BEZPIECZEŃSTWO
Przygotuj się
Zanim się wybierzesz się w teren sprawdź prognozę pogody i:
- dostosuj trasę i długość wycieczki do warunków pogodowych,
- ubierz się odpowiednio, zabezpiecz się przed deszczem, wiatrem i chłodem – zabierz dodatkowe rzeczy na wypadek zmiany pogody.
- szczególnie zadbaj o obuwie - niezależnie od pory roku powinno dobrze trzymać stopę i być wyposażone w antypoślizgową podeszwę,
- upewnij się, że Twój telefon komórkowy ma naładowaną baterię,
- zabierz mapę papierową lub wgraj odpowiednią aplikację do swojego smartfona. Korzystanie z map wgranych do urządzenia mobilnego jest bezpieczniejsze niż posługiwanie się mapami wymagającymi stałego dostępu do Internetu. W terenie zdarzają się miejsca, gdzie sieci komórkowe nie mają zasięgu i korzystanie z map on-line staje się niemożliwe,
- włącz lokalizator GPS.
Dobre przygotowanie wycieczki pozwoli Ci uniknąć wielu zagrożeń.
Wiatr
Silnie wiejące wiatry są zagrożeniem na lądzie i na wodzie.
1. Przy wietrze powyżej 30 km/h rozważ czy nie odłożyć spaceru do lasu a zrezygnuj z tego gdy prędkość wiatru przekracza w porywach 50 km/h.
Spadające gałęzie i przewracające się drzewa są jednym z największych zagrożeń na szlakach lądowych. W parku narodowym jest wiele drzew martwych, szczególnie podatnych na złamanie i przewrócenie. Wiatr powyżej 30 km/h porusza już większe gałęzie, a jeżeli są one suche, mogą się łamać i spadać. Służby Parku dbają o to, żeby tzw. drzewa niebezpieczne były zawczasu obalone, jednak nie jest możliwe ścięcie wszystkich drzew potencjalnie niebezpiecznych. Podatność drzew na przewrócenie lub złamanie jest zależna od wielu czynników, jak gatunek, żywotność, wiek, wielkość korony, rodzaj gleby itp. Orientacyjnie przyjmuje się, że do wywrócenia żywego drzewa może dojść po jego rozkołysaniu przez wiatr o prędkości powyżej 55 km/h, przy czym kołysanie takie trwa niekiedy wiele godzin a groźne są zwłaszcza dodatkowe silne podmuchy. Jednak przy bardzo gwałtownych wiatrach burzowych i trąbach powietrznych wystarcza niekiedy jeden silny podmuch. Trzeba też wiedzieć, że czasem drzewa przewracają a gałęzie łamią nawet przy niewielkim wietrze.
2. Gdy wieje powyżej 20 km/h poważnie zastanów się nad wypłynięciem na jezioro Wigry kajakiem lub inną niewielką łodzią.
Decyzja przy jakim wietrze wybrać się na kajakową wycieczkę zależy od indywidualnych umiejętności każdego kajakarza. Jednak zdarza się, że już podczas pływania wiatr się wzmaga a fale stają się wysokie. Jeżeli taka pogoda zaskoczy Ciebie na jeziorze, staraj się dopłynąć do brzegu. Jeżeli musisz dopłynąć do celu, unikaj otwartej toni i kryj za brzegami wysp i półwyspów. Fale na Wigrach są nieraz bardzo wysokie, a przez to, że krótkie – niebezpieczne. Na falę należy wpływać prostopadle do jej grzbietu. Nie płyń bokiem do wiatru i fal, a jeżeli taki jest generalnie kierunek w którym zmierzasz – lawiruj zygzakiem, kawałek pod wiatr, a kawałek z wiatrem.
3. Jeżeli wiatr przekracza 30 km/h poważnie zastanów się czy Twoje umiejętności i sprzęt pozwalają na bezpieczne żeglowanie .
Wybierając się na Wigry trzeba wiedzieć, że skomplikowany kształt jeziora, zmienny charakter brzegów i liczne płycizny, tzw. „górki”, powodują zmienność falowania, nakładanie się fal w środkowych partiach akwenu, a wytłumienie na przybrzeżnych płyciznach. Zjawiska te powodują, że Wigry nie są akwenem łatwym do żeglowania i wymagają stałej czujności. W północnej części jeziora szczególnie niebezpieczne są wiatry północne i północno-zachodnie, w południowej – zachodnie i południowo-zachodnie. Kluby żeglarskie położone nad Wigrami przy 5 stopniu w skali Beauforta generalnie nie czarterują jachtów i nie wypuszczają jednostek typu omega z jednoosobową obsadą.
Pamiętajcie!
W czasie wichur o prędkości powyżej 63 km/h obowiązuje kategoryczny zakaz przebywania na terenach leśnych oraz na wodach parku.
Sprawdź aktualną prędkość wiatru
Burze i pioruny
Pioruny częściej uderzają tam, gdzie mają najbliżej, a więc w najwyższe punkty terenu, drzewa, wieże czy maszty. Magnesami dla piorunów są też otwarte tafle jezior czy rzek. Co zatem zrobić, by ich uniknąć? Przede wszystkim nie ignorujmy pierwszych odgłosów burzy, gdyż wyładowania atmosferyczne mogą pojawić się jeszcze przed opadami. Najbezpieczniej jest schować się w budynku lub samochodzie, który wbrew pozorom, jest także bezpiecznym miejscem. W aucie wytwarza się efekt klatki Faradaya, czyli ładunki elektryczne przemieszczają się po zewnętrznej stronie przewodnika, natomiast wewnątrz jesteśmy bezpieczni. Pamiętajmy tylko, żeby samochód nie stał pod wysokimi drzewami. Przewracające się lub łamiące drzewo jest nie mniejszym zagrożeniem.
Jeżeli już jesteśmy na wycieczce, to:
- opuśćmy miejsca wznoszące się ponad poziom otaczającego terenu,
- odsuńmy się od brzegu jeziora czy rzeki,
- nie chowajmy się pod wysokimi drzewami,
- unikajmy dużych płatów mokrego mchu,
- poszukajmy w miarę możliwości niecki,
- połóżmy jak najdalej od siebie wszystkie większe metalowe przedmioty,
- przykucnijmy, maksymalnie zbliżając stopy do siebie,
- jeśli jesteśmy w kilka osób, rozejdźmy się na odległość kilkudziesięciu metrów. Pozwoli to uniknąć porażenia wskutek tzw. napięcia krokowego.
Aktualizacja: 2021-10, J. Borejszo