3.7. Działalność edukacyjna

W 2004 roku w Sekcji ds. edukacji środowiskowej Wigierskiego Parku Narodowego pracowało troje specjalistów ds. dydaktyki, kierownik sekcji ds. dydaktyki oraz referent ds. edukacji środowiskowej. Zadania z zakresu edukacji prowadzone były także przez pracownika Gospodarstwa Pomocniczego na stanowisku specjalisty ds. dydaktyki. Ponadto część zadań zrealizowano we współpracy z innymi komórkami organizacyjnymi Wigierskiego Parku Narodowego oraz służbami terenowymi.

Zadania z zakresu edukacji prowadzone były w oparciu o Plan działań i imprez edukacyjnych na rok 2004 zatwierdzony przez Dyrektora WPN.

Wszelkie wydarzenia edukacyjne były ewidencjonowane w tzw. formularzach ewidencji wydarzeń edukacyjnych, zgodnie z którymi w 2004 roku w działaniach edukacyjnych udział wzięło 7434 osób. Odnotowano 135 wydarzeń edukacyjnych.

Uczestnicy są ewidencjonowani w formularzu z podziałem na osoby miejscowe (z terenu gmin w których leży park) i osoby odwiedzające oraz z podziałem na młodzież i osoby dorosłe. W poniższej tabeli zestawiono dane za rok 2004.

Tabela 11. Liczba osób uczestniczących w aktywnych imprezach edukacyjnych

W stosunku do roku 2003 liczba wydarzeń utrzymana została na podobnym poziomie, natomiast wzrosła liczba osób w nich uczestniczących.

W 2004 roku zrealizowane zostały następujące zadania:

I. Zajęcia stacjonarne i terenowe w Ośrodku Edukacji Środowiskowej nad Zatoką Słupiańską jeziora Wigry oraz na ścieżkach edukacyjnych i w siedzibie parku w Krzywem.

Ośrodek Edukacji Środowiskowej działał od maja do końca września. W tym czasie z zajęć laboratoryjnych i terenowych skorzystała 360 osobowa grupa młodzieży ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i szkół średnich wraz z opiekunami. Przeprowadzono 60 godzin zajęć edukacyjnych. Z bazy Ośrodka korzystali także studenci w liczbie 280 osób oraz pracownicy naukowi różnych uczelni.

Zajęcia stacjonarne i terenowe, głównie dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich pracownicy Sekcji ds. edukacji prowadzili także w siedzibie parku w Krzywem, wykorzystując w tym celu zbiory sali muzealnej i ekspozycji etnograficznej oraz ścieżki edukacyjne. Tematyka zajęć dotyczyła zagadnień wybranych przez opiekunów grup ze stałej “Oferty edukacyjnej Wigierskiego Parku Narodowego na rok szkolny 2003/2004”. Największym zainteresowaniem cieszył się temat “Walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe Wigierskiego Parku Narodowego”. Łącznie odbyło się 40 godzin zajęć stacjonarnych i terenowych.

II. Współpraca ze szkołami różnych szczebli kształcenia w zakresie prowadzenia zajęć, prelekcji, wykładów (poza siedzibą parku), w tym program edukacji ekologicznej dla uczniów szkoły średniej, klas I – IV o profilu ekologicznym pt. “Poznaj przyrodę Wigierskiego Parku Narodowego”.

W 2004 roku kontynuowana była współpraca z Zespołem Szkół Nr 1 w Suwałkach. Zajęcia były kontynuacją semestru zimowego oraz prowadzono je w semestrze letnim roku szkolnego 2003/2004. W zajęciach w siedzibie parku, na ścieżkach edukacyjnych oraz poza terenem parku (miejska oczyszczalnia ścieków, zakład utylizacji odpadów komunalnych), które odbywały się w soboty w cyklu 5-godzinnym uczestniczyli uczniowie klas I – IV o profilu ekologicznym. Zespół Szkół Nr 1 nie był zainteresowany kontynuacją współpracy w roku szkolnym 2004/2005.

