.

4.1.3. Opady atmosferyczne

Suma roczna opadów atmosferycznych z terenu zlewni badawczej wynosiła 579,6 mm i była o 11,6 mm mniejsza niż średnia suma z wielolecia. W ujęciu roku hydrologicznego suma opadów z 2002 roku wynosiła 600,0 mm i przewyższała przeciętne opady o 14,8 mm. Różnica pomiędzy rokiem kalendarzowym i hydrologicznym wynika z większych opadów w listopadzie i grudniu 2001 roku aniżeli w adekwatnych miesiącach roku 2002. Wielkość opadów wskazuje, że miniony rok był rokiem normalnym. Największe opady zanotowano w październiku - 133,6 mm. Miały one charakter opadów słabych (maksymalne opady godzinne wynosiły 5 mm) lecz rozciągniętych w czasie - występowały przez 25 dni w miesiącu (Tab. 5). Najsuchszym miesiącem był wrzesień - spadło wówczas zaledwie 13,0 mm opadów, które rozłożone były w okresie 10 dni. Maksymalny opad dobowy wynosił dla tego miesiąca 2,4 mm. Łącznie w roku hydrologicznym wystąpiło 161 dni z opadem, a w roku kalendarzowym 156 dni. Charakterystykę opadów w roku kalendarzowym 2002 przedstawiono na rysunkach 8 i 9.

Tabela 5. Miesięczne i roczne charakterystyki opadów atmosferycznych (Sobolewo)
Table 5. Monthly and yearly characteristics of precipitation (Sobolewo)

Miesiąc

Opad [mm]

Liczba dni 
z opadem

Max opad
dobowy

Max opad
godzinny

2001-11

41,8

22

6,0

1,4

2001-12

19,2

13

6,8

1,2

2002-01

50,6

13

15,4

3,6

2002-02

72,6

21

16,8

3,4

2002-03

41,0

16

14,2

10,0

2002-04

22,4

8

12,4

10,4

2002-05

69,6

9

28,0

26,2

2002-06

56,0

10

14,8

5,6

2002-07

67,2

11

25,8

5,6

2002-08

19,0

3

10,6

3,2

2002-09

13,0

10

2,4

1,6

2002-10

133,6

25

22,8

5,0

2002-11

20,4

16

4,2

1,2

2002-12

14,2

14

4,2

3,0

Rok hydro-
logiczny
2001/2002

606,0

161

28,0

26,2

Rok kalen-
darzowy
2002

579,6

156

28,0

26,2

 


Rys. 8. Liczba dni w roku bez opadów, z opadami bardzo słabymi 0,1-1,0 mm), słabymi (1,1-5,0 mm), umiarkowanymi (5,1-10,0 mm), umiarkowanie silnymi (10,1-20,0 mm) i silnymi (20,1-30,0 mm)
Fig. 8. Number of days per year without precipitation, with very small precipitation (0,1-1,0 mm), with small precipitation (1,1-5,0 mm), with moderate precipitation (5,1-10,0 mm), with moderate-strong precipitation (10,1-20,0 mm) and strong precipitation (20,1-30,0 mm)

 


Rys. 9. Przebieg roczny częstości (%) dni z opadem w 2002 roku (Sobolewo)
Fig. 9. Course of frequency (%) of days with precipitation in 2002 year (Sobolewo)

Analizując przebieg roczny opadów atmosferycznych z 2002 na tle danych z wielolecia 1971-2001 widać znaczne różnice w rozkładzie opadów (Rys. 10). 


Rys. 10. Przebieg roczny opadów atmosferycznych z 2002 roku (Sobolewo) na tle wielkości opadów z wielolecia (Suwałki)
Fig. 10. Yearly course of precipitation in 2002 (Sobolewo) with the background of precipitation amount of many years (Suwałki)

Szczególnie widać je w początkowym i końcowym okresie roku, kiedy to wielkość opadów z 2002 roku najpierw jest niższa a następnie znaczne przewyższa opady przeciętne. Różnice w opadach z poszczególnych miesięcy pokazuje rysunek 11.


Rys. 11. Odchylenie miesięcznych sum opadów od średniej z wielolecia
Fig. 11. Declination of monthly total precipitation compared to many years averages

Rozpatrując opady atmosferyczne w czterech głównych porach roku kalendarzowego widać, że różnice w wielkości opadów pomiędzy zimą (137,4 mm), wiosną (133,0 mm) i latem (142,2 mm) nie są duże. Jedynie okres jesieni, za sprawą października, kiedy spadło 80% opadów jesiennych, charakteryzował się wyższymi opadami (167,0 mm). 


Rys. 12. Liczba dni bez opadów i z opadami w poszczególnych porach roku
Fig. 12. Number of days with and without precipitation in the different seasons

Pokrywa śnieżna pojawiła się w 20 listopada 2001 roku i stale utrzymywała się do końca stycznia 2002 roku. Pierwsza połowa lutego była bezśnieżna i dopiero 19 lutego pojawił się śnieg, który utrzymywał się prawie do końca miesiąca (Rys. 13).


Rys. 13. Okres zalegania pokrywy śnieżnej i jej miąższość (Sobolewo, 2002)
Fig. 13. Period of snow-cover and its thickness (Sobolewo, 2002)

Pod koniec roku kalendarzowego 2002 pokrywa śniegowa pojawiła się nieco wcześniej niż w poprzednim roku, bo już 5 listopada. Utrzymywała się one zaledwie przez kilka dni aby ponownie pojawić się 26 listopada i zalegać do końca grudnia. 

dalej

.

.