3.8. Turystyka
Elżbieta Szkiruć, Jarosław Borejszo
Według szacunkowych danych w 2004 roku na terenie WPN przebywało 100 000
turystów.
Jak co roku w siedzibie parku w Krzywem funkcjonowało Centrum Informacji
Turystycznej. Informacje w centrum udzielane są w językach: polskim,
angielskim, niemieckim i rosyjskim. Można tu otrzymać wydawnictwa edukacyjne, a
także oferty gospodarstw agroturystycznych, biur turystycznych wypożyczalni
sprzętu turystycznego, gestorów bazy żywieniowej współpracujących z
parkiem. Turyści mogą również skorzystać z usług licencjonowanych
przewodników. Aby sprostać zwiększającemu się napływowi turystów w
sezonie letnim centrum pełniło dyżury w dni wolne od pracy, w tym czasie była
również możliwość odwiedzenia sali przyrodniczej i wystawy etnograficznej
“Ocalić od zapomnienia”.
W celu urozmaicenia turystom pobytu w parku, we współpracy z lokalną ludnością
i Stowarzyszeniem Konferencja Służb Ochrony Przyrody ZPP, została opracowana
oferta “Przetwórstwo mleka tradycyjnymi metodami”, z której korzystały
osoby indywidualne jak również grupy harcerzy i uczestnicy kolonii. W stosunku
do roku 2003 odnotowano prawie 2-krotny wzrost liczby osób korzystających z
tej oferty (patrz tabela 14).
W dniu 1 maja odbyła się impreza otwarta “I majówka WPN w Unii
Europejskiej”, w której wzięło udział około 500 osób. W programie
imprezy turyści mogli skorzystać z bezpłatnych usług przewodnickich, z
loterii fantowej, odwiedzenia sali przyrodniczej i etnograficznej, z degustacji
potraw regionalnej kuchni.
Tabele poniżej przedstawiają zestawienia dotyczące liczby osób odwiedzających
park.
Tabela 12. Liczba turystów obsłużonych przez sekcję ds. udostępnienia
parku
Lp. |
Kategoria |
Liczba turystów w latach |
2003 |
2004 |
1 |
Turyści zagraniczni |
liczba grup |
22 |
27 |
liczba osób |
459 |
600 |
2 |
Grupy dzieci |
liczba grup |
157 |
136 |
liczba osób |
4 682 |
5000 |
3 |
Grupy dorosłych |
liczba grup |
34 |
94 |
liczba osób |
1863 |
3000 |
4 |
Grupy gratisowe
(karty wstępu i usługi przewodnickie) |
liczba grup |
43 |
40 |
liczba osób |
790 |
1800 |
5 |
Ogólna liczba grup i osób obsłużonych
przez sekcję ds. udostępnienia
parku |
liczba grup |
213 |
230 |
liczba osób |
7775 |
8800 |
Tabela 13. Liczba sprzedanych kart wstępu i licencji wędkarskich
Lp. |
Rodzaj |
Lata |
2003 |
2004 |
1. |
Karty wstępu |
19 600 |
15 577 |
2. |
Licencje wędkarskie |
5187 |
5149 |
Zmniejszona sprzedaż kart wstępu do WPN spowodowana była w dużej mierze
nie pobieraniem opłat od dzieci w wieku przedszkolnym a także niesprzyjającą
aurą we wrześniu i październiku, kiedy to zazwyczaj odwiedzają park
wycieczki szkolne. Spadek liczby odwiedzających w te dwa miesiące w porównaniu
do roku 2003 wyniósł około 1000 osób.
