Jarosław Borejszo
Turystyka - 15 lat doświadczeń
Wigierski Park Narodowy
O wybitnych walorach turystycznych WPN decyduje znaczne zróżnicowanie form rzeźby terenu, stosunków wodnych i biocenoz, co w efekcie daje dużą mozaikowatość krajobrazu. Podstawowym walorem obszaru parku są wody powierzchniowe, a w szczególności jezioro Wigry, które wraz z otaczającymi je mniejszymi zbiornikami wodnymi tworzą unikatowy zespół jezior o łącznej powierzchni około 2,9 tys. ha. Duże znaczenie odgrywają w parku także lasy, obejmujące około 63% jego powierzchni. Walory rzeźby terenu wynikają z położenia na styku dwóch obszarów geomorfologicznych: północnego morenowego (pagórkowatego) i południowego w większości sandrowego (równinnego). Na znaczną atrakcyjność wizualną krajobrazu mają również wpływ cenne obiekty kulturowe, z „cent- ralnie” położonym, unikatowym pokamedulskim zespołem klasztornym na czele.
Windsurfing. Fot. J. Borejszo
|
Jezioro Wigry. Fot. M. Kamiński
Szczegółowe badania zagospodarowania i ruchu turystycznego wokół jeziora Wigry przeprowadziła Alicja Krzymowska-Kostrowicka w latach 1976–1979. Wyniki tych badań pozwalają na dokonanie analiz porównawczych. Jednym z badanych przez Krzymowską- Kostrowicką problemów była chłonność naturalna, a szczególnie wskaźniki obciążenia określające liczbę osób mogących jednocześnie przebywać w określonym czasie na jednostce powierzchni. Chłonność naturalna terenów lądowych wokół Wigier została określona na około 5000 osób i odpowiadała liczbie miejsc noclegowych, jakie istniały w tamtym czasie w bliskim sąsiedztwie jezior wigierskich. Można zatem sądzić, że pod koniec lat 70. XX wieku liczba turystów wypoczywających nad Wigrami osiągnęła dopuszczalne maksimum. Tak określana chłonność dotyczyła penetracji swobodnej w środowisku przyrodniczym. Wraz z utworzeniem parku penetrację swobodną zastąpiła penetracja linijna – po szlakach turystycznych i ścieżkach edukacyjnych. W związku z tym ustalana jak wyżej chłonność stała się nieprzydatna. Ponadto tradycyjnie liczona chłonność zakładała równomierne rozmieszczenie wypoczywających w obrębie badanego terytorium, podczas gdy w istocie mamy do czynienia z wyraźną ich zmiennością czasowo-przestrzenną. Tak liczona chłonność nie rozwiązywała zatem w pełni problemu określenia dopuszczalnego stopnia obciążenia rekreacyjnego obszaru parku. Dlatego niecelowe jest liczenie pojemności rekreacyjnej dla całego obszaru parku. Konieczne jest natomiast określanie w parku przepustowości szlaków, czyli liczby osób, które mogą przebyć dany odcinek szlaku w jednostce czasu. Można też liczyć pojemność szlaków, czyli liczbę turystów, którzy jednocześnie mogą na szlakach się znajdować. Próby takich wyliczeń podjął się Maciej Pietrzak w Operacie zagospodarowania turystycznego WPN (tabela). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przepustowość i pojemność szlaków turystycznych Wigierskiego Parku Narodowego
1 a – dla grup 30-osobowych i odległości
miedzy nimi wynoszącej 500 metrów
|