Proszę chwilę zaczekać, ładuję zdjęcia ...

  Spis treści Strona główna kwartalnik WIGRY Wigierski Park Narodowy
  

kliknij, aby powiększyć

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

ŚWIAT ROŚLIN

  

  

Park zachwyca różnorodnością świata roślin. Dotychczas stwierdzono tu występowanie ponad 1000 taksonów roślin naczyniowych - gatunków, podgatunków i odmian rodzimych roślin naczyniowych, gatunków obcych trwale zadomowionych i niektórych roślin hodowlanych. Wiedza o florze parku wymaga dalszych badań, zwłaszcza dotyczących roślin uprawnych i ozdobnych hodowanych na jego terenie.

   

Roślinność tu występująca jest odmienna od flory pozostałej części Polski niżowej. Wynika to ze specyfiki klimatu tej części kraju. Polska północno - wschodnia, znajduje się już w strefie wpływów chłodniejszych, północnych mas powietrza. W związku z surowszym klimatem na obszarze tym nie występuje już wiele gatunków mniej odpornych na mróz – na przykład w drzewostanach nadwigierskich lasów nie występują takie gatunki, jak: lipa szerokolistna, dąb bezszypułkowy czy buk zwyczajny, a stałą domieszkę, nawet w lasach liściastych, stanowi świerk pospolity. Odrębność leśnych zbiorowisk roślinnych północno-wschodniego krańca Polski jest na tyle duża, iż obszar ten jest zaliczany do borealnej strefy lasów i borów mieszanych.

   

Znaczne różnice występują również we florze roślin zielnych. Wiele gatunków pospolitych w całej Polsce niżowej jest tutaj znacznie rzadszych bądź nie występuje wcale, natomiast wyraźna jest obecność gatunków chłodniejszego, północnego klimatu, pochodzących ze strefy borealnej i subarktycznej. Liczne jest także występowanie tzw. reliktów poglacjalnych, czyli gatunków, które przetrwały w specyficznych warunkach mikrosiedliskowych od czasów zlodowacenia. Bogactwo flory parku wynika w znacznym stopniu z silnie urozmaiconego krajobrazu młodoglacjalnego. Bogata rzeźba terenu sprawia, że na terenie parku występuje mozaika różnorodnych siedlisk, w których panują specyficzne warunki mikroklimatyczne. Występują tu gatunki związane z surowym klimatem północnym oraz gatunki związane ze znacznie cieplejszymi obszarami Europy. Na bogactwo flory parku znaczny wpływ miało również ekstensywne rolnictwo. Tylko dzięki temu do dziś zachowały się bardzo cenne, półnaturalne typy siedlisk, jak np. wilgotne, tradycyjnie użytkowane łąki, stanowiące ostoję wielu, obecnie rzadkich i ginących gatunków roślin.

   

O dużej wartości flory Wigierskiego Parku Narodowego świadczy często obfite występowanie wielu gatunków chronionych, rzadkich czy wymierających. W granicach parku 83 gatunki roślin objęte są ochroną ścisłą, ponadto stwierdzono tu występowanie 15 gatunków objętych ochroną częściową. Znaczna część gatunków chronionych na obszarze parku występuje bardzo obficie, np.: przylaszczka pospolita, wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów, turzyca bagienna czy storczyk - stoplamek krwisty.

   

Na obszarze parku stwierdzono występowanie 76 gatunków roślin wpisanych do „Polskiej Czerwonej Księgi Roślin” i na „Listę Roślin Zagrożonych i Rzadkich”.

   

Do najcenniejszych roślin występujących na terenie parku w skali europejskiej, należą rośliny wymieniane w II i IV załączniku Dyrektywy Siedliskowej – a więc podlegające ochronie na terenie całej Unii Europejskiej, dla ochrony których konieczne jest wyznaczanie specjalnych stref ochronnych. Na obszarze parku stwierdzono występowanie 7 takich gatunków: rzepika szczeciniastego, aldrowandy pęcherzykowatej, storczyków - obuwika pospolitego i lipiennika Loesela, sasanki otwartej, skalnicy torfowiskowej i leńca bezpodkwiatkowego. Rzepik szczeciniasty, leniec bezpodkwiatkowy i skalnica torfowiskowa posiadają na terenie parku silne populacje, wobec czego park stanowi istotną ostoję tych gatunków.

   

W skali Polski, spośród cennych roślin występujących na obszarze parku można wymienić takie gatunki, jak: brzoza niska, wełnianeczka alpejska, fiołek torfowy, skalnica torfowiskowa, turzyca strunowa, żurawina drobnolistkowa, wełnianka delikatna, rdestnica nitkowata, rdestniczka gęsta, a także wiele storczyków: wątlik błotny, wyblin jednolistny, lipiennik Loesela, kukułka bałtycka, kukułka Ruthego, kukułka krwista odmiana żółtawa i kukuczka kapturkowata.

   

Wiele rzadkich gatunków roślin występuje na torfowiskach, dlatego też zachowanie tych siedlisk jest ważnym celem działań ochronnych parku. Głównym zagrożeniem dla torfowisk, zwłaszcza niskich i przejściowych, jest ich zarastanie krzewami i drzewami. Wybrane fragmenty torfowisk, charakteryzujące się występowaniem wielu rzadkich gatunków zostało objętych czynną ochroną, polegającą na usuwaniu krzewów i utrzymywaniu otwartej przestrzeni torfowisk. Pozytywne efekty tych zabiegów są widoczne w postaci trwałego występowania roślin „specjalnej troski”.

   

Na terenie parku realizowany jest program introdukcji gatunków zagrożonych wyginięciem na Suwalszczyźnie. Dotyczy to w szczególności miodokwiatu krzyżowego - gatunku storczyka, którego jedyne stanowisko jest zlokalizowane w dolinie rzeki Rospudy.

   

Wigierski Park Narodowy podjął też próbę ocalenia innego storczyka - kukuczki kapturkowatej. Gatunek ten w ostatnich latach zniknął z wielu swoich stanowisk w Polsce. Pozostał tylko na dwóch z nich. Jedno znajduje się na terenie WPN-u, drugie, liczniejsze, w okolicach Augustowa.

   

Niektórym roślinom i ich zbiorowiskom zagrażać może ekspansja gatunków obcego pochodzenia - tych, które mają zdolność do szybkiego opanowywania nowych siedlisk i wypierania z nich rodzimej flory. Dlatego też park aktywnie zwalcza niektóre obce gatunki roślin. Skutecznie udało się do tej pory zmniejszyć liczebność barszczu Sosnowskiego - rośliny ekspansywnej i niebezpiecznej, także dla człowieka - ze względu na swoje parzące właściwości.

   

Potencjalnie największe zagrożenie dla flory parku stanowią takie gatunki inwazyjne, jak: niecierpek drobnokwiatowy, niecierpek himalajski, rdestowiec ostrokończysty, czeremcha późna, dąb czerwony, kolczurka klapowana, nawłoć późna, nawłoć kanadyjska, róża pomarszczona i klon jesionolistny.

  

  

  

     

dalej