Tabela 14. Liczba osób odwiedzających wystawy, ścieżki edukacyjne oraz
korzystających ze specjalnych ofert WPN-u
Lp. |
Wystawa, ścieżka edukacyjna, oferta |
Liczba turystów w latach
|
2003 |
2004 |
1 |
Centrum informacji turystycznej |
13500 |
10 500 |
2 |
Sala przyrodnicza |
13500 |
12 500 |
3 |
Wystawa etnograficzna |
10000 |
2 500 |
4 |
Ścieżka “Las” |
grupy zorg. |
7794 |
8 864 |
turyści ind. |
6000 |
8 000 |
5 |
Ścieżka “Suchary” |
grupy zorg. |
7794 |
8 864 |
turyści ind. |
6000 |
8 000 |
6 |
Ścieżka “Jeziora” |
grupy zorg. |
500 |
1 285 |
turyści ind. |
7000 |
9 000 |
7 |
Ścieżka “Płazy” |
grupy zorg. |
600 |
300 |
turyści ind. |
1000 |
800 |
8 |
Ścieżka “Puszcza” |
grupy zorg. |
|
238 |
turyści ind. |
300 |
500 |
9 |
Ścieżka “Dobra Puszczańskie”
na trasie Wigierskiej Kolejki
Wąskotorowej |
15000 |
15 000
|
10 |
Oferta “Przetwórstwo mleka
tradycyjnymi metodami”
(od maja do września) |
250 |
400 |
Tabela 15. Wykorzystanie obiektów noclegowych i rekreacyjnych w zarządzie
WPN-u
Nazwa obiektu, nr posesji
(liczba miejsc noclegowych)
|
Liczba
osób w latach |
Liczba
osobonocy
w latach |
2003 |
2004 |
2003 |
2004 |
Pokoje w leśniczówkach |
Lipniak 23 (6 m.n.) |
26 |
18 |
120 |
90 |
Mikołajewo 34 (5 m.n.) |
107 |
69 |
307 |
364 |
Leszczewek 40 (5 m.n.) |
62 |
55 |
365 |
343 |
Gawarzec – Gawrych Ruda 58 (5 m.n.) |
52 |
60 |
392 |
308 |
Maćkowa Ruda 57 (7 m.n.) |
33 |
42 |
290 |
221 |
Maćkowa Ruda 55 (2 m.n.) |
8 |
12 |
44 |
50 |
Bryzgiel (3 m.n.) |
- |
19 |
- |
120 |
Królówek (3 m.n.) |
- |
14 |
- |
131 |
Razem w leśniczówkach |
288 |
289 |
1518 |
1627 |
Pokoje gościnne w dyrekcji parku (8 m.n.) |
321 |
522 |
570 |
745 |
Razem |
609 |
811 |
2088 |
2372 |
Pola biwakowe |
Za szkołą, Bindużka, Gremzdówka |
1 000 |
600 |
|
|
Jastrzęby |
1 000 |
960 |
|
|
Plaże |
Plaża w Krzywem |
10500 |
8000 |
|
|
W 2004 roku pokoje w dwóch osadach parku – Królówek i Bryzgiel – zostały
otwarte dla gości. Dzięki temu park udostępniał 8 swoich osad oraz pokoje w
budynku dyrekcji, łącznie były to 44 miejsca noclegowe.
Tabela 16. Wykorzystanie obiektów noclegowych i rekreacyjnych nie będących w
zarządzie WPN-u
Wyszczególnienie |
Liczba
miejsc |
Liczba osób
rok 2004
szacunkowo
|
Pola biwakowe prywatne |
522 |
3500 |
PTTK w Starym Folwarku |
Dom wypoczynkowy |
44 |
445
(2312
osobonocy)
|
Kemping |
200 |
1471
(3098
osobonocy)
|
Plaża |
400 |
5000 |
Festiwal “Spotkania
z piosenką szantową” |
3000 |
Ogólna liczba osób,
które przebywały na terenie PTTK |
30000 |
Ośrodki wypoczynkowe |
Dom Pracy Twórczej WIGRY |
100 |
4000 |
MOKOiW Gawrych Ruda |
90 stałych
220 sezo-
nowych
|
2500 |
Baza noclegowa prywatna |
“Holiday” |
97 |
1577 |
“U Zygmunta” |
30 |
250 |
7 domów do wynajęcia |
119 |
1500 |
36 kwater prywatnych |
419 |
4000 |
prywatne domki campingowe |
150 |
1800 |
Spływy kajakowe (8 organizatorów) |
|
8 000 |
Ośrodek “Hossa – Wigry” Płociczno |
Kolejka wąskotorowa |
|
15000 |
Przejażdżki konne |
|
1500 |
Statek |
|
8500 |
Imprezy cykliczne
|
Wielodyscyplinowy Rajd
PTTK i WPN |
|
99 |
Dzień Ziemi |
|
300 |
Sprzątanie świata |
|
830 |
Regaty
o Puchar Dyrektora WPN |
|
150 |
Regaty
o Błękitną wstęgę jeziora Wigry |
|
100 |
W 2004 roku zdecydowanie wzrosła liczba turystów zagranicznych – głównie
z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch, Francji, Belgii i Holandii. Dla sporej
grupy spośród nich pobyt nad Wigrami był etapem w podróży do Litwy, Łotwy
i Estonii. Ten dość gwałtowny wzrost liczby turystów zagranicznych był
najprawdopodobniej związany z akcesją naszych krajów do Unii Europejskiej.