Prowadzone były także prelekcje, prezentacje i wykłady w szkołach, które zwróciły się z prośbą o taką formę pomocy. Spotkania odbyły się m.in. w Szkole Podstawowej w Bakałarzewie, w Młodzieżowym Domu Kultury (uczestniczyli uczniowie szkół z terenu miasta Suwałki), Szkole Podstawowej Nr 11 w Suwałkach, Szkole Podstawowej Nr 10 w Suwałkach, Augustowskim Centrum Edukacyjnym.

W styczniu i lutym przeprowadzono łącznie 15 prelekcji nt. antropogenicznych zagrożeń środowiska przyrodniczego i kulturowego w szkołach z terenu parku i otuliny. W spotkaniach udział wzięło 100 osób dorosłych (rodziców uczniów oraz nauczycieli) i 250 uczniów. Podczas spotkań wyjaśniano jaki wpływ mają gospodarstwa domowe i rolnictwo na stan wód, gleb, powietrza, flory i fauny. Spotkania miały być inspiracją do wykonania prac plastycznych na temat zagrożeń i przeciwdziałania tym zagrożeniom (opis konkursu znajduje się w punkcie X.). Spotkania te były częścią projektu pt. “Cztery pory roku”, współfinansowanego z funduszy Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce w ramach III edycji programu “Działaj lokalnie”, przy wsparciu Stowarzyszenia Konferencja Służb Ochrony Przyrody Zielonych Płuc Polski. Jego realizacja odbywała się również z udziałem sekcji do spraw udostępniania parku.

III. Program edukacji ekologicznej i kulturowej dla uczniów szkół z terenu WPN i otuliny, prowadzony pod hasłem “Ginące zawody”.

W 2004 roku kontynuowano program edukacji kulturowej. Przeprowadzono 6 warsztatów ceramicznych z udziałem pracowników parku (Sekcja ds. udostępnienia parku) i instruktora ceramiki Krystyny Prawdzik - Pawłowskiej. W zajęciach wzięła udział 40-osobowa grupa uczniów (klasa V i VI) ze Szkoły Podstawowej w Starym Folwarku. Uczniowie podczas warsztatów wykonywali z gliny drobne przedmioty użytkowe – ozdoby, kubeczki, dzbanuszki, figurki, spodki.

IV. Program edukacji ekologicznej dla uczniów szkół podstawowych prowadzony we współpracy z Biblioteką Publiczną w Suwałkach pt. “Moja Mała Ojczyzna – Odkrywanie Suwalszczyzny – pradzieje, obrzędy, ekologia, turystyka”.

W spotkaniach prowadzonych bibliotece brała udział 60-osobowa grupa uczniów klas piątych SP Nr 8 i SP Nr 9 w Suwałkach. Przeprowadzono 8 spotkań w formie prelekcji, prezentacji multimedialnych, pokazów filmów i slajdów. Tematyka spotkań dotyczyła zasobów przyrodniczych i kulturowych naszego regionu (środowisko naturalne Suwalszczyzny, ochrona przyrody i krajobrazu, flora i fauna lasów, rzek i jezior, zabytki, dawne obrzędy i zwyczaje). Na zakończenie uczniowie wzięli udział w Turnieju Wiedzy, zwycięska klasa ze Szkoły Podstawowej Nr 8 uczestniczyła w - czerwcu w całodziennych warsztatach przyrodniczych ma na ścieżce “Las” i “Suchary”.

V. Program edukacji ekologicznej pt. “Program Ekozespołów” dla uczniów szkół podstawowych, gimnaz- jalnych i szkół średnich.

