Proszę chwilę zaczekać, ładuję stronę ...

  Analiza działalności Wigierskiego Parku Narodowego w roku 2015

Spis treści  

Strona główna WPN-u

  

3. ANALIZA I OCENA WYPEŁNIANIA PODSTAWOWYCH FUNKCJI PARKU

  

  

3.4. Ochrona gatunków roślin i  zwierząt

  

  

3.4.1. Czynna ochrona roślin

Maciej Romański

  

Nadal prowadzono inwentaryzację gatunków roślin naczyniowych, podlegających ochronie prawnej i wymienianych przez czerwone listy oraz interesujących z innych powodów. Na zakończenie 2015 roku, baza danych punktów reprezentujących tą grupę roślin (bez uwzględnienia gatunków inwazyjnych obcego pochodzenia) liczy 13 796 rekordów, z czego w roku 2015 przybyło ich 1744. Nie znaleziono nowych gatunków, wcześniej nie notowanych. Niepokojące jest stałe i gwałtowne zmniejszanie się liczby stanowisk oraz liczebności dwóch gatunków: obuwika pospolitego (Cypripedium calceolus) oraz sasanki otwartej (Pulsatilla patens). Od wielu lat trend ten utrzymuje się, jednak przyczyny nie są znane. Znaleziono natomiast nowe obszary z dość licznym występowaniem rzepika szczeciniastego (Agrimonia pilosa), gatunku z drugiego załącznika dyrektywy siedliskowej Natura 2000.

Oprócz roślin naczyniowych prowadzono dalsze poszukiwania mszaków, głównie wątrobowców. Z ciekawszych gatunków mchów, uwzględnianych w projekcie planu ochrony Parku, znaleziono 17 nowych drzew zasiedlonych przez Neckera complanata oraz zinwentaryzowano 251 nowe drzewa zasiedlone przez Homalia trichomanoides.

Dzięki współpracy ze specjalistą, Piotrem Górskim, który prowadzi na terenie Parku projekt badawczy dotyczący Cephalozia catenulata, znaleziono nowe gatunki wątrobowców, wcześniej nie wykazywane z terenu WPN: Barbilophozia attenuata oraz Jungermannia subulata. Szczególnie drugi z nich jest wyjątkowo cennym znaleziskiem. Udało się również potwierdzić występowanie, znanego z literatury jednak dawno nie obserwowanego gatunku jakim jest: Barbilophozia barbata. Zweryfikowano również, błędne oznaczenie gatunku Scapania undulata. Okazało się, że okaz ten powinien zostać oznaczony jako Scapania nemorea. Na koniec 2015 roku, baza danych WPN dotycząca występowania wątrobowców liczyła 8735 rekordów oraz 470 rekordów dostarczonych przez specjalistę. Badania nad tą grupa roślin będą kontynuowane w 2016 roku. W chwili obecnej potwierdzone jest występowanie 68 gatunków wątrobowców.

Kontynuowano również inwentaryzację obcych, inwazyjnych gatunków roślin naczyniowych. Na koniec 2015 roku baza danych dotycząca tej grupy roślin zawiera 8 912 rekordów, z czego w 2015 roku przybyło ich 813.

Nadal prowadzona była inwentaryzacja wybranych gatunków grzybów, obecnie baza danych dotycząca rozmieszczenia tych organizmów liczy 3 407 rekordów.

  

  

  

3.4.2 Ochrona ptaków szponiastych

Piotr Pieczyński

  

Zweryfikowano istniejące strefy ochrony całorocznej i okresowej wokół gniazd bielika w Obwodzie Ochronnym Słupie. Utworzono strefę ochrony całorocznej i okresowej wokół gniazda orlika krzykliwego w Obwodzie Ochronnym Lipniak. Aktualne zasięgi stref wprowadzone zostały do stosowania zarządzeniem dyrektora …

Opracowano pn. „Czynna ochrona ptaków szponiastych w Wigierskim Parku Narodowym” i złożono do dofinansowania ze środków funduszu leśnego. Projekt obejmuje następujące zadania:

  1. utrzymanie przestrzeni otwartych w rewirze orlika krzykliwego,
  2. budowa sztucznych gniazd dla bielika i rybołowa,
  3. przygotowanie i ustawienie czatowni dla ptaków szponiastych,
  4. zakup sprzętu do obserwacji ptaków,
  5. warsztaty z biologii i rozpoznawania ptaków szponiastych, wykorzystanie technologii GIS do prowadzenia obserwacji,
  6. wydanie broszury informacyjnej o ptakach szponiastych Wigierskiego Parku Narodowego.

  

  

  

  

3.4.3. Czynna ochrona pszczoły miodnej dziko żyjącej

Łukasz Skiendziul

 

Aktualnie na terenie Wigierskiego Parku Narodowego są dwie barcie i cztery kłody bartne. Jesienią 2015 roku, w listopadzie, wykonano dodatkowych 5 barci (ze środków funduszu leśnego) w rosnących starych sosnach w obwodach ochronnych: Krzywe oraz Wysoki Most. W każdym roku kalendarzowym dokonuje się planowo czterech niezbędnych przeglądów. Pierwszy w okresie wiosennym po oblocie pierwszych pszczół, dwa kolejne w okresie letnim i ostatni w okresie jesiennym tuż przed zimowaniem owadów. Trzeba zaznaczyć, że do tej pory pszczoły nie były podkarmiane sztucznym pokarmem na zimę oraz nie były leczone – mimo tego udaje się pojedynczym rodzinom pomyślnie przezimować. Nie podbierano również miodu. Wiosną przeprowadzano tzw. „podmiot barci”. Polega on na oczyszczeniu barci z osypu martwych pszczół, różnych resztek, usuwaniu nadmiaru suszu od dołu, wycinaniu starych, bardzo ciemnych pustych plastrów, usunięciu tzw. „ogacenia”. Jeżeli barcie były zawilgocone i nie przezimowały w nich pszczoły, zostawiano je otwarte na okres kilku tygodni. Sprawdzano również stan desek zatworowych, oczek, kołków i sznura mocującego. Usuwano nadmiar zastygłej żywicy i oczyszczano wylot, aby był drożny. W okresie letnim przeprowadzono się kontrolę gniazd i sprawdzono stopień rozwoju rodzin. W okresie jesiennym wykonano dodatkowe ocieplanie. Polega ono na zabezpieczeniu zatworu dodatkowymi gałązkami świerkowymi lub innym naturalnym materiałem, który spełnia dodatkową funkcję ocieplenia i jednocześnie ochrony przed ptactwem (sikorki, dzięcioły) w okresie zimy. Następnie wiosną będzie podjęta próba zasiedlenia poszczególnych nowych barci rodzinami pszczelimi oraz planowane jest dalsze prowadzenie monitoringu. Poza tym z czasem można będzie porównać sukces zasiedlenia i wykorzystania poszczególnych konstrukcji.

  

  

  

3.4.4. Czynna ochrona ptaków i nietoperzy

Łukasz Skiendziul

 

    Park prowadzi coroczne działania zmierzające do zapewnienia jak najkorzystniejszych warunków bytowania ptakom. Poza pozostawianiem starych drzew dziuplastych, wywieszane są nowe budki lęgowe, w tym roku były to 182 sztuki dla różnych gatunków ptaków oraz dla nietoperzy. Budki wywieszano najczęściej wzdłuż dróg, linii oddziałowych w młodszych drzewostanach (poniżej 80-letnich) oraz w pobliżu brzegów lasu i polan. Corocznie dokonuje się jesiennego czyszczenia skrzynek lęgowych (w 2015 roku – 617 sztuk), polegającego na usunięciu naniesionego przez ptaki materiału i pozostałości po lęgach. W 2015 roku zakupiono karmę dla ptaków (470 kg), w postaci kul tłuszczowych z ziarnami, i wywieszono ją w okresie zimowym przy osadach leśnych.

