Lp.
|
Identyfikacja
i ocena zagrożeń
|
Sposób
eliminacji lub ograniczania zagrożeń a ich skutków
|
1
|
Urbanizacja
parku: degradacja walorów przyrodniczych a krajobrazowych, wzrost
zanieczyszczenia środowiska a innych form antropopresji.
|
Dążenie do jak
najszybszego opracowania a uzgodnienia planu ochrony parku. Wprowadzenie do
planu ochrony, studiów uwarunkowań a kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego a planów zagospodarowania przestrzennego województwa zapisów ograniczających
zabudowę terenu parku, w szczególności obszarów położonych poza granicami
skupionej zabudowy miejscowości, oraz innych zasad i wytycznych dotyczących
gospodarowania przestrzenią a budownictwa na terenie parku narodowego. Wykupy
gruntów zagrożonych urbanizacją.
|
2
|
Zanieczyszczenie
wód.
|
Rozbudowa
systemu oczyszczania ścieków a kanalizacji wsi; wprowadzenie systemu
oczyszczania ścieków burzowych; utrzymanie a odtwarzanie trwałej pokrywy
roślinnej w strefie brzegowej wód; nie przekształcanie na grunty orne łąk,
pastwisk, tzw. nieużytków a innych gruntów z trwałą pokrywą roślinną,
położonych w zlewniach bezpośrednich wód; wpływanie na ograniczanie
stosowania nawozów mineralnych a środków ochrony roślin w zlewniach
bezpośrednich jezior; wykupy przez park gruntów położonych w zlewniach
bezpośrednich; prowadzenie badań naukowych a monitoringu jakości wód;
ograniczanie skutków eutrofizacji jezior poprzez sterowanie strukturą a liczebnością zespołów ryb (biomanipulację); informowanie rolników z terenu
parku a otuliny o korzyściach płynących z uczestnictwa w programach rolno-środowiskowych.
|
3
|
Zmiany
stosunków wodnych.
|
Utrzymanie właściwego
poziomu (stanu) wód powierzchniowych; zapobieganie osuszaniu terenów
podmokłych a likwidacji drobnych zbiorników wodnych; odtwarzanie śródpolnych
oczek wodnych, utrzymanie naturalnej zmienności przepływów w ciekach,
prowadzenie monitoringu hydrologicznego.
|
4
|
Zanieczyszczenie
powietrza.
|
Modernizacja systemów ogrzewania poprzez wprowadzanie a popularyzację technologii wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz
termo-modernizację budynków.
|
5
|
Zanieczyszczenie
powierzchni ziemi.
|
Wprowadzenie
zbiórki, segregacji a wywozu odpadów stałych. Likwidacja starych składowisk
odpadów a rekultywacja terenu.
|
6
|
Wysychanie
i murszenie torfowisk.
|
Utrzymanie
w stanie naturalnym lub renaturalizacja terenów torfowiskowych, również
dzięki ich wykupom.
|
7
|
Obniżenie
naturalnej odporności ekosystemów leśnych na działanie czynników wewnętrznych
i zewnętrznych oraz degradacja siedlisk w lasach przekształconych
antropogenicznie.
|
Renaturalizacja
drzewostanów poprzez regulację struktury przestrzennej, gatunkowej i
wiekowej: przebudowa drzewostanów, dolesianie wybranych luk i przerzedzeń;
porządkowanie powierzchni a przygotowanie gleby pod odnowienia, odnowienie
lasu w drodze samosiewu, siewu lub sadzenia; zalesienia; poprawki i uzupełnienia; pielęgnacja upraw; wprowadzanie podszytów; utrzymanie
istniejącej struktury zbiorowiska leśnego; cięcia pielęgnacyjno-hodowlane i
ochronne; rozrzedzanie wybranych partii drzewostanów.
|
8
|
Zagrożenia
drzewostanów ze strony owadów.
|
Diagnozowanie
występowania owadów; wykładanie pułapek; wyszukiwanie i usuwanie drzew
zasiedlonych; usuwanie części drzew iglastych przewróconych lub złamanych w
wyniku działania czynników abiotycznych; korowanie drewna; mechaniczne
rozdrabnianie gałęzi a resztek po wyróbce drewna, z pozostawieniem ich na
powierzchni.
|
9
|
Zagrożenia
drzewostanów przez grzyby pasożytnicze.
|
Ograniczanie
występowania huby korzeniowej poprzez zabezpieczanie pni po ściętych drzewach
preparatami biologicznymi; usuwanie części drzew porażonych.
|
10
|
Szkody
wyrządzane przez duże ssaki roślinożerne.
|
Regulacja liczebności oraz
struktury wiekowej a płciowej; zabezpieczanie upraw leśnych przed zgryzaniem;
zwiększenie bazy żerowej poprzez uprawę poletek z uprawami rolnymi; okresowe
obserwacje uszkodzeń drzewostanów.
|
11
|
Uszkodzenia w drzewostanach w wyniku działania wiatru, śniegu a lodu.
|
Usuwanie
części drzew połamanych a wywróconych, których pozostawienie groziłoby
zasiedleniem przez owady zagrażające trwałości drzewostanów.
|
12
|
Deficyt rozkładającego się
drewna w ekosystemach leśnych.