Kontynuowano współpracę ze szkołami zaangażowanymi w realizację Programu Ekozespołów, którego koordynatorem na Suwalszczyźnie jest Wigierski Park Narodowy. W roku szkolnym 2003/2004 w programie wzięło udział 25 nauczycieli – instruktorów programu z 20 szkół, głównie podstawowych i gimnazjalnych oraz Bursy Szkolnej w Suwałkach. Nauczyciele utworzyli wśród uczniów ekozespoły, angażując w sumie około 230 uczniów do aktywnych działań na rzecz ochrony środowiska. Uczniowie pod okiem instruktorów wykonywali w swoich gospodarstwach domowych pomiary zużycia wody, energii, gazu i wytwarzanych odpadów oraz wdrażali plany oszczędnościowe. Podobne działania prowadzono na terenie szkół. Organizowano także kampanie informacyjne skierowane na rozwiązanie wybranych problemów ekologicznych – np. zmniejszenia ilości odpadów, ich segregacji, likwidowania dzikich wysypisk, budowy kompostowników. Część ekozespołów przystąpiła do konkursu na najbardziej efektywny ekozespół i najlepiej przeprowadzoną kampanię (opis konkursu w punkcie X). Wszyscy uczniowie i instruktorzy otrzymali materiały niezbędne do udziału w programie, wydane przez Fundację GAP Polska (koordynator krajowy programu) i dystrybuowane przez park. Ponadto wydany przez park został tzw. poradnik ekologiczny Krok po kroku, służący jako zeszyt ćwiczeń dla uczniów. W poradniku zostały zawarte pomysły i wskazówki proekologicznych działań prowadzonych przez ekozespoły na Suwalszczyźnie. Książeczkę otrzymali wszyscy uczniowie i nauczyciele uczestniczący w programie. W roku szkolnym 2004/2005 zebrane zostały zgłoszenia od 221 osób chętnych do udziału w programie, działania rozpoczęły się wraz z początkiem roku 2005. W październiku we współpracy z Fundacją GAP Polska i Olsztyńskim Centrum Edukacji Ekologicznej zorganizowano warsztaty dla animatorów Programu Ekozespołów. Animator to drugi stopień zaawansowania w programie, zostaje nią osoba która jako instruktor prowadziła program z młodzieżą. Animatorzy mogą sami prowadzić warsztaty dla innych nauczycieli, którzy chcą przystąpić do programu. W warsztatach wzięło udział 16 osób. W 2004 roku dwie animatorki przeprowadziły warsztaty dla 7 osób, które zostały instruktorami.

VI. Warsztaty.

W marcu specjaliści z Komitetu Ochrony Orłów prowadzili warsztaty szkoleniowe pt. “Bubobory 2004”. Tematyka warsztatów obejmowała biologię, rozpoznawanie i ochronę ptaków szponiastych, przede wszystkim sów. Zajęcia stacjonarne, w których wzięli udział przedstawiciele okolicznych nadleśnictw i parku, połączono z częścią terenową, mającą na celu inwentaryzację rzadkich gatunków sów. W trzydniowych warsztatach wzięło udział około 40 osób. Inwentaryzację przeprowadzono w całym kompleksie Puszczy Augustowskiej. Odnaleziono 1 stanowisko puchacza, 3 stanowiska włochatki i 1 stanowisko pójdźki. Stanowiska sów lokalizowano techniką nasłuchu. zostały sfinansowane przez GEF/SGP na wniosek Stowarzyszenia Konferencja Służb Ochrony Przyrody Zielonych Płuc Polski.

2 października w siedzibie parku w Krzywem 16-osobowa grupa instruktorów Programu Ekozespołów uczestniczyła w warsztatach II-go stopnia, prowadzonych przez doświadczonych koordynatorów Programu – Alicję Szarzyńską (Olsztyńskie Centrum Edukacji Ekologicznej) i Zdzisława Nitaka (Fundacja GAP Polska). Instruktorzy stali się animatorami programu i mogą już samodzielnie prowadzić zajęcia. Nauczyciele poznali metody i techniki prowadzenia szkoleń, ich planowania i oceny.

VII. Imprezy i akcje.

W ostatnich dniach stycznia i pierwszych dniach lutego w siedzibie parku w Krzywem odbywał się cykl spotkań pt. “Pożyteczne ferie – poznajemy walory swojej małej ojczyzny”. Sekcja ds. edukacji środowiskowej wspomagała Sekcję ds. udostępniania parku w prowadzeniu zajęć. W spotkaniach brało udział 30 osób – uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych, mieszkańców wsi Krzywe. W programie zajęć znalazły się m.in. warsztaty kulinarne (wspólny wyrób masła, kartaczy), warsztaty fotograficzne i zajęcia o tematyce przyrodniczej.

Już po raz drugi pracownicy parku i PSP w Sejnach i Suwałkach prowadzili w marcu i kwietniu w szkołach na terenie WPN-u akcję informacyjną pt. “Nie wypalaj traw!”, na temat szkodliwych skutków wiosennego wypalania traw dla organizmów zasiedlających łąki i dla jakości gleb, a także innych zagrożeń wynikających z podkładania ognia. Prelekcje połączone były z praktycznym pokazem działania wozu strażackiego. Prelekcje zorganizowano w 4 szkołach z terenu parku i otuliny, wzięło w nich udział ok. 250 osób.

