Proszę chwilę zaczekać, ładuję stronę ... |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3.6. Udostępnianie parku
3.6.1 Obsługa ruchu turystycznego i promocja Barbara Perkowska, Adam Januszewicz
1. Struktura odwiedzających
Od 2006 roku park prowadzi monitorowanie ruchu turystycznego metodą badań ankietowych. Ankietyzację przeprowadzili pracownicy zespołu ds. udostępnienia parku, osoby obsługujące pokoje gościnne w leśniczówkach oraz studenci odbywający praktyki w parku. Turystów ankietowano na szlakach turystycznych, kąpieliskach, przy kolejce wąskotorowej, polach namiotowych, leśniczówkach, kwaterach prywatnych, Domu Pracy Twórczej i innych. W wyniku ankietyzacji uzyskano wiele cennych informacji, poniżej zostały przedstawione niektóre z nich.
Rysunek 9 Źródła informacji o parku
Ponad 50% badanych osób uzyskało informacje o parku z Internetu. Na kolejnych miejscach znalazły się: poprzednie wizyty oraz znajomi lub krewni. Sprawdza się więc zasada, że zadowolony turysta wraca i jest najtańszą formą promocji – inwestycja w kosztowne reklamy nie zawsze się sprawdza podobnie jak udział w targach turystycznych.
Turyści odwiedzający park to w większości Polacy. Najczęściej są to mieszkańcy Warszawy i województwa mazowieckiego (ponad 30%). Duży odsetek stanowią mieszkańcy woj. śląskiego. Około 70% turystów pochodzi z miast o wielkości ponad 100 tys. mieszkańców. Podobnie jak w innych parkach narodowych województwa podlaskiego turyści zagraniczni stanowili około 10% wszystkich odwiedzających. Zagraniczni goście parku pochodzili przede wszystkim z Niemiec, Szwajcarii, Litwy, Wielkiej Brytanii, Włoch, Holandii, USA, Australii, Japonii oraz z RPA.
Rysunek 10 Miejsca stałego zamieszkania turystów odwiedzających WPN
Największą grupę turystów stanowiły rodziny z dziećmi, kolejną grupy zorganizowane i wycieczki szkolne oraz osoby młode do 30 roku życia. Ludzie w tym wieku są bardzo aktywni i poszukują przede wszystkim aktywnych form spędzenia czasu. Największym powodzeniem cieszą się od lat takie formy zakwaterowania jak: nocleg w kwaterze prywatnej, leśniczówce, u znajomych, na polu namiotowym, więc takie, które nie wymagają wydatkowania dużej kwoty pieniędzy. Jest to również kontrast dla położonych z dala od parku wielkich hoteli i apartamentów związanych z turystyką masową. Liczbę miejsc noclegowych na terenie Parku szacuje się na ok. 2600, z tego 80% jest sezonowych.
Turyści przyjeżdżają do parku na dłuższe pobyty, bo około 60% przebywało w parku tydzień lub dłużej. Pobyty jednodniowe to przede wszystkim wycieczki szkole, spływy kajakowe oraz wycieczki zakładowe, pielgrzymki udające się do Wilna, dla których pobyt w Parku jest jednym z etapów wycieczki. Najwięcej grup zorganizowanych pochodziło z biur podróży: Orbis z Augustowa, Fokus z Warszawy, Junior z Białegostoku, Fundacji Hobbit z Wrocławia, PKP „Przewozy Regionalne” z Białegostoku. Gościliśmy pracowników Gorczańskiego i Poleskiego Parku Narodowego, 12 grup leśników, po kilkanaście grup – gości Domu Pracy Twórczej w Wigrach i Wigierskiej Kolejki Wąskotorowej, słuchaczy Uniwersytetu III wieku z Suwałk i Białegostoku.
Rysunek 11 Długość pobytu turystów na terenie WPN
Turyści przyjechali do parku przede wszystkim uprawiać turystykę aktywną. Piękne krajobrazy, jeziora i rzeki to powody, dla których turyści zdecydowali odwiedzić nasz region. Podobnie jak w latach ubiegłych największym zainteresowaniem cieszyły się wycieczki piesze, rowerowe i kajakowe. Dla wielu turystów Wigierski Park Narodowy był jednym z etapów zwiedzania Suwalszczyzny, turyści chętnie zwiedzali zabytki Sejn i Suwałk, uczestniczyli w imprezach kulturalnych proponowanych przez Dom Pracy Twórczej w Wigrach. Niewielkim zainteresowaniem cieszyła się jazda konna, związane jest to prawdopodobnie z tym, że jest to nadal droga forma wypoczynku.. Bardzo niewielki jest też odsetek osób, które przyjechały przypadkowo, co oznacza, że ludzie świadomie planują swój wypoczynek, coraz częściej unikają miejsc zatłoczonych, mających problemy z zanieczyszczeniem. Coraz więcej ludzi pragnie wypoczywać nie czyniąc szkody środowisku. Turyści wielokrotnie wysuwali wniosek: w parku powinniśmy rozwijać takie formy turystyki, które nie zniszczą naszych największych bogactw: przyrody, krajobrazów i bogatej kuchni regionalnej. Wśród innych powodów, dla których odwiedzano park był biznes i konferencja.