  

  

3.4.5. Ochrona stanowisk zwierząt zagrożonych wyginięciem

Marek Jeromin

  

Stwierdzono zasiedlenie dwu gniazd bielika Haliaeetus albicilla w Obwodzie Ochronnym Słupie. Na obu gniazdach obserwowano młode – jedno i dwa. Przeprowadzone kontrole gniazd potwierdziły sukces lęgowy. Dwie pary bielików wyprowadziły w 2015 r. łącznie trzy młode.

  

  

  

3.4.6. Obserwacje orlika krzykliwego

Marek Juszkiewicz

 

W 2015 roku orlik krzykliwy zasiedlił jedno gniazdo w Obwodzie Ochronnym Lipniak. Para orlików wyprowadziła z gniazda dwa młode. Jest to duży sukces, gdyż nie często rodzicom udaje się wykarmić oba młode. Odchowane ptaki odleciały na początku września.

  

  

  

3.4.7. Monitoring liczebności kormorana nad jeziorem Długim

Marek Jeromin

 

Obserwacje mające na celu uzyskanie informacji o liczebności kolonii kormorana nad jeziorem Długim prowadzone są od roku 2009. Poniżej zamieszczono tabelę z danymi z poszczególnych obserwacji w roku 2015, które prowadzono przy pomocy lornetki o powiększeniu7x50.

  

Tabela 13. Liczebność kormorana nad jeziorem Długim w czasie obserwacji w 2015 roku

 

Data Godzina Oddział 150b1 Oddział 150b2 Oddział 150a Oddział 134f Woda Razem
10.05.2015 19.00

53

53

16.05.2015 19.00

11

34

18

63

18.05.2015 20.30

43

43

24.05.2015 20.00

64

64

31.05.2015 20.30

82

82

05.06.2015 20.00

24

89

113

14.06.2015 20.00

2

12

3

184

201

18.06.2015 19.30

16

5

4

234

259

29.06.2015 20.00

41

12

243

296

05.07.2015 21.00

33

29

28

261

351

13.07.2015 21.00

62

253

56

371

18.07.2015 20.30

43

67

17

315

442

02.08.2015 20.00

20

71

41

298

430

13.08.2015 19.30

46

141

87

398

672

23.08.2015 19.30

54

148

72

349

623

06.09.2015 18.30

64

167

127

453

811

20.09.2015 18.00

50

115

216

318

699

02.10.2015 18.00

64

129

114

458

765

11.10.2015 17.00

85

129

159

471

844

25.10.2015 16.00

20

82

121

416

639

  

     

  

3.4.8. Obserwacje ptaków na jeziorze Wigry w 2015 r.

Dorota, Grzegorz i Jerzy Zawadzcy

 

W 2015 r. obserwacje ptaków z łodzi motorowej na jeziorze Wigry, przeprowadzono w 9. terminach, w okresie od 1 maja do 28 listopada. Najwyższą liczebność ptaków stwierdzono w lipcu i sierpniu – ok. 4 320 ptaków. Najliczniejszym gatunkiem na jeziorze była łyska, nieznacznie przekraczając liczebność 2000 osobników. Jest to kontynuacja trendu spadkowego z poprzednich lat. Stosunkowo niska była również liczebność kormorana, którego najwyższy stan wynosił tylko 1 152 osobniki (12 sierpnia). W kolonii na Wyspie Mysiej były 23 gniazda. Niska liczebność gągoła w sezonie lęgowym silnie wzrosła jesienią do ponad 1 200 osobników z powodu przylotu ptaków z północy. Przez cały sezon utrzymywała się wysoka liczebność łabędzia niemego, osiągając najwyższy stan 210 osobników w listopadzie. Wysokie były również stany krzyżówki – do 314 os. w październiku. Wzrost wykazuje liczebność perkoza – razem z młodymi w lipcu było 1 300 ptaków. Podczas liczeń odnotowano 3 nowe gatunki dla WPN: perkoz rogaty (4 osobniki – 1 maja), bernikla białolica (1 os. 27 września), rożeniec (1 os. 31 października). Obserwowano także latającego nad Wigrami trzmielojada oraz kanię czarną – gatunki, których nie stwierdzili w WPN wykonawcy operatu ochrony fauny w latach 2011-2013. Na uwagę zasługują liczne pojawy mewy małej w okresie wiosennym (40 os. 1 maja) oraz rybitwy czarnej (185 os. 1 maja). Silny wzrost liczebności wykazywała w kolejnym roku czapla biała, której liczebność w maju i w czerwcu wynosiła 99 osobników. W czerwcu na jeziorze Długim przebywało ok. 50 czapli białych na noclegowisku z kormoranami. W 2015 roku nie było na Wigrach kolonii lęgowej śmieszki. Prawdopodobnie przyczyną było nie wykoszenie kępy trzcin, w której gnieździły się mewy. Konieczne jest wykoszenie tego obszaru zimą 2016 roku.

   

Tabela 14. Monitoring ptaków Wigier w 2015 r.

Gatunek Dzień, miesiąc
01.05 06.06 07.07 18.07 12.08 05.09 27.09 31.10 28.11
Perkoz dwuczuby (Podiceps cristatus)

319

423

1003

1313

852

690

526

57

12

Kormoran (Phalacrocorax carbo)

145

438

86

149

1152

130

703

194

83

Bąk (Botaurus stellaris)

2

1

Czapla siwa (Ardea cinerea)

18

9

4

7

8

2

2

Czapla biała (Egretta alba)

99

99

27

17

12

3

2

Łabędź krzykliwy (Cygnus cygnus)

1

1

1

1

5

Łabędź niemy (Cygnus olor)

101

147

145

151

144

127

168

169

210

Krzyżówka (Anas platyrynchos)

112

170

51

148

157

122

174

314

261

Cyraneczka (Anas crecca)

24

Rożeniec (Anas acuta)

1

Głowienka (Aythya ferina)

1

4

4

5

Czernica (Aythya fuligula)

29

1

3

76

1

Gągoł (Bucephala clangula)

224

51

117

155

59

190

298

1190

1257

Nurogęś (Mergus merganser)

27

37

27

36

15

44

214

360

207

Bielaczek(Mergus albellus)

26

7

Bielik (Haliaeetus albicilla)

2

3

4

7

2

5

2

2

Błotniak stawowy (Circus aeroginosus)

9

4

5

6

3

Myszołów (Buteo buteo)

1

1

4

4

2

2

Kokoszka (Galinula chloropus)

1

Krogulec (Accipiter nisus)

3

Trzmielojad (Pernis apivorus)

1

Kobuz (Falco subbuteo)

2

1

Łyska (Fulica atra)

311

265

1211

2062

1648

1632

1039

791

2

Żuraw (Grus grus)

2

Brodziec piskliwy (Acitis hypoleucos)

2

1

Zimorodek (Alcedo atthis)

3

1

1

2

Śmieszka (Larus ridibundus)

67

85

198

144

192

165

114

2

4

Mewa mała (Larus minutes)

40

1

Mewa siwa (Larus canus)

2

14

8

18

58

25

5

Mewa srebrzysta (Larus argentatus)

3

10

6

28

58

9

27

Mewa białogłowa (Larus cachinnans)