W tym roku obchodom Międzynarodowego Dnia Ziemi w Wigierskim Parku Narodowym nadaliśmy nieco inną niż dotychczas formułę, organizując akcję sadzenia drzew i krzewów. W akcji uczestniczyło 7 szkół. Młodzież z nauczycielami, pod okiem leśniczych WPN-u, posadziła wokół szkół, na skwerach i miedzach 800 drzewek. Sadzono wyłącznie gatunki rodzime, tj. takie, które znajdują się tutaj w granicach swoich zasięgów geograficznych, a nie zostały sprowadzone z innych stron świata. Akcja nie zakończyła się na posadzeniu roślin. Teraz zadaniem uczniów jest pielęgnacja drzewek i prowadzenie systematycznych obserwacji. Swoje spostrzeżenia mają notować w specjalnych arkuszach obserwacyjnych.

W marcu i kwietniu w 14 szkołach średnich z powiatów suwalskiego (grodzkiego i ziemskiego), sejneńskiego i augustowskiego pracownicy Lasów Państwowych i WPN-u prowadzili wykłady o znaczeniu, funkcjach, zasadach gospodarowania i ochronie lasów w Polsce (łącznie 14 wykładów). W wykładach uczestniczyła 600-osobowa grupa młodzieży wraz z opiekunami. 27 kwietnia w Suwałkach, Augustowie i Sejnach przeprowadzono testy sprawdzające stan wiedzy kandydatów, a jednocześnie znajomość języka angielskiego, gdyż pytania testowe przygotowano właśnie w tym języku. W teście wzięło udział ponad 100 osób. Celem testu było wyłonienie osób, które zaproszono do udziału w Europejskim Tygodniu Lasów w Szwecji. Pięcioosobowa grupa uczniów (uczennice II LO w Augustowie, ZSO w Sejnach, LO w Przerośli i I LO w Suwałkach), pod opieką nadleśniczego WPN-u Jacka Łozińskiego, w dniach 20 maja – 1 czerwca przebywała wspólnie ze swoimi rówieśnikami z Francji, Szwecji, Hiszpanii, Finlandii i Litwy w szwedzkim regionie Värmland.

W maju po raz piąty przez nasze województwo jechali uczestnicy Sztafety Obszarów Chronionych Województwa Podlaskiego. Tegoroczna impreza rozpoczęła się 24 maja w Białowieskim Parku Narodowym. W kolejnych dniach Sztafetę prowadziły: Narwiański Park Narodowy, Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi, Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej, Biebrzański Park Narodowy. W czwartek 27 maja Sztafeta dotarła do Wigierskiego Parku Narodowego. Rajd zakończył się w Turtulu w siedzibie Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Reprezentanci szkół biorących udział w Sztafecie (w 2004 roku było ich 56) zmierzyli się z pytaniami testowymi na temat obszarów chronionych; najlepsi z nich przystąpili do Finałowego Konkursu Wiedzy. Uroczyste zakończenie Sztafety, będące elementem obchodów XV-lecia Wigierskiego Parku Narodowego, miało miejsce w siedzibie parku w Krzywem. Po przeprowadzeniu konkursu finałowego i nagrodzeniu laureatów, uczestnicy imprezy obejrzeli inscenizację pt. “Rozmowa Matki Ziemi z jej dziećmi”, w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej w Mikołajewie. Sztafeta odbywała się pod patronatem Marszałka Województwa Podlaskiego i Wojewody Podlaskiego.

