|
4.5. Chemizm roztworów glebowych
4.5.1. Poprawność wykonanych analiz chemicznych
Analizy fizykochemiczne wód opadowych wykonywane były w laboratorium Instytutu Ochrony Środowiska w Warszawie. Tam też przeprowadzono ocenę poprawności wykonanych analiz chemicznych.
Do opracowania wykorzystano te wyniki analiz, dla których wykonane zostały wszystkie wymagane oznaczenia, natomiast odrzucono wyniki, które z powodu braku wymaganej objętości próby nie były pełne. Roztwory glebowe zbierane i analizowane były w okresach miesięcznych. W okresie wystąpienia mrozów oraz zalegania pokrywy śnieżnej, tj. od grudnia 2008 do marca 2009 lizymetry były wyłączone.
W przypadku roztworów glebowych z głębokości 30 cm pobrano 4 próby w objętości wystarczającej do przeprowadzenia analiz (125 ml). Z głębokości 50 cm uzyskano również 4 próby, a z głębokości 100 cm 2 próby.
4.5.2. Chemizm roztworów glebowych
Objętość roztworów glebowych zbieranych w okresie badań była zróżnicowana. Wpływ na to miały warunki klimatyczne, a głównie wielkość opadów i temperatury. Często nie można było pobrać wystarczających ilości roztworów glebowych, gdyż woda utrzymywana była w glebie siłami większymi niż 0,8 mB (podciśnienie w lizymetrach). Szczególnie niskie objętości prób wystąpiły w okresie letnim (czerwiec-lipiec).
Wartości przewodności elektrolitycznej pobranych prób roztworów glebowych kształtowały się od 5,51 do 12,01 mS/m - na głębokości 30 cm, od 6,98 do 12,01 mS/m - na głębokości 50 cm i od 8,14 do 15,9 mS/m - na głębokości 100 cm (Rys. 43). Duża zmienność przewodności elektrolitycznej, widoczna zwłaszcza na głębokości 30 cm, wiąże się z dużym wpływem wód opadowych na roztwory glebowe.
Średnie roczne wartości przewodności elektrolitycznej wynosiły: 9,55 mS/m na głębokości 30 cm, 9,85 mS/m na głębokości 50 cm, 12,01 mS/m na głębokości 100 cm (Rys. 44).
Rys. 43. Minimalna i maksymalna wartość przewodności elektrolitycznej roztworów glebowych (Sobolewo, 2009) Fig. 43. Minimal and maximal annual amount of soil solution’s conductivity (Sobolewo, 2009)
Rys. 44. Średnia roczna wartość przewodności elektrolitycznej roztworów glebowych (Sobolewo, 2009) Fig. 44. The average annual amount of soil solution’s conductivity (Sobolewo, 2009)
Wartości odczynu (pH) pobranych roztworów glebowych na wszystkich głębokościach mieściły się pomiędzy 5,65 a 7,27. Najniższą średnią roczną wartością odczynu charakteryzowały się roztwory glebowe z głębokości 50 cm (pH=5,71), a najwyższą roztwory z głębokości 100 cm (pH=7,36). Roztwory glebowe pobrany z głębokości 30 cm miały średnią roczną wartość odczynu równą 6,47 (Rys. 46).
Rys. 45. Minimalna i maksymalna wartość pH roztworów glebowych (Sobolewo, 2008) Fig. 45. Minimal and maximal annual amount of soil solutions’ pH (Sobolewo, 2008)
Rys. 46. Średnia roczna wartość pH roztworów glebowych (Sobolewo, 2009) Fig. 46. The average annual amount of soil solutions’ pH (Sobolewo, 2009)
Przeciętny odczyn opadów docierających do gleby, modyfikowany przez warstwę drzew, był lekko obniżony (pH=5,16). Parametry fizykochemiczne wód opadowych przenikając w głąb profilu glebowego ulegały kolejnym modyfikacjom. W porównaniu do opadów podkoronowych roztwory glebowe charakteryzowały się wyższymi wartościami pH, przewodności elektrolitycznej oraz wyższymi stężeniami jonów siarczanowych, wapniowych, amonowych, sodowych, magnezowych. W roztworach glebowych wśród anionów zdecydowanie dominowały jony siarczanowe, natomiast wśród kationów jony wapniowe i amonowe. Charakterystyki fizykochemiczne roztworów glebowych dla poszczególnych głębokości przedstawione zostały w tabelach 27-32 i na rysunkach 47-48.
Rys. 47. Średnia roczna wartość stężenia S-SO4 w roztworach glebowych (Sobolewo, 2009) Fig. 47. The average annual concentration S-SO4 in soil solution (Sobolewo, 2009)
Rys. 48. Średnia roczna wartość stężenia Ca w roztworach glebowych (Sobolewo, 2009) Fig. 48. The average annual concentration Ca in soil solution (Sobolewo, 2009)
Tabela 27. Charakterystyka roztworów glebowych na powierzchni leśnej w Sobolewie (głębokość 30 cm) Table 27. Characteristic of soil solutions on the forest area in Sobolewo (depth of 30 cm)
Tabela 28. Charakterystyka roztworów glebowych na powierzchni leśnej w Sobolewie (głębokość 50 cm) Table 28. Characteristic of soil solutions on the forest area in Sobolewo (depth of 50 cm)
Tabela 29. Charakterystyka roztworów glebowych na powierzchni leśnej w Sobolewie (głębokość 100 cm) Table 29. Characteristic of soil solutions on the forest area in Sobolewo (depth of 100 cm)
|