1

Mewa romańska

1

1

16

1

Rybitwa rzeczna (Sterna hirundo)

5

6

10

22

18

Rybitwa czarna (Chlidonias Niger)

185

60

3

Trzciniak (Acrocephalus arundinaceus)

26

1

3

Kruk (Corvus corax)

1

3

2

4

2

2

1

2

Bernikla białolica (Branta leucopsis)

1

Gęś zbożowa (Anser fabalis)

2

Cyranka (Spatula querquedula)

2

1

Krakwa (Mareca strepera)

4

1

Perkoz rogaty (Podiceps auritus)

4

Perkoz zausznik ((Podiceps nigricollis)

1

Wodnik (Rallus aquaticus)

1

Czajka (Vanellus vanellus)

1

Jastrząb (Accipiter gentilis)

1

Wrona siwa (Corvus cornix)

2

1

Dziwonia (Haemorhous mexicanus)

1

Potrzos (Schoeniclus schoeniclus)

4

2

1

Kania czarna (Milvus migrans)

1

Wąsatka (Panurus biarmicus)

1

Razem osobników

1710

1785

2909

4320

4297

3206

3453

3130

2087

     

     

  

3.4.9. Opieka nad chorymi i rannymi zwierzętami

Wojciech Misiukiewicz

 

Ośrodek rehabilitacji zwierząt został wybudowany w 1999 roku z pomocą finansową Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ośrodek rehabilitacji zwierząt funkcjonuje w oparciu o decyzję Ministra Środowiska (DOPog4201044S8/04/jr) z dnia 31.08.2004 r.

Schronisko zlokalizowane jest w województwie podlaskim, na terenie Gminy Giby, w miejscowości Maćkowa Ruda 57, 16-503 Krasnopol. Placówka działa w oparciu o Zarządzenie nr 17/2010 Dyrektora Wigierskiego Parku Narodowego z dnia 15 listopada 2010 r. Zabiegi weterynaryjne dokonywane są przez lekarzy weterynarii Lecznicy Weterynaryjnej „VitaWet” z Suwałk. Współpraca WPN z lekarzami weterynarii odbywa się zazwyczaj na zasadzie wolontariatu, jak również część zabiegów finansowana jest z kasy Parku.

W 2015 roku w ośrodku rehabilitacji zwierząt WPN przebywało łącznie 41 zwierząt: 9 ssaków i 32 ptaki; 5 zwierząt padło bądź uśpiono.

Historię poszczególnych przypadków przedstawia poniższa tabela.

     

Tabela 15. Ewidencja zwierząt przetrzymywanych w ośrodku rehabilitacji zwierząt w Maćkowej Rudzie w 2015r.

  

Lp. Gatunek Historia/data przyjęcia Stan zwierzęcia Historia wypuszczenia

/przekazania zwierzęcia

1 Myszołów zwyczajny

(Buteo buteo)

19.01.2015

Przekazany przez mieszkańca miejscowości Monkinie

ptak osłabiony 20.03.2015

Wypuszczony na wolność

2 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

20.01.2015

Ptak przekazany przez mieszkańca Jasionowa

ptak osłabiony 10.04.2015

Wypuszczony na rzekę Czarną Hańczę

3 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

22.01.2015

Łabędź zgłoszony przez mieszkańca Suwałk, przywieziony przez Straż WPN

powierzchowna rana skrzydła 10.04.2015

ptak wypuszczony na rzekę Czarną Hańczę

4 Jeż

(Erinaceus europaeus)

24.01.2015

Zwierzę przywiezione przez mieszkańca Suwałk

jeż wykopany podczas odśnieżania ze sterty liści przy garażu. Kondycja ssaka dobra 5.04.2015

Jeż wypuszczony na wolność

5 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

27.01.2015

Bardzo osłabiony ptak przekazany przez Straż Pożarną w Suwałkach

ptak osłabiony 30.01.2015

Ptak padł

6 Czapla siwa

(Ardea cinerea)

10.04.2015

Ptak przekazany przez turystę z ośrodka wypoczynkowego nad jeziorem Serwy

połamane obie nogi 11.04.2015

Ptak padł

7 Zając szarak

(Lepus europaeus)

12.04.2015

3 zające przywiezione przez turystów

3 młode osobniki znalezione przez ludzi i przyniesione do WPN 5.06.2015

Zające wypuszczone na wolność

8 Jeż

(Erinaceus europaeus)

4.05.2015

3 osobniki przywiezione przez mieszkańca Suwałk

3 młode osobniki odebrane kotom z obejścia domu przy ulicy Brzozowej w Suwałkach 15.07.2015

Jeże wypuszczone na wolność

9 Lis

(Vulpes vulpes)

6.05.2015

2 młode lisy znalezione przy drodze na trasie Suwałki - Sejny

młode osobniki w dobrej kondycji 22.06.2015

Zwierzęta wypuszczone na wolność

10 Jaskółka oknówka

(Delichon urbika)

12.06.2015

Młody osobnik przywieziony przez turystów

ptak w dobrej kondycji 25.06.2015

Ptak wypuszczony na wolność

11 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

13.06.2015

Ptak przywieziony przez pracownika WPN

młody ptak wypadł z gniazda 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

12 Sarna

(Capreolus capreolus)

14.06.2015

Koźlę znalezione na łące, przyniesione przez turystów

tegoroczny osobnik w dobrej kondycji Sarna pozostaje w ośrodku rehabilitacji zwierząt w Maćkowej Rudzie
13 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

22.06.2015

Łabędź odłowiony na Zalewie Arkadia w Suwałkach przez pracownika WPN

młody osobnik, który był odganiany od stada przez dorosłe łabędzie. Kondycja ptaka dobra 10.08.2015

Ptak wypuszczony na rzekę Czarną Hańczę

14 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

15.07.2015

Ptak przywieziony przez pracownika WPN z miejscowości Płociczno

dorosły osłabiony osobnik 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

15 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

15.07.2015

Ptak zgłoszony przez mieszkańca miejscowości Piertanie

młody ptak wyrzucony przez dorosłe osobniki z gniazda 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

16 Kawka

(Coloeus monedula)

15.07.2015

Ptak zgłoszony przez lekarza weterynarii z Suwałk

ptak wyleczony przez lekarza weterynarii 17.07.2015

Ptak wypuszczony na wolność

17 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

17.07.2015

3 młode osobniki, które wypadły z gniazda w miejscowości Gatno I k/Augustowa

ptaki w dobrej kondycji 9.08.2015

Ptaki wypuszczone na wolność

18 Jerzyk

(Apus apus)

18.07.2015

młody ptak przekazany przez mieszkankę Suwałk

młody ptak, wypadł z gniazda 18.07.2015

Ptak podłożony do gniazda jaskółki oknówki

19 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

19.07.2015

Ptak zgłoszony przez mieszkańca miejscowości Nowa Wieś

młody ptak wyrzucony przez dorosłe osobniki z gniazda 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

20 Jerzyk

(Apus apus)

20.07.2015

Młody ptak znaleziony w Rutce-Tartak, przekazany przez turystę

młody ptak, wypadł z gniazda 20.07.2015

ptak podłożony do gniazda jaskółki oknówki

21 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

31.07.2015

Ptak przywieziony przez turystę

dorosły osłabiony osobnik 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

22 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

6.08.2015

Ptak przywieziony przez Straż Parku

młody osobnik, wypadł z gniazda 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

23 Wiewiórka

(Sciurus vulgaris)