Rysunek 12 Dominujące formy spędzania czasu
2. Jak turyści oceniają park i jego zagospodarowanie
W omawianej ankiecie turyści również udzielali odpowiedzi na pytania dotyczące samego parku i jego zagospodarowania. Poniższe wykresy przedstawiają ocenę zagospodarowania i obsługi turystycznej parku.
Rysunek 13 Ocena stanu szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych
Rysunek 14 Ocena stanu miejsc odpoczynku i wież widokowych
Rysunek 15 Ocena stanu bazy noclegowej
Rysunek 16 Ocena obsługi przewodnickiej
Rysunek 17 Ocena informacji turystycznej
Turyści generalnie pozytywnie ocenili zagospodarowanie turystyczne Parku. Do najlepszych doświadczeń podczas pobytu w Wigierskim Parku Narodowym turyści zaliczyli przede wszystkim: obcowanie z przyrodą, wspaniałymi widokami, wycieczkę rowerową dookoła Wigier z przewodnikiem, spływ kajakowy Czarną Hańczą, wędrówkę ścieżką Suchary, możliwość zobaczenia bobra, rosiczki, padalca i innych zwierząt, pobyt w leśniczówkach WPN, gościnność miejscowej ludności, wspaniałe jedzenie oraz ciszę i czystość.
Cudzoziemcy na pierwszym miejscu wymienili kontakt z przyrodą, jakiej dotąd nie widzieli, możliwość aktywnego wypoczynku, dobre zagospodarowanie turystyczne, udane wędkowanie oraz możliwość porozumiewania w językach obcych w Centrum Informacji Turystycznej Wigierskiego Parku Narodowego.
Jeżeli chodzi o propozycje zmian, turyści proponowali:
Turyści zagraniczni zwrócili uwagę na zły stan kwater agroturystycznych, w których nocowali, „opłakany” stan zabytków, złe tłumaczenia wydawnictw, niewielką liczbę punktów informacji turystycznej, w których można porozumieć się w języku obcym. Zaproponowali również poprawienie warunków na kempingach oraz polach namiotowych, większą liczbę wypożyczalni sprzętu turystycznego, wprowadzenie zakazu grillowania na kąpieliskach, zadbanie o ciszę na polach namiotowych – zwłaszcza nocą.Na koniec trochę o wiedzy i świadomości turystów na temat zadań jakie ma do wypełnienia park narodowy. Zdecydowana większość ankietowanych była świadoma potrzeby istnienia parku i zadań jakie ma do spełnienia. Według ankietowanych turystów najważniejsze funkcje, jakie powinny spełniać parki narodowe to: ochrona rzadkich zwierząt i roślin, zapewnienie możliwości wypoczynku w czystym środowisku oraz przywrócenie pierwotnej przyrody. W bardzo podobny sposób odpowiadali turyści w roku 2006 i 2007.
Rysunek 18 Opinie turystów na temat zadań jakie park ma do wykonania
3. Dane liczbowe dotyczące ruchu turystycznego
Liczba turystów obsłużonych przez zespół ds. udostępnienia parku w 2008 r. była mniejsza w porównaniu do roku 2007. Zespół ds. udostępniania Parku obsłużył 281 grup zorganizowanych czyli w sumie 9190 osób, które skorzystały z przewodnictwa po parku i Suwalszczyźnie oraz około 5 tys. turystów indywidualnych. Dla porównania w 2007 roku obsłużono 354 a w 2006 roku 306 grup zorganizowanych.
Tabela 17 Liczba godzin przewodnictwa po WPN w 2008 r.
