|
kliknij,
aby powiększyć
|
EDUKACJA
Wigierski Park Narodowy posiada wszechstronną i
różnorodną ofertę edukacyjną. Zajęcia dydaktyczne są
prowadzone
w Ośrodku Edukacji Środowiskowej i na ścieżkach
edukacyjnych. Teren parku jest przygotowany do
zwiedzania
dzięki sieci szlaków turystycznych i przede
wszystkim ścieżek edukacyjnych (Las, Suchary, Płazy,
Jeziora, Puszcza,
Eksploatacja Dóbr Puszczańskich). W programie
edukacyjnym ośrodka są zajęcia z zakresu: metod
monitoringu przyrody
i śro- dowiska, ogólnej ekologii ekosystemów wodnych,
badania makrofauny bezkręgowej w różnych typach
jezior, ekologii
bobrów, funkcjonowania ekosystemów leśnych, ochrony
przyrody w parkach narodowych. Oferta edukacyjna
jest adresowana
zarówno do najmłodszych grup wiekowych, łącząc
zabawę z aktywnym poznawaniem przyrody, jak i
poprzez warsztaty
do dorosłych, na przykład do nauczycieli, stąd też
różnego rodzaju warsztaty, podejmujące tematykę
aktywizujących metod
edukacji ekologicznej.
Realizowane są liczne ogólnopolskie programy
edukacyjne (Zielony Pakiet, Ptaki drapieżne, Znam i
chronię, Czym skorupka
za młodu nasiąknie, Ekozespoły, Ekologik, etc.). W
obiektach należących do Wigierskiego Parku
Narodowego można zwiedzić
wystawy o różnej tematyce.
W siedzibie parku w Krzywem udostępniona jest
wystawa przyrodniczo-kulturowa „Nad Wigrami”. W 2005
przeprowadzono
jej gruntowną modernizację i dostosowano dla osób
niepełnosprawnych.
Na wystawie etnograficznej pt. „Ocalić od
zapomnienia” zgromadzono ponad 800 eksponatów.
Prawie wszystkie przedmioty
ofiarowali mieszkańcy parku w ramach konkursu
zorganizowanego w 2001 roku. Mieści się ona w
budynku pochodzącym
z lat 20. XX wieku stanowiącym jeden z obiektów
leśnej osady w Krzywem. Inna wystawa, pt. „Historia
i tradycje rybołówstwa
nad Wigrami” została umieszczona w dawnym magazynie
bazy rybackiej w Czerwonym Folwarku.
W styczniu 2009 roku otwarto Muzeum Wigier – nowy
obiekt dydaktyczno-muzealny WPN-u. Muzeum Wigier
mieści
się w odrestaurowanym budynku dawnej Stacji
Hydrobiologicznej, która działała nad Wigrami do
września 1939 roku. Stacja
Hydrobiologiczna na Wigrach była jednym ze znanych w
kraju i za granicą ośrodków naukowych.
W muzeum przygotowano ekspozycję prezentującą:
kształtowanie się wigierskiego krajobrazu, głębiny
jezior, rzeki, torfowiska
i ekosystemy lądowe Wigierskiego Parku Narodowego,
działalność człowieka oraz historię i dokonania
istniejącej
w tym miejscu dawnej placówki naukowej. Muzeum
mieści salę laboratoryjną, przeznaczoną do zajęć
edukacyjnych oraz salę
projekcyjną - miejsce prezentacji filmów, wystaw
fotograficznych, pokazów przezroczy; odbywają się tu
seminaria i warsztaty.
Część muzeum przeznaczona jest na wystawy okresowe o różnorodnej tematyce. Odbywają się również imprezy
popularnonaukowe
i konferencje naukowe.
Wigierski Park Narodowy miał również niejednokrotnie
okazję do prezentowania swoich walorów w formie
wystaw czasowych
w placówkach muzealnych i ośrodkach edukacyjno –
muzealnych na terenie Polski. Poznawać park można
również
w czasie krótkich masowych imprez na stoiskach w
czasie trwania Targów Edukacji Ekologicznej Eko
Media Forum w Poznaniu,
obchodów Międzynarodowego Dnia Ziemi w Warszawie na
Polu Mokotowskim w Warszawie.
Ważną częścią działań są imprezy i akcje lokalne o
charakterze edukacyjnym organizowane na terenie
parku dla okolicznych
mieszkańców i współpracujących z parkiem szkół. Co
roku dużym zainteresowaniem cieszą się: obchody
Między- narodowego
Dnia Ziemi, Akcja Sprzątania Świata, Ferie z
Wigierskim Parkiem Narodowym, akcja przenoszenia
płazów przez szlaki
komunikacyjne „Uwaga! Żaba”, akcje informacyjne na
temat szkodliwości wypalania traw. Akcenty edukacji
środowiskowej
występują także podczas niektórych imprez o
charakterze turystycznym lub sportowym,
organizowanych przy udziale parku
przez Suwalski Oddział PTTK-u: rajdy turystyczne
oraz regaty żeglarskie. Ponadto, w okresie
wakacyjnym, organizowane
są m.in. przeglądy filmów w plenerze pod nazwą
Zielone Kino, otwarte zajęcia przyrodnicze dla
dzieci i rodziców w ramach
Letniej Akademii Przyrody.