W tym roku akcja “Sprzątanie Świata” na terenie parku trwała przez cały tydzień, od 27 września do 1 października i odbywała się pod hasłem “Ekologicznie proszę!”. Na apel o przyłączenie się do akcji odpowiedziały starostwa augustowskie i suwalskie, które już od kilku lat wspierają nasze działania. Przekazały worki i rękawiczki niezbędne zbierającym. Nie zawiedli oczywiście sami uczestnicy – uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich, którzy przez cały tydzień pod opieką nauczycieli i pracowników parku sukcesywnie penetrowali lasy, szlaki turystyczne, ścieżki edukacyjne, brzegi jezior i rzek. Niezwykłym zapałem i aktywnością wykazały się przedszkolaki, dzielnie zaglądające pod niemal każdy krzaczek. W sumie w “Sprzątaniu Świata” wzięło udział 829 osób. Zebrano ponad dwie tony odpadów (dokładnie 2340 kg), co w porównaniu z latami ubiegłymi wskazuje na tendencję spadkową. Wszystkie śmieci nieodpłatnie zostały przyjęte przez Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych w Suwałkach.

3 października na przystani Domu Pracy Twórczej w Wigrach zorganizowano “Święto Siei”. Organizatorami imprezy byli: Dom Pracy Twórczej w Wigrach, Wigierski Park Narodowy i Tygodnik Suwalski. Pomimo jesiennej już aury pogoda i uczestnicy dopisali, stąd też organizatorzy zamierzają corocznie organizować taką imprezę. Święto Siei było dobrą okazją do promowania dań regionalnych i walorów kulturowych naszego regionu. Rybactwo ma tu wielowiekową tradycję i pewne elementy mogą stanowić swoistą atrakcję turystyczną. W programie imprezy znalazły się liczne konkursy – gry zespołowe, plastyczne, oczywiście z nagrodami. Rybacy z WPN-u zorganizowali pokaz sprzętu, którym posługują się na co dzień – począwszy od jednostek pływających na narzędziach służących do połowów ryb skończywszy. Pokaz cerowania sieci wzbudził spore zainteresowanie. Na przystani można było podziwiać i zakupić wyroby rękodzieła ludowego – gliniane naczynia, wiklinowe kosze, serwety i obrusy. WPN przygotował stoisko, na którym można było obejrzeć niewielką wystawę posterową, zakupić wydawnictwa i obejrzeć przez lupę binkoularną organizmy żyjące na dnie zbiornika wodnego.

VIII. Konferencje i seminaria.

Wigierski Park Narodowy aktywnie włączył się w organizację seminarium przyrodniczego prowadzonego przez Augustowsko – Suwalskie Towarzystwo Naukowe i Wyższą Szkołę Suwalsko – Mazurską. Pracownicy wygłosili trzy wykłady dotyczące m.in. roli cetyńców w lesie, glonów w jeziorach wigierskich i populacji bobra w Polsce.

W dniach 17–19 czerwca w siedzibie Wigierskiego Parku Narodowego miała miejsce konferencja naukowa pt. Filozoficzno-społeczne i przyrodnicze uwarunkowania zrównoważonego rozwoju. Współorganizatorami konferencji byli: Polska Akademia Nauk, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wszechnica Mazurska oraz WPN. W ciągu trzech pracowitych dni konferencji ponad 50 uczestników wysłuchało licznych referatów i dyskutowało o różnych aspektach ekorozwoju. Pracownicy parku wygłosili referaty oraz prowadzili sesję terenową.

W dniach 15 – 16 października, w sali konferencyjnej Archiwum Państwowego w Suwałkach, odbyła się sesja popularnonaukowa “15 lat Wigierskiego Parku Narodowego”. Sesja składała się z części referatowej i posterowej. Zostało wygłoszonych w sumie 29 referatów i komunikatów. W ciągu pierwszego dnia sesji referaty poświęcone były głównie tematyce funkcjonowania Wigierskiego Parku Narodowego w ciągu ostatnich piętnastu lat, w tym prowadzonych zbiegów ochronnych, badań naukowych, działań edukacyjnych. W drugim dniu sesji referaty i komunikaty dotyczyły stanu rozpoznania przyrody i środowiska obszaru parku. Na sesję posterową przygotowano 21 posterów, które prezentowano w holu sali konferencyjnej. Zaproszenia na sesję zostały wystosowane do ponad 200 różnych instytucji, uczelni, placówek oświatowych. W pierwszym dniu sesji udział wzięło 95 osób, natomiast w drugim dniu sesji 65 osób.