Liczba godzin przewodnictwa spadła o około 25% w porównaniu do 2007 roku. Liczba wykupionych w 2008 roku kart wstępu wzrosła nieznacznie, bo o 614 kart w porównaniu do roku 2007 i wyniosła niecałe 36 tys. Wciąż jest to tylko około 30% ogólnej liczby turystów odwiedzających park. Mimo prowadzenia akcji informacyjnej o obowiązku wnoszenia opłat za wstęp do parku, liczba sprzedanych kart jest niezadowalająca. Istnieje nadal ogromna potrzeba jeszcze skuteczniejszej informacji zarówno o obowiązku posiadania kart jak i miejscach ich sprzedaży. W 2008 roku karty wstępu i materiały informacyjne sprzedawało w sumie 45 podmiotów i osób prywatnych.
Podobnie jak w latach ubiegłych ogromnym zainteresowaniem cieszyły się spływy kajakowe Czarną Hańczą. Przez 34 dni sezonu letniego (lipiec i sierpień) na wodach jeziora Postaw monitorowano ruch kajakowy, w czasie akcji informacyjnej „Karty wstępu do WPN dla kajakowiczów”. Ustalono, że z jeziora Wigry na szlak Czarnej Hańczy dziennie wypływało średnio około 100 osób. Maksymalna odnotowana liczba kajakarzy, którzy w ciągu jednego dnia przepłynęli kajakami przez jezioro Postaw to 352 osoby. Skontrolowano ponad 3 tys. osób. Większość z nich posiadała karty wstępu, 36% skontrolowanych turystów nie posiadała kart wstępu do parku. Liczba kajakarzy nie posiadających kart z roku na rok maleje.
Tabela 18 Zestawienie dyżurów na wodzie w latach 2006-2008
Tabela 19 Liczba sprzedanych kart wstępu i licencji wędkarskich w 2007 i 2008 r.
Tabela 20 Zestawienie ilościowe i cenowe sprzedanych kart wstępu w 2007 i 2008 roku [zł]
Dane za 2007 rok - kursywa, dane za 2008 rok - pogrubione
Tabele poniżej przedstawiają zestawienia liczb osób odwiedzających wystawy, ścieżki edukacyjne, korzystających ze specjalnych ofert oraz bazy noclegowej parku.
Tabela 21 Liczba osób odwiedzających wystawy, ścieżki edukacyjne oraz korzystających ze specjalnych ofert WPN-u w 2008 r.
Tabela 22 Wykorzystanie obiektów noclegowych i rekreacyjnych w zarządzie WPN-u w 2008 r.
Tabela 23 Wykorzystanie obiektów noclegowych i rekreacyjnych nie będących w zarządzie WPN-u w 2008 r.
* zagr. – turyści z zagranicy
Szacunkowo, Wigierski Park Narodowy odwiedziło około 110 tys. turystów.
4. Udział w projektach i szkoleniach
Szkolenia
1. W siedzibie Dyrekcji Parku odbywał się kurs przewodnicki na teren województwa podlaskiego, zorganizowany przez Towarzystwo Wiedzy Powszechnej. Szkolenie odbywało się od listopada 2007 do lutego 2008 roku. Szkolenie ukończyły 24 osoby, w tym 10 pracowników WPN. Kadra przewodnicka parku wzbogaciła się więc o 10 nowych przewodników: 1) Adamczewska Joanna 2) Malinowska Wiesława 3) Katarzyna Łukowska 4) Huszcza Małgorzata 5) Adamczewski Jacek 6) Korsakowski Karol 7) Januszewicz Adam 8) Wąsowicz Wojciech 9) Koncewicz Józef 10) Jeromin Marek Kurs przewodnicki został dofinansowany (dla pracowników parku) w 50% przez Wigierski Park Narodowy.
2. Pracownik zespołu ds. udostępniania Parku wziął udział w szkoleniu organizowanym przez Podlaską Organizację Turystyczną „Nowoczesne metody zarządzania turystyką oraz tworzenie produktów turystycznych”.
3. Pracownik zespołu ds. udostępniania Parku wziął udział w konferencji popularno-naukowej „Turystyka zrównoważona i ekoturystyka” w Zakopanym w dniach 22-24.10.2008 rok, zorganizowanej przez Zarząd Główny PTTK w Warszawie.
Projekty
1. Współudział wraz z przedstawicielami branży turystycznej (obsługującej spływy kajakowe) w projekcie Stowarzyszenia Ziemia Sejneńska „Zagospodarowanie szlaku turystycznego rzeki Czarna Hańcza”. 2. Współudział w projekcie PTTK „Turystyka dla wszystkich”. Celem projektu było upowszechnienie wśród osób niepełnosprawnych aktywnych form spędzania wolnego czasu poprzez turystykę im krajoznawstwo. Zostały przesłane formularze dotyczące obiektów Wigierskiego Parku Narodowego dostępne dla osób niepełnosprawnych.
