.

4.2.3. Opad podkoronowy

Na terenach zalesionych opad atmosferyczny przechodząc przez warstwę koron drzew zmienia swoje parametry chemiczne. Zmianie ulega też ilość wody i czas jej dotarcia do podłoża, co ma szczególne znaczenie w okresie zimowym. Na stężenie jonów w opadzie podkoronowym znaczny wpływ ma wielkość opadów atmosferycznych i skład gatunkowy drzewostanu. Zlewnia eksperymentalna Wigierskiej Stacji Bazowej w przeważającej części pokryta jest przez drzewostany zbudowane z sosny i świerka. Spod tych dwóch gatunków drzew pobierane były do badań wody opadowe. 

Średnia roczna intercepcja okapowa liczona jako różnica opadu na otwartej przestrzeni i opadu podkoronowego, w minionym roku hydrologicznym wynosiła 57,1% dla sosny i 59,0% dla świerka. W obu przypadkach była ona wyższa niż w roku poprzednim. W poszczególnych miesiącach korony sosen zatrzymywały od 40,2 do 61,9% wód opadowych, a korony świerków od 37,2 do 88,5% (Rys. 36). 


Rys. 36. Miesięczna intercepcja opadów atmosferycznych pod okapem świerka i sosny w Sobolewie w roku hydrologicznym 2002
Fig. 36. Monthly precipitation under pine and spruce crowns in Sobolewo in hydrological year 2002

Im mniejsze były opady, tym więcej pozostawało ich w koronach drzew. Wody opadowe po przejściu przez warstwę koron drzew ulegają przekształceniom, które zależą od wielkości opadu atmosferycznego, długości jego trwania, stężenia jonów, składu gatunkowego drzew, zwarcia koron i stanu zdrowotnego drzew. W badanym przypadku wynikiem tych przekształceń był wzrost stężenia jonów w wodzie docierającej do podłoża.

W roku 2002 średnia wartość pH opadów pod okapem drzew była najwyższa w ciągu wszystkich lat badań i wynosiła 5,71 - w przypadku sosny i 5,70 - w przypadku świerka (Tab. 13). 

Tabela 13. Stężenia jonów w opadzie podkoronowym oraz ładunki docierające do podłoża w Sobolewie w roku hydrologicznym 2002
Table 13. Monthly concentrations of ions in throughfall and loads of ions delivered to the ground in Sobolewo in hydrological year 2002

Rok
hydro-
logiczny
2002

Wiel-
kość
opa-
du

S-SO4

N-NO3

N -NH4

Cl

Na

K

Mg

Ca

P-PO4

Od-
czyn

H

SEC

Stężenia jonów w opadzie podkoronowym - sosna

mm

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

µg/dm3

pH

µg/dm3

mS/m

Suma

259,95

 

Średnia
ważona

 .

3,73

1,87

4,23

4,61

1,45

3,60

1,87

3,29

21,71

5,71

6,70

7,0

STD

.

1,31

1,19

2,13

5,31

1,46

3,11

0,84

2,02

74,67

0,66

6,85

4,58

Min

3,77

1,17

0,70

2,60

2,60

0,62

0,39

0,80

1,72

0,00

4,67

0,13

1,60

Max

71,25

5,67

4,60

8,96

17,50

5,10

10,72

3,13

7,32

220,00

6,89

21,38

15,45

Ładunek

.

Depozycja jonów do podłoża pod okapem sosny

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

µg/m2

.

µg/m2

.

969,87

485,26

1099,21

1198,60

376,48

936,12

487,32

854,59

5643,79

.

1741,337

.

 

Rok
hydro-
logiczny
2002

Wiel-
kość
opadu

S-SO4

N-NO3

N -NH4

Cl

Na

K

Mg

Ca

P-PO4

Od-
czyn

H

SEC

Stężenia jonów w opadzie podkoronowym - świerk

mm

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

mg/dm3

µg/dm3

pH

µg/dm3

mS/m

Suma

259,75

.

Średnia
ważona

.

5,20

2,07

6,47

6,19

1,49

5,35

2,18

4,60

198,47

5,70

10,06

10,4

STD

.

3,56

0,79

2,31

3,83

1,47

2,37

1,10

2,22

196,69

0,98

13,47

3,59

Min

1,49

0,00

1,50

3,52

4,40

0,60

2,83

0,68

2,36

90,00

4,48

0,08

6,80

Max

76,84

10,01

4,30

9,76

15,00

5,10

9,18

4,16

8,04

620,00

7,11

33,11

16,19

Ładunek

.

Depozycja jonów do podłoża pod okapem świerka

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

mg/m2

µg/m2

.

µg/m2

.

1349,38

537,15

1680,29

1609,02

386,37

1388,82

567,33

1195,43

51552,94

 .

2612,55

 .

Ciąg dalszy

.

.