"EKOLOGIK" w WIGIERSKIM PARKU NARODOWYM

Warsztaty dla nauczycieli, które odbyły się w dniach 17 i 18 czerwca 2005 r.,  składały się z dwóch wiodących bloków tematycznych. Uczestnikami warsztatów byli nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych - łącznie 38 osób.

Celem warsztatów „EkoLogik” było podnoszenie świadomości ekologicznej zarówno młodego pokolenia, jak i dorosłych.

 Uczestnicy szkolenia nabyli wiedzę i umiejęt- ności poprzez ustawiczne działanie.

W programie priorytetowo traktowane były metody pracy terenowej, oparte na samoistnej i prowokowanej obserwacji, a także na ekspe- rymencie.

Zasadą było:

• wykorzystywanie pomysłowych pomocy dydaktycznych (np. „łapaczka” na owady wykonana z pojemników na mocz) wykonywanych przez nauczycieli a później przez samych uczniów z ogólnodostępnych materiałów;
• poznanie możliwości edukacyjnych parku, jego walorów przyrodniczych;
• promocja pięciu ścieżek edukacyjno-przyrodniczych (Las, Suchary, Płazy, Jeziora, Puszcza) wśród nauczycieli i wychowawców szkół leżących w powiecie suwalskim grodzkim i ziemskim, sejneńskim i augustowskim jako miejsca prowadzenia zajęć z zakresu edukacji ekologicznej;
• praktyczne wykorzystanie ścieżek w procesie nauczania na podstawie wydanych w 2004 roku scenariuszy zajęć pt. Po ścieżkach edukacyjnych WPN.

Głównym jednak celem warsztatów było zachęcenie nauczycieli do częstego korzystania z lekcji w terenie, przekonanie ich, że łatwiej po takich lekcjach podejmować z uczniami działania na rzecz ochrony środowiska i dużo łatwiej kształtować pozytywne postawy społeczne, nawyki i zachowania wobec otaczającej przyrody i środowiska. 

Warsztaty pomagają nauczycielom w wymianie doświadczeń, inspirują do dodatkowej pracy na rzecz środowiska.

Program warsztatów dla nauczycieli nt. aktywizujących metod w edukacji ekologicznej był zorganizowany pierwszego dnia (17.06.2005r.). Przedstawiał się następująco:

Rozpoczęcie o godzinie 8.00

1. Prezentacja.

2. Zajęcia integracyjne uczestników.

3. Wykonanie wizytówek.

4. Prezentacja metod stosowanych w EkoLogiku.

5. Zabawa w kratkę.

6. Jakie to zwierzę?

7. Rozmowa z drzewem.

8. Ćwiczenia wartościujące.

9. Stawianie pytań i rozwiązywanie problemów, metodyka wartościowania. Lekcja o dżdżownicach i rozkładzie.

10. Gry dydaktyczne.

11. Zasady ćwiczeń dotyczących oceny
- co robisz z brudnym rozpuszczalnikiem?

12. Szkoła ekologiczna - praca w grupach.

13. Wykonanie prostych pomocy dydaktycznych.

14. Ćwiczenia uwrażliwiające - zajęcia w terenie.

15. Ścieki spory problem.

16. Zasady ćwiczeń wartościujących + przykłady
(cztery kąty).

17. Co wiecie o pająkach?

18. Czy można złapać energię słoneczną?

19. Śmieci z bliska i z daleka.

20. Ocena szkolenia.

21. Zakończenie warsztatów godzina 19.00

Podczas szkolenia zaproponowany został cały wachlarz niekon- wencjonalnych metod, które charakteryzują się tym, że mają atrakcyjną, „zabawową” formę (gry dydaktyczne), wymagają stałego kontaktu nauczyciela z uczniem, opierają się na zasobach wiedzy, z którą uczeń przychodzi do szkoły, wyzwalają własne inicjatywy ze strony uczniów, pozwalają się modyfikować w zależności od poziomu wiekowego grupy i potrzeb nauczyciela, stanowią układ otwarty - można je łatwo rozbudowywać, obejmują formę pracy w małych grupach, oparte są na szerokim kontakcie z żywą przyrodą.

Poznane metody pracy z uczniem nauczyciele mogą kontynuować i stosować wykorzystując otrzymany zestaw podręczników, które mają formę przewodników dla nauczycieli. Wydane są pod wspólnym tytułem "EkoLogik", ale poszczególne części mają swoje podtytuły: Edukacja ekologiczna, Zielona alternatywa, Cztery pory roku, Kręci się, kręci koło za kołem.

W drugim dniu (18.06.2005r.) odbyły się warsztaty "Po ścieżkach edukacyjnych Wigierskiego Parku Narodowego - zajęcia w terenie z wykorzystaniem poznanych metod".

Warsztaty rozpoczęły się o godzinie 8.00, obejmując:

- prezentację multimedialną dotyczącą walorów przyrodniczych WPN, 

- promocję pięciu ścieżek edukacyjno-przyrodniczych (Las, Suchary, Płazy, Jeziora, Puszcza);

- omówienie praktycznego wykorzystania ścieżek w procesie nauczania z wykorzystaniem wydanych w 2004 roku scenariuszy zajęć pt. "Po ścieżkach edukacyjnych WPN";

- ustalenie zasad pracy - spisanie kontraktu;

- zademonstrowanie różnych form zajęć na ścieżkach edukacyjnych Wigierskiego Parku Narodowego ze zbioru scenariuszy "Po ścieżkach edukacyjnych WPN";

- podział uczestników na grupy, zwiedzenie wystawy przyrodniczej i etnograficznej;

- wyjazd autokarem na ścieżki edukacyjne parku,

- realizacja wybranych tematów zajęć terenowych przez uczestników warsztatów wykonanie ćwiczeń proponowanych w zbiorze scenariuszy Po ścieżkach... (zgodnie z kartą pracy) i podzielenie się spostrzeżeniami, refleksjami, uwagami po wykonaniu,

- analiza wybranych kart pracy i ćwiczeń przez uczestników, wybranie najciekawszych metod aktywizujących, które można zastosować w nawiązaniu do zrealizowanych tematów.

- podsumowanie (dyskusja), wręczenie zaświadczeń.

- zakończenie warsztatów o godzinie 19.00.

Warsztaty oraz szkolenie mogły odbyć się dzięki pomocy finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Podczas warsztatów gościliśmy dziennikarzy lokalnych gazet oraz TVP Białystok, która nadała relację z warsztatów w dniu 18 czerwca br.

Opracowanie: Wiesława Malinowska

Wykonanie: KAJA Janina Elżbieta Kamińska