Alfred Lityński  Cel i zakres oraz historia Konkursu  Organizatorzy, patronat i kapituła   Procedura   Laureaci

Patron nagrody

Alfred Lityński

Urodzony 16 września 1880 r. w Biełgorodzie (dawniej: Akerman) w Besarabii (obecnie na terenie Ukrainy). Szkołę średnią ukończył w Rydze. Studiował na Uniwersytecie Dorpackim i Jagiellońskim. W 1913 uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W roku 1920 Instytut Biologii Doświadczalnej powierzył A. Lityńskiemu zorganizowanie Stacji Hydrobiologicznej na Wigrach, powołując go na stanowisko kierownika Stacji. Nominacja ta nie była przypadkowa – już w tym czasie A. Lityński był znanym i cenionym hydrobiologiem o dużych zdolnościach organizacyjnych.

Przez pierwsze 7 lat istnienia kierowana przez Alfreda Lityńskiego stacja mieściła się w małym drewnianym budynku (Płociczno), oddalonym o 2 km od jeziora.

W 1928 r. Stacja została przeniesiona do nowego murowanego budynku w Starym Folwarku, w którym funkcjonowała do II Wojny Światowej. W 1924 r. Alfred Lityński habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim i uzyskał tytuł docenta hydrobiologii.

Dorobek naukowy A. Lityńskiego to 38 publikacji, z czego 28 pochodzi z okresu wigierskiego. Na szczególną uwagę zasługuje ukazujące się od 1926 r. „Archiwum Hydrobiologii i Rybactwa” oraz podręcznik akademicki „Hydrobiologia ogólna”.

Wigierska Stacja Hydrobiologiczna, dzięki osobowości jej kierownika, stała się nie tylko instytucja badawczą, ale również szkołą polskich hydrobiologów, którzy korzystając z gościnności Stacji stawiali tutaj pierwsze kroki w samodzielnej pracy naukowej, mając do dyspozycji urządzenia Stacji, najbogatszą w kraju biblioteka hydrobiologiczną, wspaniały teren badań i życzliwą opiekę ze strony Alfreda Lityńskiego. W ciągu 19 lat kierowania tą placówką postawił ją w rzędzie przodujących instytucji tego typu w Europie.

Kres działalności Stacji przyniosła II Wojna Światowa. Urządzenia Stacji zostały zniszczone, z cennej biblioteki ocalały pojedyncze egzemplarze. Większość pracowników zginęła. Po wojnie próby reaktywowania Stacji Wigierskiej nie powiodły się.

Alfred Lityński – wielki uczony i patriota zmarł 25 marca 1945 r. w drodze do obozu karnego w głębi ZSRR.

        więcej o Alfredzie Lityńskim »

        więcej o działalności Stacji Hydrobiologicznej »

Książka G. Brzęka: Alfred Lityński - twórca nowoczesnej hydrobiologii polskiej »

Alfred Lityński   Cel i zakres oraz historia Konkursu   Organizatorzy, patronat i kapituła   Procedura   Laureaci