5. Promocja
W 2008 roku Wigierski Park Narodowy był promowany na targach turystycznych, w wydawnictwach i portalach internetowych, których zestawienie przedstawiają tabele poniżej.
Tabela 24 Uczestnictwo w targach i festynach
Tabela 25 Wydawnictwa i portale internetowe w których promowano Park w 2008 roku
Inne działania promocyjne:
1. Przekazywanie materiałów informacyjnych WPN:
2. Objazdy terenowe z dziennikarzami Telewizji PULS (7.05.08) oraz Programu I TVP Teleranek (8.05.08).
3. Podlaska Marka Roku – do konkursu organizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego został zgłoszony Wigierski Park Narodowy jako miejsce oraz Stacja Edukacyjna Wigry w Starym Folwarku jako pomysł. Promocja parku przed Kapitułą Podlaskiej Marki Roku odbyła się dnia 21.02.08 w Białymstoku w Urzędzie Wojewódzkim. Celem konkursu jest promocja miejsc, produktów i pomysłów na terenie województwa podlaskiego, które ze względu na jakość i unikatowe walory stanowią produkty nieprzeciętne i godne naśladowania. Niestety nie udało się otrzymać ani nominacji ani żadnego miejsca.
4. I Loteria Wigierskiego Parku Narodowego i Adama Wigierskiego. Loteria była adresowana do wszystkich odwiedzających teren Wigierskiego Parku Narodowego. Aby wziąć udział w loterii należało złożyć w siedzibie parku lub wysłać pocztą kartę wstępu do WPN i swoje dane. Konkurs trwał od 1 października 2007 do 31 sierpnia 2008 r. I i II nagrodę ufundował Adam Wigierski - właściciel sklepu SONY w Suwałkach, III nagrodę (3 pobyty w leśniczówkach dla 2 osób każdy) oraz 10 nagród pocieszenia (komplety wydawnictw WPN) ufundował Wigierski Park Narodowy. Szczęśliwym posiadaczem I nagrody został Ryszard Sadoch z Bydgoszczy, II nagrodę otrzymał Mateusz Czerw z Tuszowa, III – Marzena Alicka z Suwałk, Radosław Jachimowicz z Gib i Bohdan Aniszczyk z Wrocławia.
6. Współpraca z ludnością miejscową i innymi podmiotami
Zawarto 11 kolejnych umów o współpracy z podmiotami świadczącymi usługi turystyczne na terenie parku (bazą agroturystyczną, obsługującymi spływy i innymi). W ramach zawartych umów Wigierski Park Narodowy zobowiązał się do bezpłatnego zamieszczenia oferty na stronie internetowej WPN oraz jej aktualizowania, bezpłatnego przekazywania kwartalnika Wigry i innych wydawnictw oraz bezpłatnego promowania ofert podmiotów turystycznych na targach turystycznych, wystawach, festynach, w których Park będzie uczestniczył. Natomiast podmioty turystyczne zobowiązały się do sprzedaży kart wstępu do WPN (niestety nie wszystkie podmioty z tego zobowiązania się wywiązywały), dostarczania materiałów informacyjnych do Centrum Informacji Turystycznej oraz świadczenia usług turystycznych zgodnie z aktualnymi zasadami udostępniania parku.
Dnia 24.06.08 r. zorganizowano spotkanie informacyjno-szkoleniowe dotyczące sezonu turystycznego – lato 2008. Na spotkanie zaproszono około 50 właścicieli kwater agroturystycznych, organizatorów spływów oraz innych obsługujących ruch turystyczny na terenie WPN, a także przedstawicieli „sąsiednich” centrów informacji i biur podróży. W spotkaniu wzięło udział 13 osób. Podczas spotkania przedstawiono walory przyrodnicze i kulturowe WPN, zagospodarowanie turystyczne, omówiono aktualne zasady dotyczące udostępniania Parku oraz ofertę turystyczno-edukacyjną. Przedstawiciele branży turystycznej przedstawili propozycje ewentualnych zmian, jakie widzieliby w turystyce. Ponadto wręczono odznaki przewodnickie „nowym” przewodnikom. Uczestnicy szkolenia zapoznali się wystawą przyrodniczą oraz etnograficzną oraz ścieżką edukacyjną „Las”. Na zakończenie odbyło się ognisko integracyjne.
Zaproszono podmioty turystyczne obsługujące spływy do projektu Stowarzyszenia Ziemia Sejneńska „Zagospodarowanie szlaku turystycznego rzeki Czarna Hańcza”.
Razem z firmą „Hobbit” z Maćkowej Rudy i uczniami szkół suwalskich zorganizowano sprzątanie rzeki Czarna Hańcza na odcinku Maćkowa Ruda – Sernetki (odcinek rzeki od Czerwonego Folwarku do Maćkowej Rudy pracownicy parku posprzątali samodzielnie).
Podpisano 20 umów agencyjnych na sprzedaż kart wstępu do WPN, materiałów informacyjnych.
W wyniku współpracy ze szkołami wyższymi 5 osób odbywało praktyki a 11 studentów piszących prace magisterskie o parku uzyskało informacje. Studenci pochodzili z uczelni:
W ramach współpracy podjętej z Zespołem Szkół Salezjanek w Suwałkach w każdy poniedziałek uczniowie odbywali praktyki w Zespole ds. Udostępnienia Parku.
7. Obsługa ruchu turystycznego, imprezy, kadry, finanse
Obsługa ruchu turystycznego
W 2008 roku w siedzibie parku funkcjonowało Centrum Informacji Turystycznej. Ponadto na parkingu koło siedziby parku działał punkt informacji turystycznej prowadzony przez firmę „Pracownia Pomysłu” z Suwałk. Te dwa punkty odwiedziło w sumie 14000 osób. W 2008 roku centrum odwiedzało średnio dziennie w sezonie turystycznym około 50 osób, po sezonie około 5-10 osób. Udzielono około 800 odpowiedzi na zapytania drogą elektroniczną oraz około 1500 odpowiedzi na zapytania telefoniczne. Turyści pytali najczęściej w Centrum Informacji Turystycznej o: - tanią bazę noclegową (agroturystykę), - co warto w Parku w ciągu 1 dnia lub 1 tygodnia zobaczyć, - szlaki piesze i rowerowe oraz ścieżki edukacyjne, - miejsca wypożyczenia rowerów i kajaków, - terminy kursowania kolejki i statku, - miejsca gdzie można zjeść potrawę regionalną, - Wilno, Druskienniki, Dzukijski PN, - inne parki narodowe woj. Podlaskiego, - gdzie w parku można zobaczyć zwierzęta np. bobra, łosia, bielika i inne, - co można dostać za darmo, - rzekę Rospudę.
Imprezy
W 2008 roku na terenie parku odbyły się następujące imprezy: 1) 18 Ogólnopolski Rajd Kajakowy po WPN 21-24.05.08 – 72 osoby. 2) Regaty o Puchar Prezydenta m. Suwałki w dniach 12-14.07.08 r. 3) 16 Regaty o Puchar Dyrektora WPN – 75 osoby. 4) 52 Regaty o Błękitną Wstęgę Jeziora Wigry 7.09.08 – 102 osoby. 5) Regaty Otwarte Mistrzostwa Województwa Podlaskiego w klasie CADET, OPP-OPE 4-10.08. 6) Majówka Wigierska 1-3.05.08. 7) Jarmark Wigierski 15-17.08.08. 8) Święto Siei 27.09.08.
Podobnie jak w latach ubiegłych dużym zainteresowaniem turystów cieszyły się imprezy organizowane przez Kompleks Turystyczny „U Jawora”:
Kadry
W zespole ds. udostępnienia parku pracowały 4 osoby. Z dniem 31.12.2008 pracę zakończyła Elżbieta Sadkowska – Szkiruć, która przeszła na emeryturę.
Finanse
Łączne koszty jakie Gospodarstwo Pomocnicze poniosło na udostępnienie parku wyniosły 126940,84 zł. Oprócz kosztów poniesionych na infrastrukturę terenową złożyły się na to między innymi następujące pozycje: 1. wypłaty dla przewodników; 2. utrzymanie pokoi gościnnych, pól biwakowych, obiektu „Dziupla” i plaży „Krzywe”, organizacja ognisk 3. utrzymanie czystości na szlakach; 4. druk kart wstępu i wypłaty prowizji za ich sprzedaż; 5. przygotowanie materiałów informacyjnych i promocja.
Przychody Gospodarstwa Pomocniczego w zakresie udostępnienia turystycznego wyniosły 215875,02 zł. Złożyły się na nie przede wszystkim następujące pozycje: 1. Sprzedaż kart wstępu (około 90 tys. zł). 2. Wynajem pokoi gościnnych (około 63 tys. zł). 3. Usługi przewodnickie (około 20 tys. zł). 4. Obsługa ruchu turystycznego na 4 polach namiotowych (8800 zł). 5. Obsługa ruchu turystycznego na parkingu w Krzywym (500 zł). 6. Inne (10 tys. zł).
|