7.08.2015

Zwierzę przywiezione przez mieszkańca Augustowa

młody osobnik Zwierzę pozostaje w ośrodku rehabilitacji zwierząt w Maćkowej Rudzie.
24 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

6.08.2015

Ptak przekazany przez pracownika Nadleśnictwa Suwałki

młody osobnik 9.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

25 Sarna

(Capreolus capreolus)

6.08.2015

Zwierzę potrącone przez samochód na trasie Suwałki - Augustów

połamane dwie, przednie nogi; obrażenia wewnętrzne 6.08.2015

Sarna uśpiona przez lekarza weterynarii

26 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

7.08.2015

Ptak przywieziony przez mieszkańca wsi Jeleniewo

dorosły osobnik, rozbił się o linię wysokiego napięcia 7.08.2015

Ptak uśpiony przez lekarza weterynarii

27 Myszołów zwyczajny

(Buteo buteo)

7.08.2015

Ptak dostarczony do dyrekcji Parku przez mieszkańca Suwałk

ptak uderzył w okiennicę budynku. Nie stwierdzono poważnych obrażeń 22.08.2015

Ptak wypuszczony na wolność

28 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

16.08.2015

Zgłoszony przez mieszkańca miejscowości Żłobin, gm. Krasnopol

młody osłabiony osobnik 20.09.2015

Ptak wypuszczony na wolność na rzekę Czarną Hańczę

29 Kruk

(Corvus corax)

19.09.2015

przywieziony przez mieszkańca Augustowa

22.09.2015

Ptak wypuszczony na wolność

30 Bocian biały

(Ciconia ciconia)

24.09.2015

Ptak przywieziony przez gospodarza z miejscowości Tartak

bocian schwytany w obejściu gospodarstwa. Ptak nie odleciał z innymi bocianami jesienią. Osobnik latający, w dobrej kondycji Bocian pozostaje w ośrodku rehabilitacji zwierząt w Maćkowej Rudzie.
31 Krogulec

(Accipiter nisus)

24.09.2015

Ptak przywieziony przez mieszkańca miejscowości Okuniowiec

ptak po kolizji z linią wysokiego napięcia 30.09.2015

Ptak wypuszczony na wolność

32 Gawron

(Corvus frugilegus)

26.09.2015

Przywieziony na wolierę przez Straż Miejską z Suwałk

młody osobnik w dobrej kondycji 29.09.2015

Ptak wypuszczony na wolność

33 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

27.09.2015

Przekazany przez OSP w Augustowie

młody osobnik w dobrej kondycji 4.10.2015

Ptak wypuszczony na rzekę Czarną Hańczę

34 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

28.09.2015

ptak zderzył się z linią wysokiego napięcia

młody osobnik złamane skrzydło oraz noga, obrażenia wewnętrzne 28.09.2015

Ptak uśpiony przez lekarza weterynarii

35 Puszczyk

(Strix aluco)

2.10.2015

Ptak przywieziony przez mieszkankę miejscowości Kaletnik

ptak w dobrej kondycji 4.10.2015

Ptak wypuszczony na wolność

36 Łyska

(Fulica atra )

4.10.2015

Zgłoszony przez pracowników hotelu „Hańcza” w Suwałkach.

kondycja ptaka dobra 6.10.2015

Ptak wypuszczony na wolność na rzekę Czarną Hańczę

37 Sarna

(Capreolus capreolus )

12.11.2015

Zwierzę zgłoszone przez szkołę przy ulicy Sejneńskiej w Suwałkach

koźlę sarny, które nie potrafiło wydostać się z ogrodzenia boiska szkoły 12.11.2015

Zwierzę odłowiono i wypuszczono na wolność na pola w okolicach oczyszczalni ścieków w Suwałkach

38 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

16.11.2015

Przywieziony przez nadleśniczego WPN

młody osobnik osłabiony 29.12.2015

Wypuszczony na rzekę Czarną Hańczę

39 Łabędź niemy

(Cygnus olor)

22.11.2015

Przywieziony przez Straż WPN

młody osobnik osłabiony 01.01.2015

Wypuszczony na rzekę Czarną Hańczę

40 Myszołów zwyczajny

(Buteo buteo)

3.12.2015

Przywieziony przez Straż WPN

ptak w dobrej kondycji 31.12.2015

Ptak wypuszczony na wolność

41 Sowa uszata

(Asio otus)

7.12.2015

Przywieziona przez mieszkańca wsi Tobołowo

ptak w dobrej kondycji 31.12.2015

Ptak wypuszczony na wolność

  

  

  

  

3.5. Działalność edukacyjna

Joanna Adamczewska

   

   

3.5.1. Zajęcia edukacyjne

  

Ośrodek Edukacji Środowiskowej prowadził latem liczne zajęcia edukacyjne, Letnią Akademię Przyrody i dni otwarte. Frekwencja uczestników przewyższyła poprzedni rok. W zajęciach, warsztatach i imprezach edukacyjnych wzięło udział prawie 1500 osób. W sumie przeprowadzono 122 lekcje (w formie zajęć lub warsztatów z zakresu edukacji przyrodniczej). Nowością były tzw. dni otwarte – kiedy to udostępniano wszystkich chętnym pomoce edukacyjne, gry i mikroskopy. Pod fachową opieką pracowników działu edukacji zainteresowani uczyli się rozpoznawać owady, poznawali mikroświat. Szczególnie zainteresowani taką formą spędzenia czasu byli rodzice z dziećmi, którzy wypoczywając nad Wigrami mieli możliwość skorzystania z bazy ośrodka edukacyjnego.

  

I. Zielone Szkoły

Zorganizowano 5-dniowe programy edukacyjne dla czterech turnusów Zielonych Szkół (udział wzięło łącznie 160 osób). Zajęcia dla dzieci ze szkół podstawowych z Geniusz, Bogusz i Nurca-Stacji oraz gimnazjów z Jaświł i Czarnej Wsi Kościelnej (wszystkie z województwa podlaskiego) odbyły się w Ośrodku Edukacji na Słupiu. Dzieci wcieliły się w rolę odkrywców i badaczy, poznając przy tym walory przyrodnicze Parku i jego najbliższej okolicy. Uczniowie pod opieką pracowników Parku poznawali lasy, torfowiska, jeziora, badali różnorodność biologiczną, wspólnie wędrowali ścieżkami edukacyjnymi i uczyli się rozwiązywać questy. Jednocześnie, jako reporterzy gazety „Misja Przyr(g)oda", każdego dania zamieszczali swoje relacje na specjalnie dedykowanym profilu na Facebooku. Po powrocie do szkoły uczniowie zrealizują projekt, którego celem będzie zaprezentowanie walorów przyrodniczych najbliższej okolicy. Najciekawsze prace będą publikowane pn. „Nieodkryte szlaki", jako dodatek do gazetki „Misja Przyr(g)oda".

  

II. Zajęcia edukacyjne w bazie dydaktycznej w Krzywem i na terenie parku

Z zajęć przyrodniczych, warsztatów w bazie edukacyjnej w Krzywem i w terenie (poza OEŚ) skorzystało 1618 osób, łącznie w 63 zajęciach (spotkaniach lub warsztatach). Kontynuowano zajęcia cykliczne dla dzieci niepełnosprawnych – uczniów Szkoły Podstawowej ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Suwałkach. Zajęcia prowadzono w siedzibie Parku, na wystawie przyrodniczej oraz ścieżkach edukacyjnych wg specjalnie opracowanych scenariuszy.