IX. Obozy naukowe.

Na terenie Ośrodka Edukacji Środowiskowej WPN zorganizowano 4 obozy studenckie, w których brało udział 135 osób. Byli to studenci: Wydziału Architektury z Uniwersytetu Wrocławskiego, Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Białostockiego, Akademii Rolniczo -Technicznej w Poznaniu i Wydziału Socjologii Uniwersytetu Białostockiego.

X. Konkursy.

W styczniu ogłoszono konkurs plastyczny pod hasłem Wigierski Park Narodowy w czterech porach roku. Na konkurs napłynęło 535 prac z 24 szkół i 6 przedszkoli. Komisja przyznała 12 nagród głównych i 42 wyróżnienia w pięciu kategoriach wiekowych.

Drugi konkurs plastyczny o podobnym tytule Cztery pory roku w WPN-ie miał nieco odmienną formułę. Uczestnicy konkursu wykorzystując dowolne techniki plastyczne wykonywali komiksy nt. wynikających z działalności człowieka zagrożeń dla środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego parku. Na konkurs nadesłało prace 6 szkół z terenu parku i otuliny. Otrzymaliśmy w sumie 49 prac, komisja nagrodziła 12 z nich. Nagrodzone prace zostały opublikowane w formie uniwersalnego kalendarza. Jego druk sfinansowała Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce w ramach III edycji programu “Działaj lokalnie”.

W czerwcu rozstrzygnięto trzy konkursy ogłoszone w styczniu br. Pierwszy, który zgromadził najliczniejszą grupę uczestników, odbywał się pod hasłem Nasze działania na rzecz Ziemi – czyli ekozespoły w naszej szkole. Była to druga edycja tego konkursu. Przystąpiły do niego niemal wszystkie grupy uczniów wraz z opiekunami działające w tzw. Programie Ekozespołów. Do konkursu przystąpiły ekozespoły z 15 szkół. W konkursie wzięło udział 171 uczniów działających w 24 ekozespołach.

Drugi konkurs, przeznaczony dla gimnazjalistów pt. Dziedzictwo przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe mojej okolicy miał już czwartą edycję. Zorganizowano go we współpracy z Gimnazjum Nr 1 w Suwałkach. Tematyka konkursu była związana z wykonaniem projektu i dokumentacji ścieżki edukacyjnej. Na konkurs prace zostały złożone przez uczniów z 4 gimnazjów (łącznie 7 zespołów). Uczniowie wykonali wiele ciekawych projektów, odnaleźli i udokumentowali liczne miejsca, może mniej znane, ale bardzo wartościowe pod względem kulturowym, krajobrazowym czy przyrodniczym. Prace konkursowe rozpatrywano w trzech kategoriach tematycznych: ścieżka przyrodnicza, ścieżka kulturowa i ścieżka wielotematyczna.

Trzeci z konkursów przeznaczony był dla nauczycieli. Ich zadaniem było opracowanie scenariusza zajęć na jednej ze ścieżek edukacyjnych parku. Komisja konkursowa oceniała, poza poprawnością merytoryczną, także pomysłowość scenariusza i zgodność z programem nauczania. Na konkurs napłynęło 10 scenariuszy zajęć terenowych. Wszystkie zostały opublikowane w wydawnictwie pt. Po ścieżkach edukacyjnych WPN.

Dnia 22 czerwca w “Dziupli” uroczyście podsumowano wszystkie konkursy, laureaci obdarowani zostali nagrodami, wszyscy uczestnicy wzięli udział we wspólnym ognisku i pieszych wycieczkach z przewodnikami.

Ponadto park objął patronatem konkursy organizowane przez szkoły. Pracownicy Sekcji ds. edukacji uczestniczyli w pracach komisji, ufundowane zostały w nagrody w postaci materiałów promocyjnych parku – wydawnictw, znaczków, nalepek. Były to konkursy:

– plastyczny pt. Suwalszyczna – kraina czystych jezior, zorganizowany przez Gimnazjum Nr 6 w Suwałkach;

– II edycja cyklicznego konkursu plastycznego zorganizowany przez Przedszkole Nr 3 w Suwałkach pt. Cztery pory roku. Malujemy jesień.

– IX Międzyszkolny Konkurs Ekologiczny Aby lasy trwały jako źródło piękna i bogactwa Ziemi zorganizowany przez SP Nr 5 w Suwałkach.

