.

4.2. Chemizm opadów atmosferycznych

4.2.1. Poprawność wykonanych analiz

Uzyskane wyniki składu chemicznego wód opadowych poddano ocenie poprawności wykonanych analiz chemicznych. Ocenę przeprowadzono według wytycznych dotyczących bilansu dla wody opadowej, określając zgodności sumy równoważników kationów ((rK) z sumą równoważników anionów ((rA) i wyliczając względny błąd w analizie. Dopuszczalny błąd względny analizy może wynosić ±15%. Przy ocenie odrzucono te wyniki analiz, które z powodu braku wymaganej objętości próby nie były pełne - nie przeprowadzono wszystkich wymaganych oznaczeń. 

W przypadku opadów z terenu otwartego pobrano tylko 37 prób wody opadowej, co wynikało z braku opadów w niektórych tygodniach. Nie zanotowano opadów w następujących okresach: 27 XI - 18 XII 2001, 2-15 I 2002, 12-19 III, 26 III - 9 IV, 16-23 IV, 30 IV - 7 V, 4-11 VI, 23 VII - 6 VIII, 20-27 VIII oraz 24 IX - 1 X. Spośród wszystkich pobranych prób wody tylko w 23 można było wykonać pełne analizy, niezbędne do przeprowadzenia bilansu jonowego. Pozostałe próby były zbyt małe i określono w nich tylko wybrane parametry. W piętnastu przypadkach (65,2%) stwierdzono błąd względny mieszczący się w granicach ±15%, natomiast w pozostałych ośmiu przypadkach błąd ten wynosił od -22,7 do 72,8% (Rys. 22). 


Rys. 22. Względny błąd analiz chemicznych wód opadowych z terenu otwartego (Sobolewo, 2002)
Fig. 22. Relative error of chemical analyses of waterfall on open area (Sobolewo, 2002)

Oznaczenia wykraczające poza margines błędu względnego przypadają na następujące tygodnie: 53 (błąd wzg. -26,0%) w roku 2001 oraz 7 (22,7%), 8 (19,3%), 21 (-72,8%), 26 (18,4%), 27 (-40,7%), 41 (-62,0%) i 42 (-29,4%) w roku 2002.


Rys. 23. Względny błąd analiz chemicznych wód podkoronowych - sosna (Sobolewo, 2002)
Fig. 23. Relative error of chemical analyses of throughfall - pine (Sobolewo, 2002)

W przypadku wód podkoronowych do oceny wzięto wyniki z analiz miesięcznych, z wyjątkiem okresu zimowego (grudzień-marzec), z którego pobrano próbę zlewaną. Z dziewięciu analiz chemicznych wykonanych dla wód zebranych spod koron sosen, sześć z nich (66,7%) obarczonych było dopuszczalnym błędem względnym ((15%). Wyniki pozostałych analiz wykraczają poza zakres dopuszczalnego błędu (Rys. 23). Dotyczą one następujących miesięcy: grudzień-marzec (-19,5%), kwiecień (-31,0%) i październik (-44,7%). Podobnie przedstawia się bilans jonowy dla prób wody zebranej spod koron świerków. Z dziewięciu wykonanych analiz chemicznych w sześciu przypadkach (66,7%) wyniki obarczone były dopuszczalnym błędem, a w pozostałych przypadkach błąd ten mieścił się od -25,5% w kwietniu do -50,8% w czerwcu (Rys. 24). 


Rys. 24. Względny błąd analiz chemicznych wód podkoronowych - świerk (Sobolewo, 2002)
Fig. 24. Relative error of chemical analyses of throughfall - spruce (Sobolewo, 2002)

Podobnie, jak w przypadku opadu podkoronowego, tak i w przypadku wód spływających po pniach drzew próby analizowane były w okresach miesięcznych, z wyjątkiem miesięcy zimowych, kiedy pobrano próbę zlewaną. W przypadku spływów po pniach sosen zebrano dziewięć prób wody, którą poddano analizie chemicznej. W siedmiu przypadkach (77,8%) wyniki analiz były obarczone błędem względnym nie przekraczającym dopuszczalnej granicy ±15%, a w pozostałych przypadkach błąd ten wynosił: -45,4% w listopadzie i -58,9% w sierpniu (Rys. 25). 


Rys. 25. Względny błąd analiz chemicznych wód spływających po pniach sosen (Sobolewo, 2002)
Fig. 25. Relative error of chemical analyses of pine stemflow - (Sobolewo, 2002)

Z pni świerków zebrano osiem prób wody. Dla pięciu prób (62,5%) wyniki analiz chemicznych obarczone były dopuszczalnym błędem względnym, natomiast wyniki dla prób pobranych w listopadzie, czerwcu i lipcu były obarczone odpowiednio -47,7, -33,8 i -28,7 procentowym błędem (Rys. 26). 


Rys. 26. Względny błąd analiz chemicznych wód spływających po pniach świerków (Sobolewo, 2002)
Fig. 26. Relative error of chemical analyses of spruce stemflow (Sobolewo, 2002)

dalej

.

.