Zbigniew Bogusławski

Lasy

i ich otoczenie

Las jest środowiskiem,
w którym roślinność, świat
zwierzęcy, klimat, stosunki
wodne i warunki glebowe
powiązane są ze sobą
wzajemnymi wpływami
i zależnościami. Ten złożony
ekosystem korzystnie oddziałuje
na gospodarkę wodną i rolną,
chroni środowisko przed
szkodliwymi zjawiskami
klimatycznymi, służy
wypoczynkowi i regeneracji
zdrowia. Las jest odnawialnym
zasobem przyrodniczym.

Świerk w borze mieszanym. Fot. J. Borejszo

Powierzchnia lasów Wigierskiego Parku Narodowego wynosi 9.464 ha, czyli 63% całej jego powierzchni. Różnorodne ukształtowanie terenu, zróżnicowanie żyzności i wilgotności gleb powodują, iż na terenie parku występują prawie wszystkie zbiorowiska leśne właściwe dla północno-wschodniej Polski. Siedliska na północ i zachód od jeziora Wigry charakteryzują się większą żyznością, natomiast na południu i wschodzie od jeziora występują uboższe siedliska przechodzące w piaszczysty sandr Równiny Augustowskiej.

Mech płonnik. Fot. M. Kamiński

Najczęściej występującym zbiorowiskiem są grądy. Około 60% powierzchni leśnej zajmuje zespół roślinny grądu subkontynentalnego Tilo Carpinetum . W naturalnych warunkach skład gatunkowy tego zespołu jest bogaty i zmienny. Występuje tutaj m.in.: dąb szypułkowy Quercus robur, świerk pospolity Picea abies, lipa drobnolistna Tilia cordata, sosna zwyczajna Pinus silvestris, a także klon zwyczajny Acer platanoides, brzoza brodawkowata Betula pendula, topola osika Populus tremula, jesion wyniosły Fraxinus excelsior , wiąz górski Ulmus glabra oraz wiele gatunków krzewów.

Las przeciwdziała zanieczyszczeniu wód. Jest ich naturalnym filtrem. Nieskażona nawozami sztucznymi i pestycydami gleba zatrzymuje różnego rodzaju obce substancje pochodzące z obszarów pozaleśnych. Potwierdzeniem tej trudno wymiernej funkcji lasu może być krystaliczna czystość jeziora Białego Wigierskiego, otoczonego wyłącznie obszarami leśnymi. Jest ono najczystszym w całym zespole jezior wigierskich.

Jezioro Białe. Fot. M.Kamiński

Ciąg dalszy