Jarosław Borejszo

  

  

  

Turystyka

- 15 lat doświadczeń

  

  

  

  

  

Wigierski Park Narodowy 
ze swoimi różnorodnymi, 
cennymi walorami przyrodniczymi 
jest jednym z atrakcyjniejszych 
pod względem turystycznym 
miejsc w północno-wschodniej 
Polsce.
  

   

  

O wybitnych walorach turystycznych WPN decyduje znaczne zróżnicowanie form rzeźby terenu, stosunków wodnych i biocenoz, co w efekcie daje dużą mozaikowatość krajobrazu. Podstawowym walorem obszaru parku są wody powierzchniowe, a w szczególności jezioro Wigry, które wraz z otaczającymi je mniejszymi zbiornikami wodnymi tworzą unikatowy zespół jezior o łącznej powierzchni około 2,9 tys. ha. Duże znaczenie odgrywają w parku także lasy, obejmujące około 63% jego powierzchni. Walory rzeźby terenu wynikają z położenia na styku dwóch obszarów geomorfologicznych: północnego morenowego (pagórkowatego) i południowego w większości sandrowego (równinnego). Na znaczną atrakcyjność wizualną krajobrazu mają również wpływ cenne obiekty kulturowe, z „cent- ralnie” położonym, unikatowym pokamedulskim zespołem klasztornym na czele.

  

Windsurfing. Fot. J. Borejszo

   

Jezioro Wigry. Fot. M. Kamiński

      

Szczegółowe badania zagospodarowania i ruchu turystycznego wokół jeziora Wigry przeprowadziła Alicja Krzymowska-Kostrowicka w latach 1976–1979. Wyniki tych badań pozwalają na dokonanie analiz porównawczych. Jednym z badanych przez Krzymowską- Kostrowicką problemów była chłonność naturalna, a szczególnie wskaźniki obciążenia określające liczbę osób mogących jednocześnie przebywać w określonym czasie na jednostce powierzchni. 

Chłonność naturalna terenów lądowych wokół Wigier została określona na około 5000 osób i odpowiadała liczbie miejsc noclegowych, jakie istniały w tamtym czasie w bliskim sąsiedztwie jezior wigierskich. 

Można zatem sądzić, że pod koniec lat 70. XX wieku liczba turystów wypoczywających nad Wigrami osiągnęła dopuszczalne maksimum. Tak określana chłonność dotyczyła penetracji swobodnej w środowisku przyrodniczym. Wraz z utworzeniem parku penetrację swobodną zastąpiła penetracja linijna – po szlakach turystycznych i ścieżkach edukacyjnych. W związku z tym ustalana jak wyżej chłonność stała się nieprzydatna. Ponadto tradycyjnie liczona chłonność zakładała równomierne rozmieszczenie wypoczywających w obrębie badanego terytorium, podczas gdy w istocie mamy do czynienia z wyraźną ich zmiennością czasowo-przestrzenną. Tak liczona chłonność nie rozwiązywała zatem w pełni problemu określenia dopuszczalnego stopnia obciążenia rekreacyjnego obszaru parku. Dlatego niecelowe jest liczenie pojemności rekreacyjnej dla całego obszaru parku. Konieczne jest natomiast określanie w parku przepustowości szlaków, czyli liczby osób, które mogą przebyć dany odcinek szlaku w jednostce czasu. Można też liczyć pojemność szlaków, czyli liczbę turystów, którzy jednocześnie mogą na szlakach się znajdować. Próby takich wyliczeń podjął się Maciej Pietrzak w Operacie zagospodarowania turystycznego WPN (tabela). 

Przepustowość i pojemność szlaków turystycznych Wigierskiego Parku Narodowego

Szlaki  Długość
szlaków
(km)
Przepustowość szlaków Pojemność
szlaków
os./godz. os./sezon os./sezon
z uwzgl. warunków
osoby
a1 b2 a b a b a b
piesze 187,9 240 80 129 600 43 200 10 512 3 504 11 274 3 758
rowerowe 146,1 720 240 388 800 129 600 31 536 10 512 8 766 2 922
Razem 334,0 - - 518 400 172 800 41 048 14 016 20 040 6 680

1 a – dla grup 30-osobowych i odległości miedzy nimi wynoszącej 500 metrów
2 b – przy normie 2 os./100 m trasy; dla turystów pieszych vśr = 4 km/h,
   dla turystów rowerowych vśr = 12 km/h

 

 

Ciąg dalszy