XI. Udział w imprezach zewnętrznych, wystawy poza terenem parku.

Wigierski Park Narodowy wziął udział w centralnych obchodach Dnia Ziemi na Polach Mokotowskich w Warszawie. Przygotowano stoisko prezentujące walory regionu i prowadzono aktywną akcję edukacyjną poprzez gry i zabawy. Stoisko parku było częścią wspólnej prezentacji wszystkich parków narodowych w Polsce pod hasłem “Dary Ziemi”. Dobiegła końca trwająca cały rok wystawa WPN w Ośrodku Kultury Leśnej w Gołuchowie koło Kalisza.

Z okazji XV-lecia parku przygotowano także liczne wystawy poza siedzibą parku. Były to:

– wystawa pt. Wigierski park Narodowy w Muzeum im. W. Kętrzyńskiego w Kętrzynie (zorganizowano uroczyste otwarcie w dniu 21 kwietnia połączone z cyklem wykładów);

– wystawa pt. Nad Wigrami poświęcona walorom przyrodniczym i kulturowym jeziora Wigry w Muzeum Okręgowym w Suwałkach (26 czerwca odbyło się uroczyste otwarcie, wystawa prezentowana do dnia 16 października);

– wystawa pt. Wigierski Park Narodowy w Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie (zorganizowano uroczyste otwarcie w dniu 8 listopada, wystawa prezentowana do końca stycznia 2005 roku).

– wystawa pt. Wigierski Park Narodowy w Centrum Edukacji Ekologicznej w Ełku (otwarcie w dniu 11 grudnia połączono z seminarium dla nauczycieli z Ełku nt. walorów parku i możliwości edukacyjnych).

Park zorganizował także stoisko promocyjne i prowadził sprzedaż wydawnictw w czasie Dożynek Wojewódzkich w Starym Folwarku w dniu 26 września 2004 r.

XII. Udzielanie informacji i pomoc osobom zainteresowanym oraz przekazywanie materiałów do szkół.

Otrzymaliśmy 50 próśb o materiały informacyjne i promocyjne, wszyscy zainteresowani otrzymali odpowiedzi wraz ze stosownymi pakietami materiałów. Były to głównie szkoły z tereny całej Polski, koła ekologiczne, organizatorzy konkursów nt. przyrody i ekologii, samorządy, uczniowie, inne osoby indywidualne. Ponadto w ciągu całego roku zgłosiło się 15 osób, głównie nauczycieli, z prośbą o materiały informacyjne, bądź w celu skorzystania zasobów podręcznej biblioteczki Sekcji ds. edukacji. Ponadto do szkół z terenu miasta Suwałki (za pośrednictwem Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Suwałki) oraz do szkół z terenu gmin: Suwałki, Giby, Nowinka i Krasnopol systematycznie nieodpłatnie przekazywany był kwartalnik Parki Narodowe.

Sekcja edukacji prowadziła także w 2004 roku dystrybucję Kwartalnika Wigry wraz z dodatkiem dla dzieci i młodzieży pt. Wigierek. Wydawnictwa te otrzymały bezpłatnie wszystkie szkoły z terenu powiatów, w granicach których leży park, jednostki samorządowe, kwaterodawcy i sołtysi z terenu parku i otuliny, uczelnie wyższe, parki narodowe i krajobrazowe, organizacje ekologiczne.

XIV. Działalność wydawnicza, redakcja, dystrybucja i promocja Kwartalnika Wigry wraz z dodatkiem pt. “Wigierek” i numerem specjalnym z okazji 15-lecia parku.

Sekcja ds. edukacji przygotowała i wydała następujące pozycje wydawnicze:

– Krok po kroku – poradnik ekologiczny (zeszyt dla uczestników Programu Ekozespołów, wydawnictwo w nakładzie 1000 egzemplarzy, dotowane przez WFOŚiGW w Białymstoku)

– Po ścieżkach edukacyjnych Wigierskiego Parku Narodowego (scenariusze zajęć na terenowych, w nakładzie 3 000 egzemplarzy, dotowane przez NFOŚiGW)

– Wigierski Park Narodowy – Numer specjalny Kwartalnika Wigry (wydawnictwo z okazji XV-lecia WPN, w nakładzie 2 000 egzemplarzy dotowane przez NFOŚiGW)

– Wigierek – dodatek do Kwartalnika Wigry dla dzieci i młodzieży (dwa numery w nakładzie po 2000 egzemplarzy każdy).