|
Pozostawienie
zamierających a martwych drzew, które nie niosą ryzyka zasiedlenia przez
owady zagrażające trwałości drzewostanów.
|
13
|
Pożary.
|
Wykonanie
i odnawianie pasów przeciwpożarowych; utrzymanie niektórych dróg w stanie
przejezdności dla samochodów gaśniczych; stała kontrola terenu w okresie
zagrożenia pożarowego.
|
14
|
Niepożądany
kierunek zmian w zbiorowiskach nieleśnych.
|
Powstrzymywanie
(na wybranych obszarach) sukcesji zbiorowisk nieleśnych poprzez eliminowanie
drzew a krzewów, utrzymanie gruntów uprawnych - zespołów upraw; realizacja
programów rolno-środowiskowych; wykupy przyrodniczo cennych gruntów
nieleśnych.
|
15
|
Spadek
różnorodności gatunkowej, zmiany struktury gatunkowej i liczebności ryb.
|
Zarybienia
wybranych wód parku wylęgiem a narybkiem gatunków zagrożonych wyginięciem
oraz wykazujących niską liczebność, restytucja gatunków, które wyginęły w
wyniku antropopresji, odłowy regulacyjne a kontrolne, badania naukowe i monitoring zmian zachodzących w strukturze a liczebności zespołów
ichtiofauny, zwalczanie kłusownictwa rybackiego, dostosowanie zasad
wędkowania do potrzeb ochrony ekosystemów wodnych.
|
16
|
Wzrastająca
presja kormorana czarnego na zespoły ryb.
|
Zarybienia,
uwzględnianie wzrastającej presji kormorana na zespoły ryb przy ustalaniu
wielkości odłowów regulacyjnych, postulowanie zmiany statusu ochronnego
kormorana.
|
17
|
Pogorszenie
warunków sanitarnych a tlenowych w strefie trzcinowisk jezior.
|
Zimowe
koszenie części trzcinowisk a częściowe usuwanie skoszonej roślinności
wynurzonej z wybranych akwenów.
|
18
|
Zmniejszanie
się liczebności (bogactwa) rodzimych gatunków roślin.
|
Ochrona
i restytucja siedlisk, eliminacja ekspansywnych gatunków obcych, zwiększanie
liczby stanowisk gatunków rzadkich a zagrożonych poprzez ich przesiedlanie na
nowe, właściwe dla nich siedliska, zachowanie gospodarki ekstensywnej a tradycyjnych sposobów użytkowania gruntów rolnych; restytucja tradycyjnych
odmian roślin uprawnych; zachęcanie rolników z terenu parku a otuliny do korzystania
z programów rolno-środowiskowych; wykupy gruntów z cennymi gatunkami roślin.
|
19
|
Pojawienie
się obcych gatunków roślin.
|
Usuwanie
mechaniczne obcych gatunków roślin.
|
20
|
Zanikanie
i przekształcanie siedlisk gatunków zwierząt.
|
Zachowanie
różnorodności, powierzchni a właściwego środowiska życia zwierząt; sterowanie
zagęszczeniem, strukturą gatunkową, wiekową a przestrzenną wybranych
populacji zwierząt, tworzenie siedlisk zastępczych.
|
21
|
Rozprzestrzenianie
się obcych gatunków zwierząt.
|
Ograniczanie
liczebności gatunków pierwotnie nie występujących, a stanowiących zagrożenie
dla istnienia gatunków rodzimych.
|
22
|
Spadek
różnorodności gatunkowej zwierząt.
|
Restytucja
i reintrodukcja gatunków zwierząt, które
dawniej występowały na terenie parku, zasilanie populacji gatunków rzadkich a zagrożonych nowymi osobnikami, zwiększanie liczby stanowisk gatunków rzadkich
i zagrożonych poprzez ich przesiedlanie na nowe, właściwe dla nich siedliska,
restytucja rodzimych ras zwierząt gospodarskich poprzez realizację programów
rolno-środowiskowych.
|
23
|
Utrudnienia
w przemieszczaniu się zwierząt przez drogi.
|
Budowa
bezkolizyjnych przejść dla zwierząt przez ciągi komunikacyjne.
|
24
|
Nieszczęśliwe
zdarzenia losowe, którym ulegają zwierzęta.
|
Okresowe
przetrzymywanie a leczenie zwierząt wymagających opieki w celu ich powrotu do
naturalnego środowiska.
|
25
|
Zużycie
techniczne obiektów kultury materialnej.
|
Konserwacja
i rewaloryzacja obiektów znajdujących się w zarządzie parku, wspieranie
ochrony zabytków a obiektów zabytkowych obcej własności poprzez pomoc w pozyskiwaniu środków finansowych; wykupy obiektów kultury materialnej.
|
26
|
Niekontrolowana
penetracja ludzka.
|
Egzekwowanie zakazu wstępu do
stref wyłączonych z turystyki, prowadzanie działalności edukacyjnej.
|
27
|
Wykroczenia
przeciwko przyrodzie i środowisku parku.
|
Zwalczanie przestępstw a wykroczeń, prowadzenie powszechnej, wielokierunkowej i różnorodnej edukacji
środowiskowej, rozwój polityki informacyjnej parku oraz rozwijanie form
komunikacji społecznej, współdziałanie z organizacjami pozarządowymi, budowa
ośrodków edukacji przyrodniczej a kulturowej.
|