Dzięki pracy Centrum Informacji Turystycznej w dni wolne od pracy, soboty i
niedziele goście mogli skorzystać w szerszym zakresie z oferowanych imprez
turystycznych i kulturalnych w najbliższej okolicy a także z wyjazdów na Litwę,
proponowanych przez współpracujące z parkiem biura turystyczne. Park promując
walory swojego obszaru nie zapomniał o dziedzictwie kulturowym a w tym o przyciągających
smakołykach kuchni regionalnej, które oferowane były przez miejscową ludność
świadczącą usługi agroturystyczne. Właśnie te osoby były rekomendowane do
konkursu “Nasze kulinarne dziedzictwo”. Dwie z nich uzyskały nagrody. Jak
co roku WPN brał udział w targach turystycznych bezpośrednio lub przekazując
materiały propagandowe i informacyjne.
Zimą 2004 roku na terenie WPN-u realizowano zadanie pt.: “Pożyteczne
ferie – Poznajemy walory naszej małej ojczyzny”, dofinansowane przez
Fundację Wspomagania Wsi, w ramach projektu złożonego przez Stowarzyszenie
“Konferencja Służb Ochrony Przyrody ZPP”. W trakcie warsztatów
przeprowadzono akcję popularyzującą i edukującą w zakresie możliwości
uprawiania turystyki na terenie WPN-u. Odbiorcami akcji były dzieci ze wsi
Krzywe i okolic Wigierskiego Parku Narodowego.
Zadania dotyczące infrastruktury turystycznej i wydawnictw zrealizowane w
2004 roku przedstawia tabela poniżej.
Tabela 17. Zadania dotyczące infrastruktury turystycznej i wydawnictw
zrealizowane w 2004 roku
Lp. |
Zadanie |
Koszt
[zł] |
1 |
W styczniu został wyprodukowany zestaw broszur “Parki narodowe w
województwie podlaskim”. Wydawcą był WPN a producentem Firma Usług
Wydawniczych “PRO EDIT”. Środki na wydanie zestawu pochodziły z dotacji WFOŚiGW w Białymstoku. |
21080,00 |
2 |
10 marca WPN uzyskał decyzję o lokalizacji celu publicznego, polegającą
na budowie ścieżki rowerowej dwukierunkowej o szerokości 2-3 m, stanowiącej
fragment planowanej ścieżki dla rowerów Osowa – Suwałki – Krzywe
– Leszczewek – Stary Folwark. Ścieżka miałaby przecinać i biec wzdłuż
drogi wojewódzkiej nr 653 Suwałki – Sejny. Budowa tej ścieżki
stanowiła element projektu skierowanego przez Miasto Suwałki do Funduszu
ERDF. W związku z brakiem środków WPN był zmuszony wycofać deklarację
finansowego udziału w projekcie, którego partnerem była również Gmina
Suwałki. |
0,00 |
3 |
W maju została wydana nowa mapa turystyczno – krajoznawcza WPN
1:50000. Wydawcą jest ATIKART z Białegostoku. W jej przygotowaniu
aktywnie uczestniczyli pracownicy parku. Mapa została wyprodukowana w nakładzie
13 tys. egzemplarzy. W 2004 roku park zakupił 1000 egzemplarzy |
3745,00 |
4 |
Mimo braku stałego opiekuna w sezonie letnim funkcjonowała plaża położona
w oddziale 47b Obwodu Ochronnego Krzywe. Sytuacja skomplikowała się
kiedy w 2003 roku Ośrodek Sportu i Rekreacji w Suwałkach zrezygnował z
prowadzenia plaży i kąpieliska. Próby wyłonienia nowego dzierżawcy w
drodze przetargu nie powiodły się – nie było chętnych. W zarządzie
WPN-u znajduje się jedynie plaża. Jezioro Czarne, nad którym leży plaża,
znajduje się poza granicami parku a prawa właścicielskie w stosunku do
tego jeziora wykonuje Marszałek Województwa Podlaskiego. W związku z
tym WPN nie miał prawnych możliwości objęcia opieką kąpieliska z
pomostami oraz zatrudnienia ratowników. Park mógł jedynie utrzymywać w
należytym stanie samą plażę wraz z istniejącą infrastrukturą. |
4000,00 |
5 |
W lipcu 2004 roku w obiekcie “Dziupla” wykonano nową nawierzchnię
z materiału HanseGrand, który park nieodpłatnie otrzymał od
producenta. |
0,00 |
6 |
W 2004 roku Oddział PTTK w Suwałkach odnowił następujące piesze
szlaki turystyczne:
- znaki żółte: Krzywe – Kaletnik – Żytkiejmy;
- znaki zielone: Stary Folwark – Stary Folwark;
- znaki niebieskie: Węgzał – Wysoki Most – Sejny.