Ponadto Wigierski Park Narodowy wydał:

– Kwartalnik Wigry Numer 1,2,3,4 (w łącznym nakładzie 8000 egzemplarzy);

– pakiet broszur pt. Parki narodowe w województwie podlaskim (tytuły poszczególnych broszur: Polska Amazonia, Kraina Żubra, Kraina bagien, Wśród lasów i jezior, wydawnictwo przygotowane we współpracy z Białowieskim PN, Biebrzańskim PN i Narwiańskim PN, wydane 2000 pakietów w polskiej wersji językowej (8000 broszur), po 1000 pakietów w wersjach językowych: angielskiej, niemieckiej, włoskiej i rosyjskiej (czyli łącznie 16000 broszur). Druk sfinansowano ze środków WFOŚiGW w Białymstoku. Część nakładu przekazano do poszczególnych parków narodowych.

Z uwagi na duże zainteresowanie turystów, WPN wznowił ze środków własnych powyższy pakiet w następującej ilości: w polskiej wersji językowej 4000 pakietów (czyli 16000 broszur), 500 pakietów w niemieckiej wersji językowej (czyli 2000 broszur), 500 pakietów w angielskiej wersji językowej (czyli 2 000 broszur). Dodatkowo wznowiono broszurę Wśród lasów i jezior – Wigierski Park Narodowy w nakładzie łącznym 11 000 sztuk (w tym 1000 sztuk we włoskiej wersji językowej, 3000 sztuk w niemieckiej wersji językowej, 2000 sztuk w angielskiej wersji językowej, 5000 sztuk w polskiej wersji językowej).

We współpracy ze Stowarzyszeniem Konferencja Służb Ochrony Przyrody Zielonych Płuc Polski przygotowane i wydane zostały:

– kalendarz pt. Cztery Pory Roku (w nakładzie 1000 egzemplarzy).

– pakiet broszur Różnorodność biologiczna w rolnictwie (tytuły poszczególnych broszur: Zielononóżka kuropatwiana – rodzima rasa kur, Gęś suwalska - charakterystyka i wymagania środowiskowo – żywieniowe, Zachowanie i odtwarzanie starych, tradycyjnych sadów przydomowych, Rodzime rasy zwierząt w Krajowym Programie Rolnośrodowiskowym, Świnie złotnickie, Rodzime rasy bydła – bydło polskie czerwone, Ochrona konika polskiego – rodzimej rasy koni, w nakładzie 1000 pakietów).

Dnia 15 grudnia zorganizowano promocję specjalnego numeru Kwartalnika Wigry wydanego z okazji XV-lecia Wigierskiego Parku Narodowego. Promocja odbyła się w Bibliotece Publicznej im. Marii Konopnickiej w Suwałkach. W spotkaniu wzięło udział 50 osób. W bibliotece zorganizowano także wystawę publikacji wydanych w ciągu 15 lat funkcjonowania parku.

XV. Przygotowanie i realizowanie wniosków o dotację na działalność edukacyjną.

Przygotowano i rozliczono dotacje na dofinansowanie zadań związanych z edukacją:

– do NFOŚiGW pt. “Wigierski Park Narodowy – XV-lecie działalności”

– do WFOŚiGW pt. “V Sztafeta Rowerowa Obszarów Chronionych Województwa Podlaskiego”

– do WFOŚiGW pt. “Nasze działania na rzecz Ziemi – czyli Ekozespoły w naszej szkole”

Ponadto pozyskano pomoc firm i organizacji:

– Litopol – Malow

– Biuro ZPP w Białymstoku

– Fundacja Ekonomistów w Białymstoku.

Udzielona pomoc polegała na ufundowaniu nagród rzeczowych i wydawnictw dla laueratów konkursów organizowanych przez park.

XVI. Pozostałe działania.

W 2004 roku na terenie parku rozpoczęła się realizacja filmu ,,Wigierski Park Narodowy”, przez Agencję Artystyczną Nr 1 z Warszawy. Produkcja finansowana jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej