Ankieta

dotycząca występowania rdzy Puccinia komarovi,
pasożytującej na roślinach z rodzaju niecierpek Impatiens

  

Część I

Cel badań:

- zbadanie rozprzestrzenienia inwazyjnego gatunku rdzy Puccinia komarovii na terenie Polski;

- sprawdzenie czy rdza Puccinia komarovii pasożytuje na niecierpku pospolitym Impatiens noli-tangere.

Puccinia komarovii jest grzybem mikroskopijnym należącym do rodziny rdzawnikowców Pucconiales, pasożytującym na roślinach z rodzaju niecierpek Impatiens, m.in. na niecierpku drobnokwiatowym Impatiens parviflora. Do infekcji dochodzi już w stadium siewki, gdy rośliny osiągają około 5-7 cm wysokości. Patogen poraża zarówno liście, jak i łodygę. Na górnej stronie blaszki liściowej pojawiają się wówczas jasne, drobne plamki, w których tworzą się spermogonia ze spermacjami, a na dolnej różne formy zarodnikowania.

Instrukcja postępowania:

Pierwszym krokiem jest odnalezienie w terenie roślin należących do rodzaju niecierpek. Głównym obiektem zainteresowania będą dwa gatunki niecierpków: niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora (gatunek obcy naszej florze), na którym rdza P. komarovii występuje oraz niecierpek pospolity Impatiens noli-tangere (gatunek rodzimy), na którym do tej pory nie stwierdzono P. komarovii. W rozróżnieniu obu gatunków pomoże część II Ankiety. Badania należy przeprowadzić w okresie lipiec-wrzesień.

Drugim krokiem jest rozpoznanie rdzy P. komarovii na znalezionych roślinach. W stwierdzeniu występowania tego grzyba pomoże część II Ankiety. Wynik przeprowadzonych obserwacji należy wpisać w tabelę, którą następnie należy przesłać pocztą tradycyjną (Lech Krzysztofiak, Wigierski Park Narodowy, Krzywe 82, 16-402 Suwałki) lub elektroniczną ( krzysztofiak.lech@wigry.org.pl ) do końca października 2019 roku. Wraz z wypełnioną tabelą Ankiety należy bezwzględnie przesłać fotografie porażonych roślin. W przypadku przesyłania Ankiety pocztą tradycyjną fotografie powinny być wydrukowane na papierze. Przesyłając Ankietę mailem, należy załączyć do niej fotografie, np. w formacie .jpg.

 

Autor obserwacji: ………………………………………………………………………………

Kontakt: …………………………………………………….

Stwierdzone stanowiska występowania rdzy Puccinia komarovii

Lokalizacja (np. nazwa parku narodowego, kompleksu leśnego)

Data obserwacji

Gatunek niecierpka

Miejsce występowania objawów rdzy (łodyga/liść)

Uwagi (np. siedlisko,
% porażenia rośliny)

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Ankieta

Część II

Rozróżnienie dwóch gatunków niecierpków
- niecierpka drobnokwiatowego i niecierpka pospolitego

  

Niecierpek drobnokwiatowy
Impatiens parviflora

Niecierpek pospolity
Impatiens noli-tangere

Liście skrętoległe, jajowate, na szczycie zaostrzone, zwężające się w oskrzydlony ogonek. Brzeg liścia drobno piłkowany. Kwiaty bladożółte, do 1 cm długości, kielich z prostą ostrogą, zgrupowane po 4-10 we wzniesionym gronie.

Liście początkowo naprzeciwległe, wyżej skrętoległe, jajowato-eliptyczne lub jajowato-lancetowate, na szczycie tępe lub zaostrzone. Brzeg liścia tępo piłkowany, z wcięciami do 3 mm. Kwiaty cytrynowo lub złotożółte, 2-3,5 cm długości, kielich z zagiętą na końcu o 90° ostrogą, zgrupowane po 2-4 w gronach.

 

Stwierdzenie rdzy Puccinia komarovii

- Na górnej stronie blaszki liściowej występują plamy

  - Jeśli plamy występują, to czy na dolnej stronie blaszki liściowej występują następujące objawy:

Jeżeli na górnej i dolnej stronie blaszki liściowej występują powyższe objawy wskazuje to na porażenie rośliny przez rdzę Puccinia komarovii. Jeśli natomiast plamy na wierzchu liścia są inne niż na powyższych fotografiach, a na spodzie nie ma ciemnych skupień zarodników – mamy do czynienia z innym patogenem.

  

POBIERZ ANKIETĘ w wersji edytowalnej (MS Word) 1,4 Mb

  

  

Powrót

 

Strona główna Wigierskiego Parku Narodowego