Oprócz odnowienia znaków wykonano 130 drogowskazów, które zostaną
zamontowane na wyżej wymienionych szlakach wiosną 2005 roku. WPN nie
angażował swoich środków. |
0,00 |
7 |
WPN był partnerem zadania “Zintegrowana sieć tras rowerowych
Suwalszczyzny”, prowadzonego przez Suwalską Izbę Rolniczo –
Turystyczną. W jego ramach na terenie parku wykonano projekty
zagospodarowania następujących obiektów:
- pola namiotowego “Jastrzęby”;
- miejsca odpoczynku “Kamionka” w oddziale 43a;
- miejsca odpoczynku na parkingu w miejscowości Bryzgiel, działka
57/4).
Oprócz tego został zaprojektowany i uzgodniony z parkiem przebieg
suwalskiego odcinka rowerowego “Podlaskiego szlaku bocianiego”.
Park nie angażował swoich środków |
0,00 |
8 |
W 2004 roku wymieniono lub odtworzono następujące tablice
informacyjne:
- Tablice wjazdowe do WPN ustawione około 1990 roku na granicy parku
przy głównych drogach. Nowe tablice zostały wykonane zgodnie z
obowiązującymi przepisami dotyczącymi znaków i sygnałów
drogowych, są to znaki drogowe typu E-22c (brązowe tło, białe
napisy i piktogramy). Format tablic 1,25 x 2,2 m. Tablice stoją w
następujących miejscach: oddz. 1a, oddz. 8b, oddz. 50a, Gawrychruda
– działka 102/5, Bryzgiel – działka 114/4 (dwustronna), oddz.
261c, oddz. 207a, Maćkowa Ruda – działka 160/6, oddz. 332k;
- Tablica na dziedzińcu siedziby parku w Krzywem. Format 2 x 4 m,
dwustronna.
- 2 tablice informacyjne przy wejściu na teren dyrekcji WPN w Krzywem
(przy furtce) – mapa parku z formami ochrony oraz nazwa parku i
obowiązujące przepisy.
|
22015,00 |
9 |
W 2004 roku przeprowadzono remonty następujących urządzeń
turystycznych:
- remont 2 daszków i ogrodzenia na parkingu w oddz. 7c;
- naprawa ogrodzenia i stoły z ławami na parkingu w oddz. 79i;
- naprawa pomostu i wiat na Powałach;
- naprawa ogrodzenia na trasie ścieżki “Puszcza”. |
455,00 |
10 |
W 2004 roku wykonano próbną serię (20 szt.) nowego typu koszy na śmieci, które zostaną
ustawione w najbardziej uczęszczanych miejscach w 2005 roku. |
1200,00 |
RAZEM |
52495,00 |
12 września Wigierski Park Narodowy wziął udział w samorządowych dożynkach
wojewódzkich, które odbyły się w Starym Folwarku.
15 października Wigierski Park Narodowy podpisał porozumienie o współpracy
z Wigierskim Stowarzyszeniem Turystycznym ze Starego Folwarku.
|