Edukacja w parku nie ogranicza się tylko do ekologii
i przyrody, prowadzona jest także edukacja
kulturowa. Organizowane
są warsztaty: ceramiczne, tkackie i trady- cyjnej
obróbki drewna. Z zajęć mogą skorzystać
zainteresowane grupy młodzieży
i dorosłych. Ponadto w lokalnych szkołach odbywają
się cykliczne zajęcia poświęcone „odtwarzaniu”
dawnych umiejętności
wytwórczych i rzemieślniczych - młodzież uczy się
rzeźbienia w drewnie: ptaków, zabawek i łyżek oraz
figurek świętych (które
wspólnie umieszcza się w przydrożnych kapliczkach w
miejsce brakujących bądź zniszczonych). Uczniowie,
posługując się
prostymi ramowymi krosnami, wykonują barwne krajki,
a podczas warsztatów ceramicznych drobne przedmioty
użytkowe
z gliny lub też pracują na kole garncarskim.
Organizowane są też warsztaty poświęcone tradycjom
świąt Bożego Narodzenia
czy Wielkiejnocy, podczas których powstają ozdoby,
palmy, pisanki.
W parku podjęto także działania mające na celu
przywrócenie tradycji bartniczych, wykorzystując do
tego celu ścieżki edukacyjne
„Las” i „Puszcza”. Na ścieżkach powieszono kłody
bartne i wykonano barć w żywej sośnie.
Edukacja jest również prowadzona przez szeroką
działalność wydawniczą. Park stara się przybliżać
swoje walory przyrodnicze
i kulturowe. Wydawane są ulotki i foldery, pakiety
scenariuszy do prowadzenia lekcji, mapy turystyczne,
przewodniki
po parku, przewodniki do oznaczania organizmów
wodnych i leśnych, foldery, pakiety broszur,
książki, wydawnictwa albumowe.
Część wydawnictw ukazuje się także w wersjach
obcojęzycznych. Ponadto od 2001 park wydaje
czasopismo – kwartalnik
„Wigry”, od 2004 roku z dodatkiem dla dzieci i
młodzieży pt. „Wigierek”, a od roku 2009 z dodatkiem
dla osób prowadzących
działalność rolniczą na terenie parku zatytułowanym:
„Na miedzy”.
Działania edukacyjne parku są skierowane również do
mieszkańców i rolników. Program zachowania
różnorodności biologicznej
w rolnictwie to ważna część edukacji. Organizowane
są kampanie informacyjne, cykle szkoleń, seminaria i
sesje wyjazdowe,
wydawane są publikacje na temat różnorodności
biologicznej w rolnictwie. Ponadto zrealizowano
projekt popularyzujący
rodzime odmiany roślin ozdobnych w przydomowych
ogrodach.
Wspólnie z innymi parkami narodowymi i
krajobrazowymi w województwie podlaskim organizowano
przez wiele lat Sztafetę
Obszarów Chronionych Województwa Podlaskiego (WPN
był jej inicjatorem i koordynatorem), uczestniczymy
w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy Ekologicznej pt.
„Bioróżnorodność i formy ochrony przyrody w Polsce”,
koordynowanym
przez Białowieski Park Narodowy. Naszym nowym
partnerem w działaniach edukacyjnych są Lasy
Państwowe – należy
tu wymienić wspólną, wieloletnią imprezę dla
młodzieży pt. Europejski Tydzień Lasów organizowaną
wspólnie z Regionalną
Dyrekcją Lasów Państwowych w Białymstoku i sąsiadującymi z parkiem nadleśnictwami: Augustów,
Głęboki Bród,
Suwałki, Pomorze. Park otwarty jest też na
współpracę ze szkołami wiejskimi, świetlicami
gminnymi, etc. Staramy się
odpowiadać na każdą prośbę udziału w prelekcji,
imprezie czy w projekcie. Szczególną troską staramy
się otaczać szkoły
z najbliższego terenu.
Rozbudowa bazy dydaktycznej, terenowej i
różnorodność oferty edukacyjnej w Wigierskim Parku
Narodowym możliwa jest
w dużej mierze dzięki środkom funduszy celowych –
głównie NFOŚ iGW, ale także WFOŚ iGW w Białymstoku,
środkom programów
UE – ZPORR , EFRR i wielu innych.
Warto też dodać, że w bieżącym roku Polski Klub
Ekologiczny w swojej ocenie ofert edukacyjnych
parków narodowych
w Polsce najwyższą notę przyznał ofercie
Wigierskiego Parku Narodowego. Oferty edukacyjne
parków narodowych oceniane
były wieloaspektowo: od materiałów przesłanych do
biura PKE ZG, po przegląd oficjalnych stron
internetowych parków
i ocenę realizowanego programu i materiałów
dydaktycznych dla nauczycieli.
|