Część szkół z terenu Parku i otuliny korzystała nieodpłatnie z oferty Parku – z zajęć zarówno prowadzonych w szkołach, jak też w OEŚ i w bazie edukacyjnej w Krzywem. Zorganizowano Dzień Ziemi dla Zespołu Szkół w Starym Folwarku. Klasy 4-6 tej szkoły podstawowej i uczniowie gimnazjum wzięli udział w rajdzie rowerowym, zajęciach terenowych na ścieżkach edukacyjnych i w Ośrodku Edukacji Środowiskowej na Słupiu.

Z zajęć kulturowych (ceramika i tkactwo) w bazie edukacyjnej w Krzywem skorzystały 63 osoby.

  

III. Zajęcia poza siedzibą i terenem Parku

Na prośbę szkół (w ramach wieloletniej współpracy), jak też z powodu funkcjonowania oddziałów integracyjnych lub w przypadku szczególnie dużego zaangażowania szkoły w realizację projektów z zakresu edukacji przyrodniczej pracownicy działu edukacji prowadzili także zajęcia poza Ośrodkiem Edukacji Środowiskowej. W ramach ich realizowana była:

  • stała współpraca ze Szkołą Podstawową Nr 11 z Oddziałami Integracyjnymi – 4 cykliczne spotkania w ciągu roku w bibliotece szkolnej,
  • Zespół Szkół w Bakałarzenie podczas Dnia Nauk Przyrodniczych – prelekcje dla kilku klas,
  • Ekospotkania pt. „Zostawcie nam czysty kawałek świata” w Szkole Podstawowej Nr 6 – prelekcje, organizacja wystawy prac plastycznych w siedzibie Parku,
  • Przedszkole Nr 7 w Suwałkach,
  • Gimnazjum Nr 2 w Suwałkach – dla uczniów ze Szkolnego Klubu Gier Planszowych – prowadziliśmy zajęcia nt. przyrodniczych gier dydaktycznych,
  • Przedszkole Nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi – w ramach projektu edukacyjnego „Cztery Żywioły – dzieci natury”.

  

  

3.5.2. Imprezy, akcje

  

  

3.5.2.1. Zimowa Akademia Przyrody

  

W Zimowej Akademii Przyrody, która odbyła się w dniach 3-6 luty 2015r. uczestniczyły 32 osoby. Przez cztery dni zajęć uczestnikom akademii objaśniano tajniki życia wilków, ptaków, mikroskopijnych organizmów żyjących w wodach rzeki Kamionki (mikrokosmos). Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uznało rok 2015 Międzynarodowym Rokiem Światła, stąd podczas pierwszego dnia akademii, uczestnicy poznawali właściwości fal świetlnych, jego wpływ na żywe organizmy oraz rozmaite zagadki i iluzje optyczne (projekt Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 200 Ostoja Wigierska LIFE11/NAT/PL/000431).

  

3.5.2.2. Letnia Akademia Przyrody

  

Tegoroczna Akademia Przyrody była zorganizowana w dniach 28-31 lipca i 3-4 sierpnia. Każdy dzień zajęć miał inną tematykę – uczestnicy poznali tajniki dendrochronologii, techniki latania, życia w warunkach antarktycznych, mikroskopii, malowali ducha lasu i tworzyli drewniane anioły. Nowością były zajęcia nocne – odbywające się w godzinach późnowieczornych, które zgromadziły wyjątkowo dużą publiczność. Poza spacerem i podglądaniem przyrody nocą, uczestnicy poznawali motyle nocne. Tradycyjnie podczas LAP, na Słupiu stacjonowała przez jeden dzień łódź Leptodora. LAP (projekt Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 200 Ostoja Wigierska LIFE11/NAT/PL/000431). Łącznie wzięło w nich udział 34 osoby.

  

3.5.2.3. Akcja Sprzątanie Świata"

  

W dniu 28 września już po raz 22 zorganizowano akcję „Sprzątania Świata”. Tegoroczne impreza odbyła się pod hasłem przewodnim „Wyprawa - poprawa”. Sprzątane były brzegi jezior, plaże, szlaki turystyczne, ścieżki edukacyjne, Parkingi, drogi gminne oraz dzikie wysypiska. Ogółem w akcji uczestniczyło ponad 850 osób. Do akcji przyłączyli się również osadzeni w Areszcie Śledczym w Suwałkach. Zebrano łącznie około dwóch ton śmieci.

  

3.5.2.4. Noc Sów

  

10 kwietnia zorganizowano po raz drugi Noc Sów, której celem było przybliżenie świata tych tajemniczych ptaków i wspólne nocne nasłuchy. Noc Sów organizowana jest od 2012 roku w całej Polsce, a koordynuje ją Stowarzyszenie Ptaki Polskie. Do tej akcji przyłączył się także Wigierski Park Narodowy. W programie Nocy Sów znalazły się: prezentacja idei wydarzenia, celów i działań stowarzyszenia Ptaki Polskie, omówienie gatunków sów występujących w Polsce, przybliżenie biologii sów, metod badań i ochrony tych ptaków, przedstawienie sów w legendach i kulturze oraz nasłuchy w terenie. Uczestnikom udało się usłyszeć pohukiwanie samców puszczyka i włochatki.

  

3.5.2.5. Wielki Dzień Pszczoły

  

W dniu 8 sierpnia odbył się Wielki Dzień Pszczół, cykliczna impreza dotycząca roli zapylaczy w środowisku. W bieżącym roku połączono tę imprezę z warsztatami dla mieszkańców Parku dotyczącymi budowania domków dla pszczół dziko żyjących. Uczestnicy warsztatów najpierw wzięli udział w części teoretycznej o biologii pszczołowatych, w szczególności dotyczącej gatunków dziko żyjących. Podczas części praktycznej samodzielnie pod okiem instruktora wykonywano tzw. domki dla pszczół. W części terenowej uczestnicy zwiedzili ścieżkę edukacyjną Las, na której znajdują się stanowiska bartne – wyciosane w sosnach barcie oraz zawieszone kłody bartne. Najmłodsi wzięli udział w zajęciach plastycznych, których tematem wiodącym była pszczoła.

  

3.5.2.6. Europejski Dzień Parków - gra terenowa

  

24 maja z okazji Europejskiego Dnia Parków zorganizowano imprezę o charakterze gry terenowej. Dzięki wsparciu finansowemu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Białymstoku przygotowano ciekawe stanowiska na trasie gry, a najlepszych uczestników nagrodzono sprzętem sportowym i turystycznym. W tym dniu w Parku był tzw. dzień otwarty, w którym można było zwiedzać nieodpłatnie obiekty Parku – Muzeum Wigier w Starym Folwarku, wystawę etnograficzną w Krzywem, ścieżki edukacyjne oraz szlaki turystyczne wodne. Gra terenowa „Wśród mchów i paproci, czyli co nie tylko Żwirek i Muchomorek wiedzieć powinni o Wigierskim Parku Narodowym” doczekała się już drugiej edycji (pierwsza miała miejsce podczas Festynu z okazji 25-lecia Parku w roku ubiegłym) i zgromadziła prawie 100 osób, głównie rodzin z dziećmi. Gra odbywała się w Krzywem na ścieżce edukacyjnej oraz w obiekcie edukacyjnym „Dziupla”. Tematyka zadań praktycznych na 12 punktach kontrolnych związana była z przyrodą – rozpoznawaniem gatunków roślin, grzybów, zwierząt, znajomością zasad obowiązujących na obszarach chronionych, walorami Parku narodowego – krajobrazowymi, przyrodniczymi i kulturowymi.

