warty”.

W warsztatach uczestniczyło 50 osób, reprezentujących niemal wszystkie polskie parki narodowe. Osobą prowadzącą był dr Przemysław Chylarecki, pracownik Muzeum i Instytutu Zoologii PAN w Warszawie, autor szeregu publikacji naukowych i opracowań związanych z ochroną przyrody, od wielu lat silnie związany z ogólnokrajowym programem monitoringu pospolitych ptaków lęgowych.

Warsztaty rozpoczęły się już w dniu przyjazdu przedstawicieli parków narodowych. W godzinach popołudniowych otworzył je i przywitał przybyłych gości dyrektor parku mgr Konrad Wypychowski oraz koordynator projektu z ramienia parku mgr inż. Łukasz Cieślik. Pierwsze wystąpienia na warsztatach dotyczyły zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego i poruszały problem udziału parków w tym systemie. Założenia oraz poszczególne programy pomiarowe zintegrowanego monitoringu, który funkcjonuje w ramach Monitoringu Państwowego, przedstawił mgr inż. Adam Olszewski - kierownik Stacji Bazowej ZMŚP „Pożary”, należącej do Kampinoskiego Parku Narodowego. W dalszej części dr Lech Krzysztofiak - kierownik Stacji Bazowej ZMŚP „Wigry” (należącej do Wigierskiego Parku Narodowego) przedstawił dodatnie i ujemne strony przynależności do systemu ZMŚP, wywołując burzliwą dyskusję na ten temat. Zdaniem przedstawicieli niektórych parków cele, a tym samym i zakres, monitoringu zintegrowanego (ZMŚP) tak dalece odbiega od potrzeb parków narodowych, że nie jest uzasadnione wchodzenie parków do tego systemu.

Problem monitoringu przyrodniczego był jeszcze tego samego dnia omawiany przez dr Przemysława Chylareckiego, podczas wystąpienia zatytułowanego „Monitoring w służbie ochrony przyrody”. Autor stwierdził m.in., że monitoring nie jest inwentaryzacją, jest narzędziem ochrony, a nie metodą podglądania, odpowiednio prowadzony pozwala na skuteczną reakcję w przypadku złego stanu chronionych zasobów.

W następnym dniu przed południem odbyła się krótka sesja referatowa oraz sesja terenowa. Dr Przemysław Chylarecki mówił o ocenie liczebności ptaków.

Następnie uczestnicy warsztatów wzięli udział w sesji terenowej. Dwóch pracowników Parku Narodowego „Ujście Warty” - konserwator Obwodu Ochronnego Polder Północny mgr inż. Michał Jankowski oraz starszy specjalista ds. ochrony przyrody dr Magdalena Wojciechowska zaprezentowali wybrane aspekty monitoringu przyrodniczego prowadzonego w parku. Autokar przewiózł wszystkich na teren parku, do Obwodu Ochronnego Polder Północny.

W popołudniowej sesji referatowej dr Przemysław Chylarecki zaprezentował zagadnienia związane z prowadzeniem monitoringu ptaków („Próbkowanie, dlaczego i jak?”, „Programowanie monitoringu”). Przedstawione informacje wywołały dyskusję, która trwała do końca sesji, czyli do kolacji.

Ostatniego dnia warsztatów przeprowadzona została jedna sesja przedpołudniowa, podczas której przedstawiciele Gorczańskiego Parku Narodowego - Marek Ruciński i Zbigniew Żurek, przedstawili podstawowe założenia monitoringu w swoim parku. Przy tej okazji rozpoczęła się dyskusja na temat kształtu monitoringu przyrodniczego w parkach narodowych. W jej wyniku ustalono, że parki powinny mieć własny system monitorowania przyrody, który będzie realizowany przede wszystkim na potrzeby poszczególnych parków. System ten musi jednak opierać się o podstawowe zasady wypracowane wspólnie przez wszystkie parki oraz musi wykorzystywać sprawdzone, proste metody, zapewniające wymianę i po- równywanie wyników. Wszyscy zgodnie stwierdzili, że zadanie to jest bardzo trudne ale warto spróbować je zrealizować.

Na zakończenie ustalono, że kolejne warsztaty, które odbędą się we wrześniu tego roku nad Wigrami, będą poświęcone podobnej problematyce lecz będą już próbowały rozwiązać przynajmniej niektóre problemy związane z monitoringiem przyrodniczym w parkach narodowych. Do tego czasu parki spróbują wypracować pewne ogólne zasady funkcjonowania systemu monitoringu. Okazją do zaprezentowania wyników tych przemyśleń, propozycji czy pokazania dobrych przykładów funkcjonowania monitoringu przyrodniczego będzie najbliższe sympozjum parków narodowych, które odbędzie się we wrześniu 2010 w Białowieskim Parku Narodowym.

W ten sposób zaplanowany harmonogram warsztatów, poświęconych monitoringowi i nauce w parkach narodowych, został w pełni zrealizowany. Ostatni dzień warsztatów zakończył się jednak bardzo nietypowo. W obliczu zbliżającej się wysokiej fali na Odrze i Warcie poważnie wzrosło zagrożenie powodzią. Wszyscy uczestnicy warsztatów wzięli zatem udział w zabezpieczaniu dobytku przed zalaniem wodą, przenosząc cenniejsze przedmioty na wyższe piętra dyrekcji parku.

Projekt pt.
Budowa wspólnej platformy wymiany informacji
oraz systemu szkoleń zawodowych w parkach narodowych
realizowany przez Narodową Fundację Ochrony Środowiska
(01-445 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 13; tel./fax 22 877 23 59;
e-mail:zarząd@nfos.org.pl) we współpracy z parkami narodowymi.