  

  

  

3.5.3. Konkursy

 

 

4 listopada odbyło się posiedzenie komisji konkursowej na okoliczność ogłoszonego we wrześniu konkursu plastycznego pt. „Człowiek w fascynującym świecie mikroorganizmów”. Członkowie komisji – pani Halina Mackiewicz i pan Mieczysław Iwaszko oraz dyrektor WPN Jacek Łoziński zmierzyli się z nie lada wyzwaniem - oceną 468 prac , które napłynęły na konkurs. W poszczególnych grupach wiekowych udział wzięło: 5-6 lat – 65 prac, 7-12 lat – 335 prac, 13-16 lat – 48 prac, powyżej 16 lat – 20 prac Przyznano 12 nagród głównych i 30 wyróżnień. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się 4 grudnia.

Wigierski Park Narodowy, po raz piaty włączył się do Konkursu Wiedzy Ekologicznej „Różnorodność biologiczna i formy ochrony przyrody w Polsce” organizowanego przez Białowieski Park Narodowy. Konkurs był adresowany do gimnazjalistów z terenu województwa podlaskiego. Wigierski Park Narodowy był koordynatorem powiatowym konkursu. Konkurs trwał od września do listopada. Składały się na niego trzy etapy. W etapach szkolnym i powiatowym uczestnicy pisali test. Uczniowie zakwalifikowani do etapu wojewódzkiego przygotowywali pracę autorską, pisali test oraz odpowiadali na pytania ustne. Do etapu wojewódzkiego zakwalifikowało się 8 uczniów z naszego regionu, a laureatem został uczeń z Gimnazjum Nr 7 w Suwałkach.

  

  

  

3.5.4. Warsztaty, spotkania, szkolenia

  

  

Dział Edukacji odpowiedzialny jest za część edukacyjną projektu Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 200 Ostoja Wigierska LIFE11/NAT/PL/000431, polegającą m.in. na zorganizowaniu w latach 2012 – 2016 cyklu warsztatów dla rolników, przewodników i nauczycieli.

  • 21 marca odbyły się warsztaty dla mieszkańców terenu Parku i okolic poświęcone cennym przyrodniczo siedliskom na terenach użytkowanych rolniczo w granicach Parku narodowego. W spotkaniu wzięło udział 35 osób – mieszkańców Parku i okolic, przedstawicieli Urzędów i Rad Gmin.
  • 23 maja, podczas Dnia Natura 2000, odbyły się warsztaty dla mieszkańców Parku poświęcone obcym inwazyjnym gatunkom roślin, w szczególności tym, które rosną w ogrodach na terenie Parku. Podczas warsztatów omawiane były praktyczne sposoby pozbycia się intruzów, zagrożeń dla środowiska jakie stwarzają, praktyczna nauka ich rozpoznawania. Ponadto prowadzący warsztaty zaproponowali rośliny ozdobne, które są alternatywą dla gatunków obcych. Uczestnicy spotkania otrzymali nasiona roślin i ziół, którymi warto posadzić w otoczeniu domostw. W spotkaniu wzięła ponad 70 osobowa grupa uczestników, wielu mieszkańców wyraziło chęć udziału w kolejnym takim spotkaniu.

26 września odbyły się warsztaty dla przewodników turystycznych, których tematem było przybliżenie możliwości poznawania przyrody i najbliższego otoczenia osobom niewidomym. Zwieńczeniem warsztatów było omówienie i praca z „Atlasami Parków Narodowych w Polsce dla osób niewidomych i słabowidzących", które we współpracy z Parkami narodowymi przygotowało Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach. Podczas sesji terenowej zaprezentowano elementy infrastruktury turystycznej ograniczającej presję turystyczną na obszarze Natura 2000 „Ostoja Wigierska”: pomost na półwyspie Łysocha, platformy widokowe na Powałach i Bartnym Dole oraz powstającą platformę nad zatoką Słupiańską. Częścią wyjazdu była też krótka wizyta w zmodernizowanym Ośrodku Edukacji Środowiskowej, gdzie przewodnicy zapoznali się z zapleczem edukacyjnym oraz ofertą zajęć prowadzonych w Ośrodku.

13 listopada odbyły się warsztaty dla nauczycieli pt. „W ptasim świecie”. Warsztaty były skierowane do nauczycieli nauczania zintegrowanego oraz klas 4-6 szkoły podstawowej. W programie znalazła się obszerna prezentacja gatunków ptaków spotykanych w WPN, praktyczne zajęcia z wykorzystaniem ptasich piór, gniazd, nauka rozpoznawania, konserwacji i przechowywania, nauka rozpoznawania ptasich głosów i wycieczka terenowa na ścieżkę edukacyjną, połączona z praktyczną prezentacją ptasich gier i zabaw.

11 grudnia WPN wspólnie ze Stowarzyszeniem Człowiek i Przyroda zorganizował warsztaty dla służb ochrony przyrody dotyczące obcych inwazyjnych gatunków roślin. Na warsztaty zaproszono przedstawicieli wszystkich Parków narodowych i krajobrazowych w województwie podlaskim. Ostatecznie w spotkaniu udział wzięli pracownicy: Biebrzańskiego Parku Narodowego, Wigierskiego Parku Narodowego, Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej.

W dniach 24-26 sierpnia we współpracy z Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej pracownicy WPN prowadzili ogólnopolskie warsztaty metodyczne dotyczące realizacji programu edukacyjnego pt. „Zielona Szkoła w Parku narodowym”. Szkolenie poświęcone badaniom wody miało miejsce na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego oraz w Ołtarzewie pod Warszawą. W warsztatach wzięli udział nauczyciele ze szkół wytypowanych do udziału w projekcie w bieżącym roku szkolnym oraz pracownicy Parków narodowych (100 osób).

W maju i we wrześniu na warsztatach praktycznych w OEŚ na Słupiu i w Muzeum Wigier przebywali nauczycieli biologii i przyrody ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z Warszawy i okolic. Nauczyciele odbywali tu kurs doskonalący metody prowadzenia zajęć terenowych uczestnicząc w zajęciach prowadzonych przez pracowników Parku – badając plankton i makrofaunę bezkręgową oraz właściwości chemiczne wód jeziora Wigry, poznając zagadnienia mikrofotografii przyrodniczej. W zajęciach wzięło udział 60 osób (3 turnusy). Ponadto WPN podpisał porozumienie z Biurem Edukacji Urzędu Miasta Warszawa dotyczące stałej współpracy w zakresie przygotowania nauczycieli przedmiotów przyrodniczych w warszawskich szkołach do realizacji zadań edukacyjnych z wykorzystaniem metod badawczych i pracy w terenie. Projekt nosi nazwę Warszawsko – Wigierska Akademia Nauczycieli Przyrodników i zakłada przeszkolenie docelowo około 1500 nauczycieli z Warszawy i okolic w bazie edukacyjnej WPN.

  

  

  

3.5.5. Imprezy zewnętrzne, wystawy

  

Pracownicy Działu Edukacji uczestniczyli wydarzeniach organizowanych przez inne instytucje, placówki edukacyjne, organizacje:

  • w szkołach na terenie Parku koordynowano lokalne obchody Dni Przyjaciół Lasu (impreza organizowana przez Towarzystwo Przyjaciół Lasu) - były to konkursy plastyczne, multimedialny, wiedzy. WPN ufundował nagrody i dyplomy w konkursach szkolnych.
  • Piknik Ekologiczny - impreza o charakterze rodzinnym, Przedszkole Nr 4 w Suwałkach (przygotowanie stoiska, obsługa, gry i zabawy edukacyjne).
  • Stoisko promocyjno-edukacyjne podczas obchodów Światowego Dnia Ochrony Środowiska w Białymstoku, organizowanego przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.
  • Zorganizowano stoisko promocyjne z grami i zabawami edukacyjnymi podczas Dnia Drwala w Nowince (organizowanego przez Nadleśnictwo Szczebra).
  • Na zaproszenie Białowieskiego Parku Narodowego pracownicy WPN i uczniowie z Zespołu Szkół w Starym Folwarku uczestniczyli w XX Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej.

  

  

  

3.5.6. Wydawnictwa i materiały promocyjne

  

Dział Edukacji prowadził sprawy związane z następującymi publikacjami (postępowanie przetargowe, redakcja, oraz dystrybucja):

  • wydano 2 numery kwartalnika Wigry (po 2000 egz. każdy numer, łącznie 4000 egzemplarzy);
  • wydano kalendarz na 2016 rok (750 egzemplarzy).

  

  

  

3.5.7. Dotacje na działalność edukacyjną – przygotowanie wniosków, realizacja

  

Wniosek o dotację do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki pt. Czy wszystko jasne w przyrodzie (sfinansowano m.in.: grę terenową, druk materiałów – kart pracy, kolorowanek, etc. zakup drobnych pomocy do zajęć, materiałów plastycznych, zakup nakup nagród w konkursie).

  

  

3.5.8. Pozostałe działania

  

20 marca zaproszono pracowników Działu Edukacji do Zespołu Szkół w Krasnopolu na prezentację projektów edukacyjnych podczas dorocznego Festiwalu Projektów, który przygotowują uczniowie gimnazjum. W ramach projektu uczniowie inwentaryzowali miejsca w swojej okolicy na terenie gminy Krasnopol, gdzie rosną gatunki inwazyjne,. Podczas Festiwalu grupa zaprezentowała humorystyczną inscenizację w przebraniach poszczególnych gatunków. Projekt był pokłosiem udziału nauczycieli ze szkoły w warsztatach organizowanych przez WPN dotyczących obcych inwazyjnych gatunków roślin.

23 września pracownicy WPN-u uczestniczyli w otwarciu nowej infrastruktury edukacyjno-turystycznej w Dzukijskim Parku Narodowym na Litwie oraz na gali jubileuszu 20-lecia Warsztatów Terapii Zajęciowej w Suwałkach.

Odpowiadając na liczne prośby osób indywidualnych, szkół, bibliotek, świetlic, organizacji, stowarzyszeń, etc. przesłano bądź przekazano bezpośrednio kilkadziesiąt kompletów rozmaitych materiałów promocyjnych Parku. Materiały promocyjne Parku były także nagrodami w licznych konkursach (Muzeum Geologiczne w Warszawie, szkoły suwalskie).

  

  

  

3.6. Muzeum Wigier

Maciej Ambrosiewicz

  

Zespół Muzeum Wigier wchodzi w skład Działu Edukacji Wigierskiego Parku Narodowego.

Punkt Informacji Turystycznej w Muzeum Wigier podlega ogólnopolskiej certyfikacji informacji turystycznej, którą przeprowadziły Polska Organizacja Turystyczna i Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna. W wyniku certyfikacji muzeum otrzymało 2 kategorię, czyli 2 gwiazdki na cztery możliwe. Certyfikacja ważna jest do września 2016 roku.

  

  

3.6.1. Programy edukacyjne

  

Muzeum Wigier oferuje zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem, indywidualnie lub z audio przewodnikiem oraz zajęcia edukacyjne skierowane do dzieci, młodzieży i osób dorosłych. W roku 2015 pracownicy muzeum przeprowadzili 42 lekcje muzealne, w których uczestniczyło 1007 osób. Wśród lekcji muzealnych dużym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia dotyczące klasy czystości wody w jeziorze Wigry, biologii życia bobra, ptaków, ryb, ogólnie zwierząt Wigierskiego Parku Narodowego, chemizmu wody wigierskiej, Natury 2000.

W ofercie edukacyjnej nadal największym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia na Wodnych Ścieżkach Edukacyjnych (rejsy łodzią Leptodora II prowadzone od maja do października 2015 roku, z których w 260 rejsach skorzystało 2260 osób) oraz lekcje muzealne. Muzeum było miejscem szkoleń i spotkań dla nauczycieli, odbywały się tu szkolenia organizowane przez WPN dla pracowników i członków stowarzyszeń turystycznych.

  

  

  

3.6.2. Wystawy

  

  • Wystawa poświęcona grzybom występującym w Puszczy Białowieskiej pn. Rarytasy puszczańskie. Na otwarcie wystawy zaproszeni byli autorzy wystawy z Białowieskiego Parku Narodowego. Podczas wystawy pracownicy BPN zaprezentowali zamysł i cele wystawy o bioróżnorodności grzybów w Puszczy Białowieskiej. Uzupełnieniem wystawy posterowej były zestawy edukacyjne oraz wykład wygłoszony przez pracownika Wigierskiego Parku Narodowego – Macieja Romańskiego dotyczący grzybów występujących na terenie WPN. (wystawa czynna od 12.01.2015r. do końca maja br.).
  • Wystawa czasowa „Co kryje las?” (od czerwca 2015 r. do końca roku).
  • Wystawy posterowa „Rodzime gatunki drzew północno-wschodniej Polski" i prezentacja fotograficzna gatunków w formacie 3D (od 31.08.15 do 30.09.15).
  • Wystawa poświęcona tradycjom żeglarskim (od 16.10.15 do końca roku).
  • Wystawa fotograficzna „Małe Wielkie Światy”. Autorzy wystawy to uczestnicy zajęć pracowni makro- i mikrofotografii Marka Misia w Suwalskim Ośrodku Kultury. Autorzy przedstawili na fotografii mikroświat niektórych substancji i mikroorganizmów. Zdjęcia były wykonane za pomocą mikroskopu. Otwarciu wystawy towarzyszył wykład wygłoszony przez Marka Misia pt. „Moje podróże przez mikroświaty” (od 13.11.15 do końca roku).

  

  

3.6.3. Imprezy i akcje organizowane w/przez Muzeum Wigier

    

Muzeum Wigier kontynuowało działania dotyczące spotkań z podróżnikami, celem poszerzenia wiedzy wśród zainteresowanych mieszkańców na temat innych kultur, zabytków, wartości przyrodniczych itp. W roku 2015 odbyły następujące spotkania:

  • „Syria – miejsca, których już nie ma” Ida Schabieńska (23.01.2015);
  • „Rowerem przez Europę cz. I Podróże niedokończone – rowerem po Skandynawii” Katarzyna i Marcin Lewoń (6.03.2015);
  • „Bliski Wschód – daleki Iran” Marta Galińska i Krzysztof Burakiewicz (18.09.15)
  • „50 lat pod Żaglami” Stanisław Roziewski (16.10.2015);
  • "Co architekt miał na myśli? Podróż po Europie śladami znanych projektantów” Marta Galińska i Krzysztof Burakiewicz (6.11.2015);
  • „Wędrujący za wilkami” Maciej Romański (18.12.2015).

Inne imprezy, których Muzeum Wigier było organizatorem lub współorganizatorem:

  • Dzień Ziemi w Muzeum Wigier (gra terenowa dla klas drugich i trzecich szkoły podstawowej, zwiedzanie muzeum, dla klas zerowych i pierwszych przeprowadzono lekcję o bobrze) (22.04.2015).
  • Noc Muzeów w Muzeum Wigier. Wystawy w muzeum można było zwiedzać do 2400. Muzeum odwiedziło około 300 osób. Oprócz zwiedzania można było uczestniczyć w programie towarzyszącym tj. fotorelacji z podróży Marcina Struga po Maroku („Oko na Maroko”) oraz prezentacji zdjęć o sowach Tomasza Huszczy o tytule „Czy sowy są mądre?” (16.05.2015).
  • Dzień NATURA 2000, w ramach tej imprezy zorganizowano warsztaty nt. obcych gatunków i programu Life (23.05.2015).
  • Z okazji Europejskiego Dnia Parków Narodowych odbył się „dzień otwarty” w Muzeum Wigier. Zainteresowani mogli w tym dniu bezpłatnie zwiedzać muzeum. Z tej okazji przygotowano również grę terenową „Wśród mchów i paproci, czyli co nie tylko Żwirek i Muchomorek wiedzieć powinien o Wigierskim Parku Narodowym” (24.05.015).
  • Akcja Bezpieczna Woda – Bezpieczne Wakacje, to impreza edukacyjno-informacyjna dotycząca bezpiecznego odpoczynku nad wodą i w wodzie, Podczas imprezy na plaży w Starym Folwarku odbyły się pokazy udzielania I pomocy przedmedycznej, instruktarz pomocy osobie tonącej, gry i zabawy oraz pokazy tresury psów (24.06.2015).
  • Seminarium Instytutu Badań Edukacyjnych pt. „Entuzjaści edukacji”. Spotkanie miało miejsce w Sejnach, a głównym organizatorem było miasto Sejny, IBE i WPN. Tematem spotkania była wysoka jakość systemu oświaty w gminach i powiatach. Podczas seminarium przedstawiona została m.in. oferta edukacyjna Wigierskiego Parku Narodowego, którą uczestnicy spotkania bardzo wysoko ocenili. Edukacja WPN jako proces kształcenia nieformalnego, została zgłoszona do oceny w ogólnopolskim rankingu placówek tego typu. (25.08.2015).

  

  

  

3.6.4. Udostępnienie muzeum

  

  

W 2015 roku pracownicy Muzeum Wigier prowadzili ewidencję zwiedzających i uczestniczących w lekcjach muzealnych. Muzeum Wigier w minionym roku sprzedało 12058 biletów wstępu. Ponad połowę wszystkich zwiedzających – (6429 osób) stanowili turyści odwiedzający w grupach zorganizowanych. Odwiedzającymi muzeum podobnie, jak w ubiegłym roku, byli przede wszystkim z Polski - najczęściej z Warszawy i województwa mazowieckiego. W muzeum byli także turyści z innych regionów Polski, m.in. z Krakowa, Opola, Lubina, Poznania, Konina, Wrocławia, Łodzi czy Gdańska. Zagraniczni goście Muzeum pochodzili z takich krajów jak: Niemcy, Litwa, Rosja, Wielka Brytania, Włochy, Holandia, USA, Białoruś i Francja. Porównując tegoroczny sezon turystyczno-edukacyjny w Muzeum Wigier z rokiem poprzednim, widoczny jest wzrost liczby zwiedzających. Na wzrost odwiedzjących przyczyniło się kilka rzeczy, a mianowicie poprawa infrastruktury parkingowej przy muzeum, wyposażenie parkingu w nowe instalacje dla rowerzystów, poprawa odcinka dojazdu dróg publicznych, (przedłużająca się przebudowa większej części drogi Suwałki-Sejny była nadal komunikacyjnym utrudnieniem w czasie sezonu letniego).

Turyści oceniali bardzo pozytywnie ekspozycje muzeum, zadawali też często pytania dotyczące funkcjonowania muzeum, atrakcji w okolicy i na terenie WPN, posmakowania potraw regionalnych, miejsca zjedzenia ryb, dojazdu do klasztoru wigierskiego, wędkowania na wodach WPN, noclegów, rowerów, kajaków i żaglówek. Uwagi ze strony odwiedzających dotyczyły utrudnienia i dodatkowych objazdów odcinków dróg krajowych oraz słabego oznakowania przy trasie Suwałki – Sejny. Zgłaszane były postulaty ze strony zwiedzających, aby jeszcze wyraźniej wskazać miejsce zjazdu do muzeum przy drodze Suwałki-Sejny.

Do najlepszych doświadczeń podczas pobytu turyści zaliczyli przede wszystkim interaktywną, nowoczesną formę edukacji, zastosowanie audio przewodników przy zwiedzaniu indywidualnym i grupowym. Wysoką ocenę uzyskało wyposażenie wystaw w ekrany dotykowe i tablice interaktywne, które oddziałują intensywniej na zmysły i emocje oraz rejsy Leptodorą II po jeziorze Wigry.

Projekty realizowane przez muzeum:

Na początku bieżącego roku WPN podpisał aneks umowy z CKPŚ i NFOŚiGW do projektu „Ograniczenie presji turystycznej na cennych przyrodniczo obszarach Wigierskiego Parku Narodowego”. W ramach tego aneksu przewidziane zostało rozszerzenie jego zakresu o następujące zadania: budowa dwóch stacji ładowania pojazdów elektrycznych, montaż separatorów substancji ropopochodnych na Parkingu przy Muzeum Wigier, modernizacja sali konferencyjnej i ekspozycyjnej przy Centrum Informacji Turystycznej w budynku Dyrekcji WPN, montaż 4 stacji naprawy rowerów, zakup 12 rowerów, w tym 4 rowerów z napędem wspomagającym (elektrycznym), zakup przyczepki do transportu rowerów, zakup 4 stojaków rowerowych. W I półroczu w muzeum przeprowadzono remont wnętrz, podczas którego odnowiono sale wystawowe. Realizacja wymienionych zdań zgodnie z zakładanym harmonogramem została zakończona w czerwcu 2015 roku.

  

  

  

3.6.5. Promocja

  

 

W 2015 roku Muzeum Wigier wysyłało z okazji otwarcia każdej wystawy, cyklicznych spotkań czy organizowanych imprez po 250 zaproszeń drogą elektroniczną. Dodatkowo informowano na stronie internetowej WPN, a także przez media oraz portale internetowe o organizowanych wydarzeniach. Wydano 5 tyś. zaktualizowanych broszur dotyczących wystaw muzeum.

Na bieżąco prowadzona jest strona własna Parku www.wigry.org.pl, w ramach której jest podstrona Muzeum Wigier. Bardzo często zgłaszanie grup na zwiedzanie muzeum odbywało się przez stronę www. Licznik zarejestrował 70 995 osób odwiedzających lub korzystających z naszej strony internetowej. Ponadto informacje o Muzeum Wigier i imprezach w nim organizowanych ukazywały się na wielu stronach internetowych, w tym:

  • Serwis Informacyjny Branży Turystycznej www.turinfo.pl;
  • Agencja TD mapa turystyczna „Wigierski Park Narodowy” www.td.com.pl;
  • Niebywałe Suwałki www.niebywalesuwalki.pl;
  • Suwalski Serwis Informacyjny www.suwalki.info;
  • Wrota Podlasia (oferta turystyczna) www.turystyka.wrotapodlasia.pl;
  • Forum Suwałki www.forum.suwalki.pl.

Przekazano materiały informacyjne o Muzeum Wigier do: Centrów Informacji Turystycznej w Suwałkach (SIRT, CMIKT), Augustowie, Sejnach, Białymstoku (Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna).

Telewizja Białystok i lokalne Radio 5 nagrały materiał o Muzeum Wigier.

  

  

  

  

Dalej »